De CSDDD: ook van belang voor kleinere ondernemingen!

09 aug 2024

In 2019 werd de Green Deal gelanceerd, een reeks beleidsinitiatieven met als doelstelling om Europa in 2050 klimaatneutraal te maken. Een van de beleidsinitiatieven die is gedaan in het kader van de Green Deal is de Europese Corporate Sustainability Due Diligence Directive. De richtlijn ziet op due diligence-verplichtingen voor ondernemingen op het gebied van mensenrechten en milieu en is na veel onderhandelen recentelijk aangenomen en in werking getreden. De CSDDD wordt in deze blog toegelicht, waarbij wordt uitgelegd waarom deze ook voor kleinere ondernemingen van belang is.

Wat houdt de CSDDD in?

Op grond van de CSDDD moeten ondernemingen er voornamelijk voor zorgen dat zij doorlopend zorgvuldigheidsonderzoeken (due diligence) uitvoeren naar hun eigen bedrijfsactiviteiten, naar de bedrijfsactiviteiten van dochterondernemingen en naar die van de directe en indirecte partners waarmee zij vast samenwerken. Ondernemingen moeten processen implementeren om negatieve effecten op mensenrechten en het milieu in hun waardeketen aan te pakken. Daarbij moet in kaart gebracht worden wat voor effect de bedrijfsactiviteiten hebben op het gebied van mensenrechten en milieu, met als doel om de schadelijke impact van deze bedrijfsactiviteiten effectief te identificeren, voorkomen, beperken en beëindigen. Zo wordt gezorgd voor transparantie in de toeleveringsketens en kunnen ondernemingen aansprakelijk worden gehouden voor misstanden die plaatsvinden bij zichzelf en bij hun partners.

Welke ondernemingen moeten voldoen aan de CSDDD?

De CSDDD richt zich voornamelijk op grotere EU-ondernemingen met meer dan 1000 werknemers en een omzet van meer dan 450 miljoen euro. De richtlijn is ook van toepassing op ondernemingen van buiten de EU, die de gestelde omzetgrens halen binnen de EU. Op dit moment gelden er nog uitzonderingen voor ondernemingen in de financiële sector: zij hoeven voorlopig maar aan een deel van de verplichtingen te voldoen. Vanaf welk jaar de ondernemingen in kwestie precies aan alle due diligence-verplichtingen moeten voldoen, is afhankelijk van hun omzet en het aantal werknemers.

Wat zijn de gevolgen van de CSDDD voor kleinere ondernemingen?

Invoering van de CSDDD leidt tot een verbeterde bescherming van het milieu en de mensenrechten. Ondanks het feit dat de CSDDD zich richt op grotere ondernemingen, zullen kleinere ondernemingen ook aan de vereisten van de CSDDD moeten gaan voldoen. Op grotere ondernemingen rust namelijk de plicht om onderzoek te verrichten naar de bedrijfsactiviteiten van de partners waarmee zij samenwerken, waardoor deze grotere ondernemingen van hun (kleinere) partners zullen gaan eisen dat ook zij aan de vereisten van de CSDDD voldoen. Daardoor is het mogelijk dat ook kleinere ondernemingen hun werkwijze aan moeten passen om CSDDD-compliant te worden en zullen zij informatie moeten verstrekken aan de grotere ondernemingen om te bewijzen dat zij de CSDDD correct naleven.

Handhaving, sancties en implementatie in Nederland

Europese lidstaten moeten een toezichthoudend orgaan oprichten dat naleving van de CSDDD monitort. Het toezichthoudend orgaan kan onderzoeken instellen en is bevoegd om geldboetes op te leggen indien een onderneming niet aan de richtlijn voldoet. Daarnaast kan overtreding van de CSDDD er ook toe leiden dat schadevergoedingen betaald moeten worden aan benadeelden. Op dit moment hebben Europese lidstaten, waaronder Nederland, twee jaar de tijd om de CSDDD te implementeren in de nationale wet- en regelgeving. In Nederland is momenteel het initiatiefwetsvoorstel, dat qua inhoud overeenkomt met de doelstellingen van de CSDDD, aanhangig bij de Tweede Kamer.

Conclusie

De CSDDD bewerkstelligt een aanzienlijke verschuiving in de manier waarop ondernemingen verantwoordelijk worden gehouden voor hun impact op het milieu en de mensenrechten en benadrukt het belang van een duurzame bedrijfsvoering door due diligence-verplichtingen op te leggen aan ondernemingen. Hoewel de richtlijn zich voornamelijk richt op grote ondernemingen, zal de impact ervan ook voelbaar zijn bij kleinere ondernemingen. Grote ondernemingen zullen immers van hun kleinere partners eisen dat zij eveneens voldoen aan de normen van de CSDDD om aan hun eigen verplichtingen te kunnen voldoen. Hierdoor worden kleinere ondernemingen indirect gedwongen hun processen en praktijken te evalueren en waar nodig aan te passen. De CSDDD markeert een belangrijke stap naar een duurzamere toekomst en benadrukt de cruciale rol van ondernemingen in het aanpakken van problemen op het gebied van milieu en mensenrechtenschendingen wereldwijd.

Heeft u vragen over de implementatie van de CSDDD in uw eigen onderneming? Neem dan contact op met één van onze specialisten!

Karlijn van der Meule nieuw 1