Het ex parte verbod in het intellectueel eigendomsrecht: de Labubu doll als praktijkvoorbeeld
Stel je voor: je bent merkhouder of auteursrechthebbende, en plots zie je dat iemand op het punt staat jouw idee of product te kopiëren of te gebruiken zonder jouw toestemming. Dit overkwam POPMART onlangs, de houder van het intellectueel eigendomsrecht op de gewilde Labubu doll. Met een beroep op het ex parte verbod bij de rechter wist POPMART snel en effectief op te treden tegen de namaak Labubu. Dat laat zien hoe krachtig dit middel kan zijn – en daarom is het de hoogste tijd om er in deze blog weer eens aandacht aan te besteden.
Snel ingrijpen zonder de wederpartij te horen
Een ex parte verbod is een verbod dat de rechter kan opleggen zonder dat de vermeende inbreukmaker wordt gehoord (op grond van artikel 1019e Rv). Dit in tegenstelling tot een regulier kort geding waarbij iedere partij de kans krijgt om haar verhaal te doen. Het idee daarachter is dat de rechthebbende zo snel mogelijk kan optreden tegen een vermeend inbreukmaker, als het uitstellen van actie onherstelbare schade zou veroorzaken.
Hoe werkt het in de praktijk?
De rechthebbende dient een verzoek in bij de voorzieningenrechter. Daarbij moet overtuigend worden uitgelegd waarom er sprake is van grote spoed en waarom onmiddellijke actie nodig is. Als de rechter het verzoek toewijst, geeft hij direct een bevel: de vermeende inbreukmaker moet stoppen met de dreigende inbreuk. Daarbij kan de voorwaarde worden gesteld dat de verzoeker zekerheid stelt, voor het geval later blijkt dat het verbod onterecht was. Omdat de vermeende inbreukmaker vooraf niet is gehoord, volgt na het ex parte verbod een bodemprocedure bij de rechtbank. In die procedure krijgt de wederpartij alsnog de gelegenheid om zich te verdedigen. Ook kan de rechthebbende in die procedure aanvullende vorderingen instellen. Het ex parte verbod zorgt er dus voor dat er direct wordt ingegrepen, maar het betekent niet dat de zaak daarmee volledig is afgerond.
Wanneer wordt dit middel ingezet?
Het ex parte verbod is geen standaardmaatregel. De rechter zal een verzoek daartoe dan ook enkel honoreren in uitzonderlijke situaties. Het middel is bedoeld voor gevallen waarin sprake is van onherstelbare schade en waar snel ingrijpen absoluut noodzakelijk is. In de praktijk gaat het bijvoorbeeld om geschillen waarbij een groot aantal of evidente namaakproducten op de markt worden gebracht.
Waarom is het belangrijk om te weten?
Voor ondernemers en bedrijven is het goed om te weten dat dit middel bestaat. Het kan een effectief wapen zijn om jouw intellectuele eigendom te beschermen. Maar let wel: een rechter legt een zwaar middel als een ex parte verbod enkel op als het verzoek goed onderbouwd is en voldoet aan alle vereisten.
Heeft u vragen over de handhaving van uw intellectuele eigendomsrechten? Neem contact op met een van onze specialisten.
