Modelrecht op friet

13 apr 2022

Je kunt de uiterlijke vormen van voedingsmiddelen die je aanbiedt, in onderhavig geval friet, beschermen. Modelrechten zijn hier uitermate geschikt voor. Een voorbeeld hiervan speelt in het geschil tussen Simplot en McCain.

Het model

De Amerikaanse J.R. Simplot Company (hierna: Simplot) heeft in 2010 een model geregistreerd van een draaiende (twistend) friet (het Model). McCain heeft ook draaiende friet (Rustic Twists) verkocht. Volgens Simplot maakt de Rustic Twists inbreuk op haar Model. De rechtbank Den Haag deelt deze mening en veroordeelt McCain wegens inbreuk op het modelrecht van Simplot.

Geen gebruik

McCain voert aan dat Simplot geen gebruik maakt van het Model en haar vordering alleen instelt om de McCain-vennootschappen schade toe te brengen. Maar, voor het modelrecht geldt er geen gebruiksplicht.

Beoordeling

Bescherming Model

In tegenstelling tot McCain, die stelt dat de geïnformeerde gebruiker in dit geval een professionele afnemer moet zijn, omdat McCain alleen aan friet aan bedrijven levert, oordeelt de rechtbank dat de geïnformeerde gebruiker een gebruiker is die betrokken in de sector, zonder een ontwerper of technische deskundige te zijn, maar wel belangstelling en een vrij hoog aandachtniveau heeft bij het gebruik ervan. De rechtbank heeft zich bij de vergelijking beperkt tot de uiterlijke kenmerken die bijdragen aan de totaalindruk van het Model bij deze geïnformeerde gebruiker en dus niet tot minieme verschillen.

McCain stelt dat de beschermingsomvang van het Model zeer beperkt is. Dit omdat volgens McCain de machine die de aardappelen tot deze vorm snijdt technisch bepaald is. De vormgeving van het Model zou hierdoor ook bepaald zijn door functionele en technische vereisten. Een tweede argument van McCain is dat Simplot het Model heeft geadverteerd met functionele en technische voordelen waaronder ‘tremendous plate coverage and yield’, ‘natural dippability’ en ‘3X hold time’. De rechtbank gaat voorbij aan dit betoog. McCain gebruikt namelijk zelf ook snijbladen om bepaalde vormen friet te verkrijgen. Het is daarnaast onduidelijk voor de rechtbank waarom het Model betere “functionele en technische voordelen” zou hebben dan andere vormen.

Vergelijking

McCain stelt dat het beschermingsomvang van het Model zeer beperkt is wegens het vormgevingserfgoed. Hiervoor heeft McCain twee modellen genoemd het Broodmodel en het Snackmodel. De rechtbank is van oordeel dat de twee modellen aanzienlijk verschillen van het Model.

Het Model heeft een om de eigen lengteas gedraaide min of meer platte schijf-vorm met schuine/puntige uiteinden, terwijl beide oudere modellen niet gedraaid zijn om hun eigen lengteas en meer de vorm hebben van een cilinder met opzij gebogen, smallere uiteinden. De vorm van zowel het Broodmodel als het Snackmodel is voorts boller, dikker en compacter dan die van het Model. Het oppervlak van he broodmodel heeft ook duidelijk het uiterlijk van de korst van brood en niet van een aardappelproduct. Ten slotte heeft het Snackmodel diagonale ribbels die in het geheel niet voorkomen bij het Model. Het vormgevingserfgoed is daarom geen reden om van een beperkte beschermingsomvang uit te gaan.

De rechtbank is van mening dat het Model en de Rustic Twist nagenoeg identiek zijn.

[…] dat een rechts- of linksdraaiende Rustic Twist iets dikker/lomper is dan het Model en dat de punt aan één zijde iets puntiger is dan die van het Model.

[…] Het betreft ook een platte schijf die om de eigen lengteas is gedraaid. De vorm van de friet bij het Model is in de lengte niet zoveel meer uitgerekt dan bij een Rustic Twist, dat dit leidt tot een andere algemene indruk. Dat er relevante verschillen zijn in de draai of met betrekking tot de randen, neemt de rechtbank niet waar. De Rustic Twists vertonen ook geen gat om de middenas.

Friet

 

Afbeelding: uitspraak

Gezien de kleine verschillen is de rechtbank van oordeel dat de Rustic Twist en het Model veel dichter bij elkaar staan dan het Model en het besproken vormgevingserfgoed. Gelet hierop is de rechtbank van mening dat er sprake is van inbreuk op het Model.

Moraal van het verhaal

Om het ontwerp van je product te beschermen is de eerste stap, een modelregistratie. Heb je eenmaal een modelrecht dan is het niet vereist om het model daadwerkelijk te gebruiken. De tweede stap is het handhaven van je modelrecht. Als je dit niet doet gaat dit ten koste van je beschermingsomvang. Dit betekent dat derde partijen overeenstemmende producten op de markt kunnen brengen.

Kortingsactie

Het is nu mogelijk om voor je Benelux of Europees modelaanvraag 75% van de kosten terug te krijgen. Dit een tijdelijke Europese subsidieregeling waarbij geldt, op is op. Wij kunnen u zowel helpen bij aan aanvragen van deze subsidie en bij de aanvraag van het model.

Heeft u vragen over het modelrecht dan kunt u contact opnemen met Mustafa Kahya (kahya@bg.legal).

Mustafa Kahya