Op 5 augustus 2024 wees de rechtbank van Amsterdam een
vonnis dat van belang kan zijn voor ondernemers die gebruikmaken van online platforms. In deze rechtszaak van Erasmus Universiteit Rotterdam tegen Studeersnel en Tentamentrainingen werd de Digital Services Act (DSA) toegepast. Dit is de
nieuwe Europese wetgeving die de verantwoordelijkheden van digitale platforms reguleert. Wat houdt deze nieuwe regelgeving kort gezegd in en hoe uit zich dat in de praktijk, zoals in dit recente vonnis?
Wat is de Digital Services Act (DSA)?
De DSA is een Europese richtlijn die regels vaststelt voor de verantwoordelijkheden van online tussenpersonen, zoals marktplaatsen, zoekmachines en social media platforms. Het is de bedoeling dat de richtlijn geïmplementeerd wordt in de Nederlandse wet, een proces dat nogal traag verloopt. De richtlijn zelf is echter al sinds 16 november 2022 in werking. De regels zijn ontworpen om gebruikers te beschermen tegen illegale inhoud en producten en zorgen ervoor dat platforms transparanter zijn over hun beleid en besluitvorming.
De DSA maakt onderscheid tussen verschillende soorten online platforms, met specifieke verplichtingen voor "zeer grote platforms" (zoals Facebook en Amazon) en "kleinere platforms". Voor ondernemers die platforms beheren en/of platforms gebruiken om producten of diensten te verkopen, is het belangrijk om te weten dat de DSA platforms verplicht stelt om sneller actie te ondernemen tegen illegale inhoud en om transparanter te zijn over hun moderatiebeleid.
Aansprakelijkheid van het platform
In het recente vonnis speelde onder andere de vraag of een groot online platform aansprakelijk kon worden gesteld voor studiemateriaal dat op onrechtmatige wijze door derden op het platform werden aangeboden. De rechter keek naar verschillende aspecten van deze vraag, waaronder het nemen van passende technische maatregelen vooraf én achteraf, om op doeltreffende wijze inbreuken op het platform tegen te gaan.
De rechtbank oordeelde dat grote platforms op grond van de DSA niet direct verplicht zijn om
vooraf te filteren, monitoren of actief te onderzoeken. Maar ze moeten op grond van de DSA wél een ‘kennisgevings- en actiemechanisme’ hebben waarmee kan worden aangegeven dat er (mogelijk) illegale of onrechtmatige activiteiten op het betreffende platform plaatsvinden. Ook moeten ze iets doen aan gebruikers die herhaaldelijk op kennelijk illegale wijze gebruik maken van het platform. Dit vonnis benadrukt dat platforms niet meer weg kunnen komen met een passieve houding ten aanzien van wat op hun platform gebeurt.
Gevolgen voor ondernemers
Hoewel de vorderingen ten aanzien van Studeersnel waren afgewezen, moest Tentamentrainingen stoppen met het aanbieden van delen van of beperkt bewerkte auteursrechtelijk beschermde (digitale) onderwijsmaterialen van Erasmus, zoals tentamenvragen en door Erasmus opgestelde standaard tentamenantwoorden.
Voor ondernemers betekent dit vonnis dat ze hun afhankelijkheid van grote platforms goed moeten evalueren. Waarborg de compliance van je platforms met de DSA. Check of je de platforms op zodanige wijze gebruikt dat je niet onnodige risico’s loopt. Als je bijvoorbeeld een online marktplaats runt, wees je dan bewust van de nieuwe verplichtingen op het gebied van toezicht, transparantie en consumentenbescherming.
Conclusie
Bovengenoemd vonnis markeert een belangrijke stap in de toepassing van de DSA. Voor ondernemers is het essentieel om de nieuwe regels te begrijpen en te anticiperen op mogelijke veranderingen in de manier waarop platforms opereren. Wil je weten of je compliant bent of risico loopt? Wij kunnen je hiermee helpen! Neem contact op met onze
specialisten voor meer informatie.
