Vrijwel iedere onderneming heeft te maken met auteursrecht

12 jul 2024

Auteursrecht voor bedrijven: een kort overzicht

Het auteursrecht is een van de intellectuele eigendomsrechten van een onderneming die helpen om een bedrijf beter te beschermen en sterker te maken. Voor veel bedrijven is dit wel bekend, maar is de vraag hoe dit concreet kan worden toegepast. In deze blog duik ik kort in de basisprincipes van auteursrecht, verkennen we welke rechten het biedt, en bespreken we hoe bedrijven hier in de praktijk van kunnen profiteren.

1. Wat is auteursrecht?

Het auteursrecht, oftewel copyright, valt onder de paraplu van de intellectueel eigendomsrechten en biedt bescherming aan werken die, kort gezegd, kunnen worden aangemerkt als een “eigen, intellectuele schepping”. Dit kunnen literaire werken, muziek, films, beeldende kunst zijn, maar ook software, websites, logo’s en bepaalde bedrijfsdocumenten. Het recht wordt automatisch toegekend zodra een waarneembaar werk is gecreëerd dat voldoet aan de (lage) drempel van vereisten voor auteursrechtelijke bescherming. Voordeel van het auteursrecht is dat het werk niet hoeft te worden ingeschreven om het auteursrecht te verkrijgen. Dit betekent dat zodra je een werk hebt gemaakt dat aan de vereisten voldoet, je werk automatisch beschermd is door het auteursrecht, zonder dat er een formele registratie nodig is. Dit ligt anders bij verschillende andere intellectuele eigendomsrechten, zoals het merkenrecht of octrooirecht, waar inschrijving in de daartoe bestemde registers wèl een vereiste is.

2. Welke rechten biedt het auteursrecht?

Het auteursrecht verleent de houder exclusieve rechten over het gebruik en de exploitatie van zijn of haar werk. Zo kan de rechthebbende (extra) inkomsten generen door (de rechten op) het werk te verkopen, licenties oftewel gebruiksrechten te verlenen, of op andere manieren exploitatievoordelen te behalen.

Het auteursrecht houdt in dat anderen zonder toestemming van de rechthebbende het werk niet mogen:

  • Kopiëren: Het werk reproduceren in welke vorm dan ook.
  • Verspreiden: Exemplaren van het werk distribueren.
  • Publiekelijk weergeven: Het werk publiekelijk tentoonstellen of uitvoeren.
  • Verwerken: Afgeleide werken maken, zoals vertalingen, adaptaties of remixes.
  • Verhuren: Het werk verhuren, zoals software, boeken of films.

Let er wel op dat dit enkel de hoofdregels zijn, en dat hier uitzonderingen op bestaan. Daar gaat dit inleidende artikel verder niet op in.

3. Hoe profiteert uw onderneming van auteursrecht?

Wat heeft uw onderneming aan bovenstaande informatie in de praktijk?

  • Bescherming van het eigen creatieve werk

Bedrijven investeren vaak aanzienlijk in de creatie van content zoals marketingmateriaal, productontwerpen en software. Het auteursrecht kan deze investeringen beschermen doordat u anderen kunt aanspreken op het zonder toestemming kopiëren of gebruiken hiervan.

  • Inkomsten genereren uit licenties

Bedrijven kunnen inkomsten genereren door licenties te verlenen voor het gebruik van hun auteursrechtelijk beschermde werken. Dit kan bijzonder lucratief zijn voor bedrijven die unieke content of producten ontwikkelen die aantrekkelijk zijn voor derden.

  • Concurrentievoordeel behouden

Het auteursrecht helpt bedrijven een concurrentievoordeel te behouden door ervoor te zorgen dat hun unieke creaties niet zonder toestemming door concurrenten worden gekopieerd.

4. Toegevoegde waarde bij Mergers en Acquisitions (M&A)

Tijdens fusies en overnames kan auteursrechtelijk beschermd materiaal aanzienlijke waarde toevoegen aan een bedrijf. Bedrijven met sterke intellectuele eigendomsportefeuilles kunnen aantrekkelijker zijn voor potentiële kopers.

  • Reputatie en herkenning versterken

Door te zorgen voor de bescherming van  creatieve werken, kunnen bedrijven hun identiteit op de markt versterken en zo een goede reputatie opbouwen.

Praktische tips

Hier zijn enkele praktische stappen die bedrijven kunnen nemen om hun auteursrechten effectief te beheren en te beschermen:

Identificeer en documenteer alle creatieve werken

  • Maak een inventaris van alle door auteursrecht beschermde werken binnen het bedrijf en zorg ervoor dat ze goed gedocumenteerd zijn.

Gebruik watermerken en copyright notities

  • Voeg copyrightnotities toe aan content en overweeg watermerken voor afbeeldingen en video's om het eigendom duidelijk te maken. Juridisch gezien is dit niet nodig, maar het heeft wel een afschrikwekkende functie naar derden toe.

Beheer licenties en overeenkomsten

  • Laat duidelijke licentieovereenkomsten opstellen wanneer anderen uw werk willen gebruiken en bewaar gedetailleerde registraties van alle licenties.

Controleer regelmatig op inbreuk

  • Houd actief toezicht op het internet en andere distributiekanalen om inbreuk op uw auteursrechten te detecteren en aan te pakken.

Investeer in juridische advies

  • Raadpleeg een gespecialiseerde jurist om uw auteursrechtelijke strategie te ontwikkelen en te beheren.

Conclusie                                                                                                                                                                  

Het auteursrecht biedt bedrijven een krachtig middel om hun creatieve investeringen te beschermen en te benutten. Door de exclusieve rechten die het auteursrecht biedt, kunnen ondernemingen niet alleen hun unieke werken beschermen tegen ongeoorloofd gebruik, maar ook extra inkomsten genereren via licenties en een concurrentievoordeel behouden. Meer weten? Neem contact op met onze specialisten!

Yvonne Vetjens