Wat de hervorming van het modelrecht betekent voor jouw ontwerpen
Ben jij een creatieve ontwerper in mode, techniek, interieur en/of elektronica artikelen? Wil je jouw creaties optimaal beschermen tegen namaak? Dankzij het vernieuwde modelrecht is dit nu eenvoudiger dan ooit. Het EU Design Reform Package biedt een modern en toegankelijk systeem dat perfect is afgestemd op onder meer digitale innovaties zoals 3D-modellen. Een enorme stap vooruit.
Het modellenrecht beschermt nieuwe en creatieve ontwerpen tegen imitatie. Het biedt ontwerpers exclusieve rechten om vormen, patronen en andere uiterlijke kenmerken te exploiteren. Vooral met de opkomst als platformen als Temu is het belangrijk om je producten te beschermen.
Waarom deze hervorming?
Het huidige systeem voor modelbescherming in de Europese Unie was sterk verouderd. Nationale regels verschillen per land, en het Europese Gemeenschapsmodelrecht voldeed niet aan de eisen van de moderne tijd. Vooral kleinere ontwerpers en ondernemingen vonden het lastig om hun werk te beschermen door complexe en kostbare procedures.
Daarnaast bracht het digitale tijdperk nieuwe uitdagingen met zich mee, zoals de bescherming van digitale ontwerpen en 3D-printtechnologie. De EU heeft deze obstakels willen aanpakken met een update van het modelrecht.
Waarom deze hervorming?
Het huidige systeem voor modelbescherming in de Europese Unie was sterk verouderd. Nationale regels verschillen per land, en het Europese Gemeenschapsmodelrecht voldeed niet aan de eisen van de moderne tijd. Vooral kleinere ontwerpers en ondernemingen vonden het lastig om hun werk te beschermen door complexe en kostbare procedures.
Daarnaast bracht het digitale tijdperk nieuwe uitdagingen met zich mee, zoals de bescherming van digitale ontwerpen en 3D-printtechnologie. De EU heeft deze obstakels willen aanpakken met een update van het modelrecht.
Belangrijkste veranderingen
1. Aanpassing van terminologie
Een modelrecht is nu nog een ‘voortbrengsel’ waar het voornamelijk zag op een fysiek voortbrengel. Dit wordt aangepast naar een ‘model’ waardoor het niet meer uitmaakt of het in een fysiek object is vormgegeven of niet.
2. Bescherming van digitale ontwerpen
Statistische, dynamische en geanimeerde modellen kunnen geregistreerd worden. Alle nationale bureaus uit de EU zullen dezelfde technische middelen moeten hanteren.
3. Digitalisering
Het zal ook mogelijk worden om het downloaden, kopiëren, delen en verspreiden van modellen op dragers (bijvoorbeeld geheugenkaarten en ,-sticks) als inbreuk aan te merken. Denk aan software voor voor 3D-printen.
Inwerkingtreding
De invoering van de wijzigingen gaat in twee fasen. De eerste fase gaat in op 25 mei 2025 waarin vooral aanpassingen worden gedaan aan terminologie. De tweede fase gaat in op 1 juli 2026, waarin de meeste inhoudelijke wijzigingen zoals hierboven genoemd in gaat. Omdat het hier gaat om Europese regelgeving, hebben de EU-lidstaten tot uiterlijk 9 december 2027 om alle wijzigingen in de nationale wetgeving door te voeren. Dit duurt dus nog wel even…
Voordelen
De voordelen van het Reform Package is dat de regelgeving in de EU-lidstaten gelijk wordt getrokken, het proces eenvoudiger en goedkoper wordt én animaties ook beschermd kunnen worden. Het wordt voor het MKB aantrekkelijker om een model te registeren, met name ook voor de creatieve sector die voornamelijk online actief is.
Waarom een modelrecht ook voordelen kan hebben, bleek ook onlangs in een uitspraak waarin Rituals de rechter heeft verzocht om Aldi te verbieden geurstokhouders aan te bieden die te veel leek op haar, als model geregistreerde, geurstokhouders. Aldi werd geboden om binnen 4 uur na de uitspraak alle geurstokhouder uit de schappen te halen. Maar dit is nog niet ten einde, Rituals zal nog een procedure moeten starten om uitspraak te krijgen over potentieel inbreuk op haar geurstokhouders. Dus to be continued.
Wat de juridische en praktische gevolgen zullen zijn van de wijzigingen, voor onder andere het handhaven van de rechten en op treden tegen namaak, zal moeten blijken. Naar verwachting zullen in de loop van 2026 en 2027 de eerste procedures plaatsvinden. Ik houd deze nauw in de gaten en houd jullie up-to-date.
Hierbij de link naar het artikel van Frankwatching.
