Een meisje van 2 ½ jaar krijgt een nier van een volwassene getransplanteerd. Helaas treden er complicaties op en het meisje overlijdt 2 maanden na de transplantatie. De ouders stellen het ziekenhuis aansprakelijk.
Het gebeuren
Het meisje moet al vanaf haar geboorte worden gedyaliseerd en komt op de wachtlijst voor niertransplantatie. Uiteindelijk krijgt het meisje een nier van een volwassen man die ook nog gerookt zou hebben. De ouders stellen zich op twee standpunten:
- Zij zouden niet geïnformeerd zijn over het feit dat hun kind een nier van een rokende vijftigjarige man zou krijgen getransplanteerd [informed consent].
- En dat het niet lege artis is dat een nier van een dergelijke donor bij een klein kind wordt getransplanteerd. De arts zou dus een fout hebben begaan door een dergelijke donornier te transplanteren bij hun kind.
Het ziekenhuis ontkent deze stellingen en erkent echter geen aansprakelijkheid. De ouders stappen naar de rechter.
Oordeel rechtbank informed consent
De ouders krijgen gelijk voor wat betreft het standpunt dat zij niet voldoende zijn geïnformeerd over een dergelijke mogelijkheid [het transplanteren van een volwassen donornier]. Dit zou blijken uit de verslagen van het ziekenhuis.
Echter voor aansprakelijkheid is het vervolgens noodzakelijk dat de ouders aannemelijk maken dat zij van de transplantatie hadden afgezien als zij hierover wel volledig waren geïnformeerd.
Dit kunnen de ouders niet voldoende aannemelijk maken, volgens de rechtbank. De gezondheid van het meisje was vóór de transplantatie zorgwekkend, dus de transplantatie was nodig. Daarbij komt nog dat kinderdonornieren heel zeldzaam zijn.
Medische fout
Heeft de arts een fout gemaakt door een dergelijke nier te transplanteren bij een kind van 2 ½ jaar?
De ouders stellen onder meer dat de donornier niet geschikt was voor hun kind vanwege het feit dat hun kind al bestaande longproblemen en zuurstoftekort had. De arts heeft dus onvoldoende rekening gehouden met de overige organen en fragiele toestand van hun kind. Ook nam de donornier veel ruimte in de buik van hun kind. Er moesten spierverslappers worden toegediend om de buik te kunnen sluiten vanwege de grote nier. Het ziekenhuis had moeten afzien van deze transplantatie met de beschikbaar gekomen volwassen nier en heeft, door dat niet te doen, een medische fout begaan waardoor hun kind kwam te overlijden. Aldus de ouders.
Het ziekenhuis ontkent. Zij stelt onder meer dat het kind voldoende gegroeid was om een [kleine] volwassen donornier te krijgen. Er zijn bijna geen kinder- of jong volwassen donoren, waardoor de kans dat het kindje een kinderdonornier zou krijgen uitermate klein was. Het ziekenhuis had al meer transplantaties van volwassen donornieren bij kinderen gedaan. Ondanks de succesvolle transplantatie ontstonden er problemen op andere gebieden die uiteindelijk helaas hebben geleid tot het overlijden van het kind, aldus het ziekenhuis.
De rechtbank heeft behoefte aan voorlichting door een deskundige ten aanzien van het verwijt van de ouders dat er is gehandeld in strijd met de geldende professionele standaard waarbij een dergelijke niertransplantatie is uitgevoerd.
Als vast komt te staan dat het ziekenhuis hier een toerekenbaar verwijt treft zal de deskundige ook moeten onderzoeken of het kind hieraan is overleden.
De rechtbank benoemt een kindernefroloog als deskundige.
Commentaar
Uit deze uitspraak blijkt weer dat alleen het geven van onvoldoende informatie niet voldoende is voor aansprakelijkheid van de arts. De ouders moesten daarnaast ook voldoende aannemelijk maken dat zij bij voldoende informatie de transplantatie niet door hadden laten gaan.
De volgende hobbel die nu genomen moet worden is het aantonen dat er een
medische fout is begaan door de transplantatie te verrichten met een dergelijke donornier. Zo ja, dan zal nog vastgesteld moeten worden dat het kind hieraan ook is overleden en niet aan complicaties die ook waren opgetreden als bv een kinderdonornier was getransplanteerd.
Zeer veel hobbels te nemen aldus in deze toch al trieste zaak.
Volledige uitspraak:
ECLI:NL:RBROT:2020:9245
