Nieuwe handelsnaam? Houd rekening met 3 belangrijke punten

21 feb 2024

Rebranden is niets nieuws. Het komt vaak voor. De handelsnaam kan bijvoorbeeld niet meer ‘hip’ zijn, het logo is verouderd of de doelgroep is veranderd wegens groei en de behoefte om internationaal actief te zijn. Het bedenken van een nieuwe naam en het ontwerpen van een logo is een zekere klus. Het is dan natuurlijk zonde als achteraf blijkt dat je de nieuwe naam of het nieuwe logo niet kan gebruiken, omdat je hiermee inbreuk maakt op de rechten van een ander.

In dit artikel licht ik een drietal aandachtspunten uit die je mee kunt nemen bij het kiezen van een nieuwe (handels)naam of een nieuw logo.

1. Check bestaande handelsnamen

Wanneer je een nieuwe naam kiest voor je onderneming, zal je moeten opletten dat je geen inbreuk maakt op de handelsnaam van een andere onderneming. De Handelsnaamwet biedt het recht op de handelsnaam aan de partij die een handelsnaam als eerst gebruikt.

Wat is een handelsnaam?

Vaak denkt men dat ze een handelsnaam moeten inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Dit is een misvatting. Een handelsnaam ontstaat door het gebruik van een naam in het economisch verkeer. Dat wil zeggen: het gebruik van de naam in reclame-uitingen, een e-mailhandtekening, op facturen, etc. Pas dan ontstaat het handelsnaamrecht.

Registratie is dus geen vereiste, maar het kan wel een indicatie zijn om aan te tonen dat het gebruik van de handelsnaam op een bepaald moment is begonnen. De geregistreerde naam bij de Kamer van Koophandel kan dus afwijken van de daadwerkelijk gebruikte handelsnaam. Dit is belangrijk om te weten, omdat je slechts met een zoektocht in het register van de Kamer van Koophandel geen concrete conclusies kan trekken of een specifieke naam als handelsnaam in gebruik is of niet.

Vergelijken

Wat als de beoogde nieuwe naam al door een ander wordt gebruikt? Betekent dit dat je de beoogde naam niet kan gebruiken? Niet per se. Dit is afhankelijk van de omstandigheden. Meer specifiek is het afhankelijk van de omstandigheden waardoor er wel of geen verwarring bij het publiek kan ontstaan, wanneer beide partijen dezelfde handelsnaam gebruiken. Hierbij is het van belang welke diensten onder de handelsnaam worden aangeboden.

Betreft het een kledingwinkel en een lingeriewinkel? Dan zal er mogelijk verwarring kunnen ontstaan. Betreft het een kledingwinkel en een marketingbureau? Dan zal de consument niet (snel) verward raken. In dat geval zullen beide partijen de handelsnaam kunnen gebruiken.

2. Check bestaande namen en logo’s als merkrecht

In tegenstelling tot een handelsnaamrecht, ontstaat een merkrecht pas na registratie. Het komt steeds vaker voor dat een onderneming haar handelsnaam ook als merk registreert. Dit wordt ook zeker geadviseerd. Een merkrecht biedt namelijk betere bescherming dan een handelsnaamrecht.

Gelet hierop is het ook verstandig om de merkenregisters te gebruiken om te onderzoeken of de door jou beoogde nieuwe naam als merk is geregistreerd. Let er uiteraard op dat je niet alleen het Benelux merkenregister erop na slaat, maar ook het Europese merkenregister. Immers, een Europees merk biedt ook bescherming in Nederland.

Vergelijken

Stel: je hebt een merkregistratie van een andere onderneming gevonden. Betekent dit dan dat je weer een nieuwe naam moet bedenken? Ook in dit geval hoeft dat niet per se zo te zijn. Het is van belang om goed na te gaan waarvoor het merk is geregistreerd. Als het merk is geregistreerd voor snoepgoed, en jij wil de naam gebruiken voor een kledingwinkel, dan vormt dit geen probleem. Immers geldt ook hier weer: er kan (vrijwel) geen verwarring ontstaan bij de consument. Deze voorwaarden gelden ook voor een logo dat als merk is geregistreerd door een andere onderneming.

Je zal dus moeten onderzoeken en beoordelen of er verwarringsgevaar ontstaat, vanuit het perspectief van de consument, door:

  • een vergelijking te maken van de namen en/of logo’s; en
  • een vergelijking te maken van de aangeboden waren en/of diensten onder de naam of het merk.

3. Check websites en domeinnamen

Tegenwoordig komt het steeds vaker voor dat ondernemingen geen fysieke winkels hebben, maar hun waren en diensten alleen online aanbieden. Hiervoor is een website en een domeinnaam noodzakelijk. Er bestaat niet zoiets als een ‘domeinnaamrecht’. Voor domeinnamen geldt: wie het eerst komt, het eerst maalt.

In principe is iedereen vrij om een domeinnaam te registreren, ook als deze identiek is aan jouw handelsnaam of merk. Het is mogelijk om een domeinnaam die identiek is aan jouw handelsnaam of merk op te eisen, maar hier zijn strenge voorwaarden aan verbonden. Bijvoorbeeld dat de domeinnaam te kwader trouw zou zijn gekaapt.

Voordelen

Het checken of jouw beoogde naam al als domeinnaam is geregistreerd, kan voordelen met zich meebrengen. Ten eerste wordt het duidelijk of iemand onder de beoogde naam al actief is. Ten tweede zal ook duidelijk worden welke waren of diensten deze partij aanbiedt. Tot slot kan je je dan afvragen of het wel marketingtechnisch een handig keuze is om voor een naam te kiezen, waarvan de domeinnaam al is geregistreerd en door een ander wordt gebruikt.

Mocht de beoogde naam online al in gebruik zijn, zal een daarmee samenhangend logo vaak ook te zien zijn. Wanneer je toch besluit om dezelfde naam als een ander te gebruiken, omdat je bijvoorbeeld actief bent in een andere sector, let er dan wel op dat jouw (nieuwe) logo niet lijkt op het bestaande logo van de andere partij.

Social media

Verder kunnen niet alleen domeinnamen, maar ook socialmedia-accounts aanwijzingen zijn om te achterhalen of de beoogde naam al wordt gebruikt. Het kan zo zijn dat een (kleine) onderneming in de Kamer van Koophandel is geregistreerd met zijn eigen naam als de naam van de onderneming, maar (online) een andere handelsnaam hanteert. Je ziet dit snel over het hoofd als je slechts een zoektocht in het register van de Kamer van Koophandel zou uitvoeren.

Kortom: check niet alleen de registers, maar doe ook een online check of jouw beoogde naam al wordt gebruikt door anderen. Houd daarbij rekening met zowel handelsnamen als merken van anderen, en ga na voor welke producten en/of diensten deze namen worden gebruikt.

Hierbij de link naar het artikel van Frankwachting.

Mustafa Kahya