DNA opslaan?
Twee bruggen te ver!
Wie kent er niet de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden?
Die wet is bedoeld voor de voorkoming, opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten en stelt de officier van Justitie in staat te gelasten dat verplicht DNA van een veroordeelde afgenomen wordt, dat dan levenslang wordt bewaard in een grote databank van justitie. Iedereen denkt daarbij aan het voorkomen van terroristische aanslagen, het opsporen van Al Qaida strijders, en het berechten van zware criminelen. En iedereen denkt dan: terecht, zo’n wet! Laten we dat spul vooral opsporen, berechten en opsluiten.
Maar schijn bedriegt. Want de wet schrijft voor dat DNA afgenomen kan worden voor alle strafbare feiten waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan. En dat is bijna alles! Voorwaarde is natuurlijk wel dat u voor dat strafbare feit veroordeeld moet zijn, maar dat bent u sneller dan u zelf denkt. Een vergrijp als schuldheling bijvoorbeeld is snel gepleegd, en al krijgt u daarvoor maar een kleine taakstraf opgelegd, u bent wel veroordeeld voor een strafbaar feit waar voorlopige hechtenis is toegestaan. Dan kunt u een bevel van de OvJ verwachten om een beetje wangslijmvlies af te komen geven en u bent levenslang gevangen in de willekeur van justitie. Want elke keer als uw DNA aangetroffen wordt op een plaats delict, kunt u op komen draven om uit te leggen hoe dat kan, en waarom u daar aanwezig geweest bent. Een voor de hand liggende gedachte zou zijn: “maar als je niets te verbergen hebt, is het toch niet erg om in die databank voor te komen?” Jawel! Want u wilt niet weten wat er allemaal met uw DNA kan gebeuren bij het oplossen van een ingewikkelde zaak. En het is moeilijk te controleren ook. U kunt dus maar beter uit de databank weg blijven, want het is juist andersom: als u niets kwaad in de zin heeft, hoort u er ook niet in thuis. En het scheelt een heleboel “vergissingen”. Hoe gemakkelijk u er in terecht komt, blijkt uit het volgende praktijkgeval.
Opsporing in vogelvlucht
Stel, u koopt een fiets op marktplaats. Het is een oud barrel, zonder licht, bel, standaard en bagagedrager, maar het rijdt. U betaalt voor zo’n oud stuk roest natuurlijk niet meer dan € 25,-. Eenmaal de trotse eigenaar van de fiets krijgt u bezoek van de lokale koddebeier die u van achter zijn snor komt toebrommen dat het ding gestolen is en dat hij in beslag genomen wordt. U baalt, maar komt nog wel over de klap heen. Dat wordt anders als u vervolgens een dagvaarding van de OvJ krijgt omdat u voor de rechter moet verschijnen wegens schuldheling. Omdat de fiets gestolen is en u bent de koper, bent u automatisch heler, ook al wist u niet dat de fiets gestolen was. Dat komt omdat u te weinig voor de fiets betaald heeft want de richtlijn schrijft voor dat alles wat twee wielen heeft en wat rijdt verdacht is als het voor minder dan € 100,- gekocht wordt.
Gewoon, kwestie van richtlijn !!??
Nou bent u goed de sigaar want u heeft door deze schuldheling een strafbaar feit gepleegd waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan, en de rechter veroordeelt u tot een taakstraf van acht uur. U besluit zich ook nog over dit onheil heen te zetten en gaat braaf een zaterdag karretjes duwen in een bejaardentehuis.
Maar dan komt het: u wordt opgeroepen om een stukje van uw wangslijmvlies af te staan voor uw DNA profiel dat vervolgens wordt opgenomen in de databank van justitie. Het enige wat u kunt doen is bezwaar maken, maar rechters zijn onverbiddelijk: eenmaal veroordeeld zult u mee werken. Dat is een veel zwaardere sanctie dan die paar uur werken met bejaarden. U hebt levenslang gekregen en heeft de rest van uw dagen te vrezen dat ergens op een ongeschikte plek uw DNA opduikt of iets wat er op lijkt. Beetje eng allemaal en zwaar over de top voor het soort vergrijpen waar we over praten. Als je het al over een vergrijp kunt hebben, ik zou willen spreken van domme pech.
Ik pleit dan ook voor het onmiddellijk drastisch inperken van deze wet, en de verplichting tot afgifte van DNA te beperken tot misdrijven waarvoor tenminste een paar jaar gevangenisstraf is toegelaten. Zo stimuleer je justitie om achter de echte criminelen aan te gaan voor hun DNA en niets vermoedende brave burgers met rust te laten.
Dit artikel is geplaatst in "Netwerk MB"
