Omgevingswet

Eén wet voor de fysieke leefomgeving

Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. Deze wet bundelt en vereenvoudigt de bestaande regelgeving voor de fysieke leefomgeving. Onder de Omgevingswet vallen onderwerpen als bouwen, milieu, water, natuur, infrastructuur en cultureel erfgoed. Daarmee vervangt de wet tientallen wetten en honderden regelingen in één samenhangend stelsel. 

Wat is veranderd? 

De kern van de Omgevingswet is dat alle regels voor de fysieke leefomgeving op één plek worden gebundeld. Onder deze wet zijn vier besluiten in werking getreden: 

• Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) 
• Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) 
• Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) 
• Omgevingsbesluit (Ob) 

Daarnaast geldt de Omgevingsregeling. Deze besluiten bepalen hoe gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk invulling geven aan vergunningverlening, toezicht en handhaving. 

Van bestemmingsplan naar omgevingsplan 

Met de komst van de Omgevingswet vervallen de bestaande bestemmingsplannen en beheersverordeningen. Iedere gemeente stelt nu één omgevingsplan vast voor het volledige grondgebied. Dit plan bevat alle regels over het gebruik van de ruimte, inclusief vergunningplichten, meldingsplichten en mogelijkheden voor maatwerk. 

De focus ligt op een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Een omgevingsplan kan bijvoorbeeld aanduiden waar gewoond, gewerkt, gebouwd of natuur beschermd mag worden. Daarmee geeft het plan richting aan de ruimtelijke ontwikkeling van een gebied, met veel meer ruimte voor lokaal maatwerk dan voorheen. 

Vergunningen onder de Omgevingswet 

De omgevingsvergunning blijft bestaan, maar kent een bredere toepassing. U kunt een vergunning nodig hebben: 

• Voor activiteiten die wél zijn geregeld in het omgevingsplan; 
• Voor activiteiten die in strijd zijn met het plan, maar af te wijken zijn (Bopa's); 
• Of als het plan niets regelt over de activiteit, maar wel regels gelden op rijks- of provinciaal niveau. 

Een groot deel van de bestaande regelgeving blijft tijdelijk gelden via de zogenoemde Bruidsschat, een overgangsregeling die ervoor zorgt dat bestaande regels niet plotseling verdwijnen. 

Uw vragen over de Omgevingswet? 

De Omgevingswet heeft veel veranderingen gebracht. Of u nu een bouwplan ontwikkelt, beleid opstelt of een vergunning nodig heeft: het is belangrijk te weten welke regels van toepassing zijn en hoe u daarop kunt anticiperen. 

Heeft u vragen over de Omgevingswet of de werking van het omgevingsplan? Neem dan contact op met onze specialisten voor helder en praktijkgericht juridisch advies.