Auto's verzamelen ongemerkt grote hoeveelheden data over de bestuurder
In het Brabants Dagblad van 12 april jl. stond een groot artikel[1] dat aandacht besteedt aan de gegevens die door moderne auto’s worden verzameld. Het gaat hier bijvoorbeeld over het rijgedrag van de bestuurder, zoals de maximum snelheid, de snelheid van optrekken, enzovoorts. Deze gegevens worden vervolgens doorgestuurd naar de fabrikant, mits de auto in verbinding staat met internet. Zo niet, dan worden zij vermoedelijk bij iedere onderhoudsbeurt gedeeld met de fabrikant van de auto.
De genoemde gegevens kunnen door de fabrikant onder meer worden gebruikt om de auto veiliger te maken en het geeft bijvoorbeeld ook waardevolle informatie over het daadwerkelijke verbruik van de auto op de weg. Maar het kan bijvoorbeeld ook data verschaffen over files, het weer, de staat van het wegdek, en noem het maar op. Het verzamelen en analyseren van al deze gegevens is een goed voorbeeld van de toepassing van Big Data.
Men is het er wel over eens dat de toekomst van de automobiel industrie meer en meer van deze mogelijkheden gebruik zal maken. Het merk Tesla bijvoorbeeld, loopt al langere tijd voorop, door al haar auto’s continu met het internet en dus ook met elkaar in verbinding te laten staan en ook steeds live (software) updates door te voeren zodra deze beschikbaar zijn.
Er zijn ook kritische geluiden. Zo zijn bijvoorbeeld verzekeraars al bezig om te bezien of zij door middel van een analyse van de rijstijl (en dus het gevaar) van een verzekerde, kunnen bepalen hoe hoog de polis zou moeten zijn. Het is echter ook geen gekke stap om te bedenken dat ook bijvoorbeeld justitie op basis van de gebruiksgegevens van een auto boetes zou kunnen uitdelen. Er is immers geen makkelijker manier denkbaar om vast te stellen of iemand de maximum snelheid heeft overschreden. De vraag is of het die kant op zal gaan en ook zou moeten gaan, maar feit is dat het technisch gezien zeker mogelijk is.
Laatste puntje van aandacht is dat in het genoemde artikel van het Brabants Dagblad werd gesteld dat niemand precies weet welke gegevens worden verzameld en dat de huidige wetgeving hiertoe ook niet voldoet. Ik ben het met dit laatste niet eens. De Wet Bescherming Persoonsgegevens, en om precies te zijn artikel 35 daarvan, biedt immers al aan de betrokkene [de bestuurder van de auto] de mogelijkheid om aan de verantwoordelijke [de autofabrikant] op te vragen welke persoonsgegevens van hem worden verzameld en voor welk doeleinden. De betrokkene kan ook vorderen dat het verzamelen van die gegevens wordt gestaakt. Zelfs een schadevergoeding behoort tot de mogelijkheden.
Juridisch gezien kan er dus zeker iets tegen deze verzameling van gegevens gedaan worden, maar de vraag is of dit voldoende zal zijn om de praktijk een halt toe te roepen. Dit nog los van de vraag of we dat überhaupt moeten willen.
Tim de Klerck
