Bestuurdersaansprakelijkheid op grond van de Beklamel-norm
De (voormalig) bestuurder van Puur Interieur laat door Velo bepaalde installatiewerkzaamheden verrichten. De facturen worden niet betaald, maar de bestuurder treft een betalingsregeling namens Puur Interieur en laat Velo vervolgens nieuwe aanvullende werkzaamheden verrichten. De betalingsregeling wordt niet nagekomen en ook de facturen voor de aanvullende werkzaamheden worden niet voldaan. Velo houdt de bestuurder van Puur Interieur in privé aansprakelijk voor het onbetaald laten van de facturen van Velo. De zaak komt bij het hof terecht, waardoor het hof zich buigt over de vraag of sprake is van bestuurdersaansprakelijkheid.
Juridisch kader
Als een vennootschap tekortschiet in de nakoming van een verbintenis of een onrechtmatige daad pleegt, geldt als uitgangspunt dat alleen de vennootschap zelf aansprakelijk is voor de daaruit voortvloeiende schade. Onder bepaalde omstandigheden kan de bestuurder van een vennootschap ook in privé aansprakelijk worden gesteld. Voor het aannemen van bestuurdersaansprakelijkheid is vereist dat de bestuurder van de benadeling van de schuldeiser een persoonlijk ernstig verwijt kan worden gemaakt. Of aan deze voorwaarde is voldaan, hangt af van de ernst van de normschending en omstandigheden van het geval.
Benadeling van een schuldeiser door het onbetaald laten en onverhaalbaar blijven van zijn vordering kan een grond opleveren voor bestuurdersaansprakelijkheid. Hiervan is sprake als de bestuurder namens de vennootschap heeft gehandeld, waarbij de bestuurder heeft bewerkstelligd of toegelaten dat de vennootschap haar wettelijke of contractuele verplichtingen niet nakomt. In beide gevallen geldt de behoorlijke taakvervulling van artikel 2:9 van het Burgerlijk Wetboek als uitgangspunt. Bestuurdersaansprakelijkheid jegens de schuldeiser van de vennootschap kan in dat licht alleen worden aangenomen als de bestuurder, gelet op zijn verplichting tot behoorlijke taakuitoefening, een voldoende ernstig verwijt kan worden gemaakt.
Een persoonlijk ernstig verwijt kan gemaakt worden als de bestuurder namens de vennootschap verplichtingen is aangegaan waarvan hij wist of redelijkerwijze behoorde te begrijpen dat de vennootschap niet aan deze verplichtingen zou kunnen voldoen. De bestuurder moet zich daarnaast bewust zijn van het feit dat de vennootschap geen verhaal kan bieden voor de schade die daaruit voortvloeit. Dit wordt ook wel de zogenaamde Beklamel-norm genoemd.
Oordeel van de rechtbank
De rechtbank stelt vast dat de bestuurder onrechtmatig gehandeld heeft en aansprakelijk is voor de schade die Velo daardoor heeft geleden. De bestuurder heeft begin 2018 betalingsregelingen getroffen met Velo en heeft het bedrijf aanvullende werkzaamheden laten verrichten, terwijl de bestuurder volgens de rechtbank wist of had moeten begrijpen dat gezien de financiële situatie een faillissement van de vennootschap onafwendbaar was. Bestuurdersaansprakelijkheid wordt door de rechtbank dus gebaseerd op de Beklamel-norm. Opvallend is dat de rechtbank van oordeel is dat de bestuurder ook in privé aansprakelijk is voor de (oude) openstaande facturen waarvoor begin 2018 een betalingsregeling is getroffen.
Oordeel van het hof
Het hof beoordeelt de financiële situatie van Puur Interieur opnieuw en stelt vast dat deze vanaf januari 2018 al dusdanig slecht was, dat de bestuurder in dat licht wist of had moeten begrijpen dat Puur Interieur niet aan nieuwe betalingsverplichtingen tegenover Velo zou kunnen voldoen. Het laten ontstaan van nieuwe vorderingen vanaf 1 januari 2018 (het peilmoment) is volgens het hof dan ook onrechtmatig. De bestuurder kan daarvan een persoonlijk, ernstig verwijt worden gemaakt. Dit leidt ertoe dat de bestuurder persoonlijk aansprakelijk is voor de door Velo geleden schade uit nieuwe opdrachten. Volgens het hof wordt dit niet anders doordat Velo wist van de penibele financiële positie van Puur Interieur.
Wel is de bestuurder volgens het hof alleen aansprakelijk voor schade die is ontstaan vanaf het peilmoment. Voor de onbetaald gebleven (oude) facturen waarvoor een betalingsregeling is getroffen is de bestuurder dus niet in privé aansprakelijk. Deze vorderingen zijn immers al vóór het peilmoment ontstaan en op dat moment bestond de vereiste wetenschap van benadeling nog niet bij de bestuurder. Het oordeel van de rechtbank waaruit volgt dat de bestuurder ook onrechtmatig heeft gehandeld door in januari 2018 een betalingsregeling met Velo te treffen voor al bestaande vorderingen, is volgens het hof dan ook onjuist.
Conclusie
Voor de vraag of sprake is van bestuurdersaansprakelijkheid is het peilmoment relevant: op welk moment wist of behoorde de bestuurder te begrijpen dat de vennootschap haar verplichtingen niet meer kon nakomen? Als na dit moment nieuwe verplichtingen worden aangegaan, is de kans op persoonlijke aansprakelijkheid groot. Indien er na het peilmoment een betalingsregeling wordt getroffen voor al bestaande (oude) verplichtingen die vervolgens niet wordt nagekomen, levert dit in beginsel geen persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder op.
In algemene zin geldt dus dat een bestuurder van een vennootschap in zwaar weer zonder risico op bestuurdersaansprakelijkheid betalingsregelingen kan treffen met schuldeisers van die vennootschap. Hierbij is van belang dat de betalingsregeling ziet op vorderingen die al vóór het peilmoment zijn ontstaan. Uiteraard dient de bestuurder zich daarbij te onthouden van toezeggingen die de vennootschap niet waar kan maken.
Heeft u vragen over bestuurdersaansprakelijkheid en de risico’s die u loopt als bestuurder? Neem dan contact op met één van onze specialisten!
