Mag een bank weigeren een zakelijke bankrekening te openen?

01 jun 2021

Een eigenaar van een coffeeshop heeft in privé een bankrekening bij ING. Hij probeert al enige jaren een zakelijke bankrekening bij ING te openen voor zijn eenmanszaak, waarmee hij de coffeeshop drijft. In 2012 en 2013 heeft ING geweigerd om een zakelijke bankrekening te openen. In 2017 en 2018 weigert ING opnieuw om een zakelijke bankrekening te openen. De man schakelt hierop een advocaat in. Op 9 juli 2020 weigert ING definitief om een zakelijke bankrekening te openen. De man start vervolgens een kort geding waarin hij vordert dat ING een zakelijke bankrekening voor hem moet openen. Is ING verplicht om dit te doen? De voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam heeft hierover geoordeeld. De hele uitspraak is hier te lezen.

Deelname aan het economisch verkeer

Vast staat dat het zonder bankrekening vrij moeilijk, zo niet onmogelijk is om deel te nemen aan het economisch verkeer. Mede om die reden is in de wet vastgelegd dat banken aan inwoners van Europa een basisbetaalrekening moeten aanbieden. Voor zakelijke cliënten ontbreekt een dergelijke wettelijke bepaling. In de rechtspraak is echter een trend zichtbaar dat banken onder bepaalde omstandigheden toch verplicht zijn om een betaalrekening aan te bieden aan een zakelijke cliënt.

Zorgplicht banken

De maatschappelijke functie van banken brengt een bijzondere zorgplicht mee. Deze bijzondere zorgplicht geldt zowel voor bestaande cliënten als voor derden met wier belangen de bank op grond van hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, rekening moet houden. Zoals gezegd is het in Nederland vrij moeilijk, zo niet onmogelijk, om bedrijfsmatige activiteiten te ontplooien zonder een bankrekening te hebben. Alleen de Belastingdienst al accepteert bijvoorbeeld enkel girale betalingen van loonheffing en vennootschapsbelasting. Om die reden kan een bank onder bijzondere omstandigheden verplicht zijn om een contractuele relatie aan te gaan met een zakelijke cliënt.

Weigering coffeeshop als cliënt gerechtvaardigd?

Het gaat hier zoals gezegd om een coffeeshop. Zonder zakelijke bankrekening kan de coffeeshop niet beschikken over een pinfaciliteit. Dit heeft tot gevolg dat er grote hoeveelheden contact geld rondgaan. De voorzieningenrechter overweegt daarnaast dat het een feit van algemene bekendheid is dat er een achterdeurproblematiek speelt bij de aanlevering van softdrugs. Elke coffeeshop ontvangt in zoverre niet-legale leveranties. Dit enkele feit is echter niet voldoende voor een bank om een coffeeshop als cliënt te weigeren. Bovendien leidt het hebben van grote hoeveelheden contant geld tot grote(re) veiligheidsrisico’s voor de coffeeshophouder en zijn medewerkers. Mede om deze redenen is het ook voor een coffeeshop noodzakelijk om over een zakelijke bankrekening te beschikken.

De voorzieningenrechter oordeelt vervolgens dat er in dit geval onvoldoende andere aanwijzingen zijn dat het openen van een zakelijke bankrekening voor de coffeeshophouder een integriteitsrisico voor ING met zich mee zou brengen. De coffeeshophouder krijgt tot nu toe ieder jaar een nieuwe exploitatievergunning en houdt zich aan de veiligheidsvoorwaarden die de gemeente hem oplegt. Ook uit het onderzoek van de registeraccountant van de coffeeshophouder blijkt niet van onregelmatigheden. Deze bezwaren van ING kunnen er dus niet toe leiden dat ING geen zakelijke bankrekening opent voor de coffeeshophouder.

Ook aan het betoog van ING dat zij geen vertrouwen heeft in de coffeeshophouder gaat de voorzieningenrechter voorbij. Naar de mening van de voorzieningenrechter heeft ING onvoldoende feiten en omstandigheden aangevoerd op grond waarvan het objectief gerechtvaardigd is dat zij het vertrouwen in de coffeeshophouder verloren is. Ook op deze grond mag ING dus niet weigeren om een betaalrekening te openen voor de coffeeshophouder.

Betaalrekening bij een andere bank

De coffeeshophouder stelt dat hij er belang bij heeft dat ING een zakelijke betaalrekening voor hem opent, omdat andere banken zouden weigeren om een zakelijke bankrekening voor hem te openen. Zonder dat ING een zakelijke bankrekening voor hem opent, zou hij dus niet deel kunnen nemen aan het economisch verkeer. De coffeeshophouder kan echter enkel een afwijzing van ABN AMRO Bank overleggen, zonder dat duidelijk is waarom ABN AMRO Bank de coffeeshophouder niet accepteert als cliënt.

Daarnaast heeft de coffeeshophouder niet aangetoond dat hij een zakelijke rekening heeft aangevraagd bij de andere systeembanken in Nederland, te weten SNS Bank en Rabobank. Pas als al deze banken weigeren een zakelijke bancaire relatie aan te gaan met de coffeeshophouder, heeft hij voldoende aannemelijk gemaakt dat hij geen mogelijkheid heeft om met een andere bank een zakelijke relatie aan te gaan. De coffeeshophouder dient, onderbouwt met stukken, aan te tonen dat hij bij al deze drie banken een aanvraag heeft gedaan en dat deze drie banken hem allemaal hebben afgewezen als zakelijke cliënt. Pas dan is het immers een feit dat hij, als ING geen zakelijke bankrekening voor hem opent, niet deel kan nemen aan het betalingsverkeer. En pas op dat moment is de weigering van ING om een zakelijke bankrekening te openen, onrechtmatig.

Conclusie

Of een bank verplicht is om een zakelijke bankrekening te openen, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Omstandigheden die daarbij een rol spelen zijn bijvoorbeeld de vraag of het openen van de zakelijke bankrekening leidt tot een integriteitsrisico voor de bank, of er redenen zijn waarom de bank geen vertrouwen zou hebben in de potentiële cliënt en of er geen enkele andere bank bereid is om een zakelijke bankrekening te openen. Pas in dat laatste geval heeft de potentiële cliënt immers geen mogelijkheid om deel te nemen aan het economisch verkeer, waardoor de weigering onrechtmatig kan zijn.

Dit artikel is geschreven door Lisan Vermeer, advocaat ondernemingsrecht bij BG.legal.

Nog meer weten? Het 'recht' op een bankrekening: een overzicht.

Lisan Vermeer

 

    Faillissementsuitspraken
    Lees meer
    Aansprakelijkheid van feitelijke beleidsbepalers in faillissement
    Lees meer
    Wet transparantie turboliquidatie: net zo snel, maar wel transparanter
    Lees meer
    Benoeming tijdelijke bestuurder: meerdere wegen leiden naar Rome
    Lees meer
    Accountants: laat vorderingen niet verjaren en stuit deze tijdig!
    Lees meer
    Raad van toezicht niet snel aansprakelijk voor handelen rechtspersoon
    Lees meer
    Einde betalingsuitstel voor coronaschulden? Voorkom verrassingen
    Lees meer
    Ronde tafelgesprek: Een terugblik op de WHOA met vijf observatoren
    Lees meer
    Klaag direct bij ontevredenheid over geleverde prestatie
    Lees meer
    Algemene Voorwaarden, een terugkerend thema
    Lees meer
    Aansprakelijkheidsrisico’s accountant voor te late deponering van de jaarrekening
    Lees meer
    Het Europese bankbeslag onder de loep
    Lees meer
    Het Europees Hof schrapt het openbare UBO-register
    Lees meer
    Franchisegever beroept zich met succes op concurrentiebeding
    Lees meer
    Opdrachtnemer hoeft niet alle Zoom-gesprekken vrij te geven
    Lees meer
    Geschillen tussen aandeelhouders
    Lees meer
    Webinars
    Lees meer
    Bestuurdersaansprakelijkheid moet heel precies worden onderbouwd
    Lees meer
    Goederenrechtelijk cessieverbod leidt ook tot onverpandbaarheid vordering
    Lees meer
    Schuldenscan
    Lees meer
    Een bonus in de liquidatiefase, een hellend vlak!
    Lees meer
    Rechtbank benoemt bestuurder bij ontbreken rechtsgeldig bestuur
    Lees meer
    Misbruik van procesrecht: verliezer betaalt tonnen aan advocaatkosten
    Lees meer
    Overnames
    Lees meer
    Economische Eigendom, hoe werkt dat?
    Lees meer
    Bijzondere overeenkomsten
    Lees meer
    Aandeelhoudersovereenkomst
    Lees meer
    Afspraak over geschillencommissie moet worden nagekomen
    Lees meer
    SAVE THE DATES
    Lees meer
    Brochures Ondernemingsrecht
    Lees meer
    De NS mag boa-bevoegdheid hoofdconducteurs laten vallen
    Lees meer
    Kan ik als adviseur wel of geen betaling ontvangen vlak vóór faillissement?
    Lees meer
    BG.legal begeleidt succesvolle overname Tribal Agency
    Lees meer
    Schending van deponeringsplicht is economisch delict
    Lees meer
    Wanneer is een titel een executoriale titel?
    Lees meer
    Onderneming en personeel Heesen hebben recht op transparantie
    Lees meer
    Algemene Voorwaarden B2B
    Lees meer
    De pre-pack, terug van weggeweest?
    Lees meer
    Bestuur Stichting Hulptroepen Alliantie geschorst
    Lees meer
    NOW-subsidie niet overdraagbaar of verpandbaar!
    Lees meer
    Subsidie voor zorgpersoneel met longcovid in de maak
    Lees meer
    De betaaltermijn voor grote ondernemingen wordt verkort
    Lees meer
    De UBO en het UBO-register, ook voor mij relevant?
    Lees meer
    Wraking van de rechter
    Lees meer
    Het ‘recht’ op een bankrekening: een overzicht
    Lees meer
    Banken verplicht om zakelijke bankrekening te openen
    Lees meer
    De klachtplicht van artikel 6:89 BW nader beschouwd
    Lees meer
    Financiële mogelijkheden voor groei van een onderneming
    Lees meer
    De “gemeenschappelijke partijbedoeling” van Albert Heijn en haar franchisenemers
    Lees meer
    Kapper
    Lees meer
    Heeft nieuwe wet (WBTR) gevolgen voor zorginstellingen?
    Lees meer
    Stichting- of vereniging bestuurder pas op!
    Lees meer
    Als de handschoenen uit gaan ….
    Lees meer
    De Juridische Afdeling: Legal as-a-Service
    Lees meer
    Betekeningsperikelen
    Lees meer
    Is er wel of niet voldaan aan de voorwaarden voor contractuele overdracht van rechten?
    Lees meer
    Moet een bank schade van WhatsApp-fraude op een zakelijke rekening wel vergoeden?
    Lees meer
    Moet een bank de schade van WhatsApp-fraude vergoeden?
    Lees meer
    Conformiteit van een woning
    Lees meer
    Is rechtbank bevoegd tot schorsing bestuurder?
    Lees meer
    Nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen: moet ik mijn statuten aanpassen?
    Lees meer
    Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen treedt op 1 juli 2021 in werking
    Lees meer
    Sterkere werkgeversrol RvC ter versterking intern toezicht zorginstellingen
    Lees meer
    Maatschappelijke BV voor maatschappelijke ondernemers
    Lees meer
    WHOA, een nieuw type schuldeisersakkoord
    Lees meer
    “IK ZAL HET NOG ÉÉN KEER UITLEGGEN …”
    Lees meer
    De tweede golf: hoe nu verder voor de ondernemers?
    Lees meer
    Tijdverloop in een civiel geschil
    Lees meer
    Is een schoonzoon te vertrouwen?
    Lees meer
    Er komt een nieuwe rechtsvorm: de maatschappelijke BV
    Lees meer
    De zorg voor een particuliere borg
    Lees meer
    Goed bestuur in de zorg: vernieuwd kader
    Lees meer
    De EU Betekeningsverordening aangepast
    Lees meer
    De afstemmingsregel bij conservatoir beslag
    Lees meer
    Tijdelijke wet elektronisch vergaderen
    Lees meer
    Dynamische haviltex of dwaling
    Lees meer
    Ontbinding van een overeenkomst
    Lees meer
    Incoterms 2020
    Lees meer
    Verrekenen tussen meer dan twee partijen ook geldig in faillissement     
    Lees meer
    Kifid oordeelt dat verzekeraar de premie met 50% mag verhogen
    Lees meer
    Verdrag van Singapore
    Lees meer
    Seminar 19 november: Investeren en financieren 2.0
    Lees meer
    Matiging van contractuele boete
    Lees meer
    Kifid voortaan ook voor klachten alternatieve financiering
    Lees meer
    5 TIPS: Wettelijke bewaartermijnen van persoonsgegevens
    Lees meer
    Bestuurder niet aansprakelijk; ondernemen met kapitaal van de stamrecht BV is toegestaan.
    Lees meer
    Legale belastingontwijking kan reden zijn voor bank om klantrelatie te beëindigen
    Lees meer
    Is de vormgeving van een industrieel product beschermd?
    Lees meer
    De taalkundige uitleg van de Earn-Out
    Lees meer
    Handelsregisterwet wordt gewijzigd
    Lees meer
    Ondernemingsrecht
    Lees meer
    Een faillissement kan ook een nieuwe kans betekenen!
    Lees meer
    Tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst van opdracht; wie draagt de bewijslast?
    Lees meer