Heeft het ziekenhuis patiënte wel voldoende geïnformeerd over de bijwerkingen van de chemokuur?

03 aug 2022

Patiënte verwijt het ziekenhuis dat het ziekenhuis tekort is geschoten in het verstrekken van informatie met betrekking tot de bijwerkingen van een chemokuur na een tumorbehandeling.

Informatieplicht

Zoals al eerdere geschreven is de zorgverlener wettelijk verplicht informatie te verschaffen over de uit te voeren behandeling. Hierna kunnen de patiënten een weloverwogen keuze maken om wel of niet tot de betreffende behandeling over te gaan.

De zorgverlener moet patiënt op duidelijke wijze inlichten over de voorgenomen behandeling. Hierbij moet de zorgverlener ook letten op het bevattingsvermogen van de patiënt.

De zorgverlener moet zich daarbij laten leiden door wat een patiënt redelijkerwijze moet weten over:

  • De aard en doel van de behandeling
  • De risico’s en gevolgen
  • De alternatieven voor de behandeling
  • De vooruitzichten t.a.v. de gezondheid

De informatieplicht zal doorgaans toenemen als er sprake is van :

  • Een niet conventionele ingreep
  • Er adequate alternatieven van behandelingen zijn
  • De omvang van de aan de behandeling verbonden risico groter zijn

Casus

In februari 2011 is bij patiënte longkanker geconstateerd. In maart 2011 is een deel van de linkerlong verwijderd. De operatie verliep goed. Er waren geen complicaties. Na de operatie heeft patiënte chemotherapie ondergaan.

Patiënte heeft na het ondergaan van de chemokuur klachten aan haar gehoor, haar benen, alsmede cognitieve en psychische klachten.

Patiënte twijfelde na de eerste kuur om door te gaan met de tweede kuur, gelet op haar vele klachten.

Thans stelt patiënte dat het ziekenhuis haar voor en tijdens het ondergaan van de chemokuur  onvoldoende heeft geïnformeerd. Zij stelt dat zij hierdoor geen weloverwogen keuze heeft kunnen maken. Het ziekenhuis betwist dat zij niet heeft voldaan aan haar informatieplicht. Patiënte gaat naar de rechter.

Uitspraak Rechtbank 6 juli 2022

De Rechtbank komt tot de conclusie dat er geen schending van de informatieplicht is. De rechtbank leidt dit af uit het dossier en uit de getuigenverklaringen van de verpleegkundigen en artsen.

In het medisch dossier staat opgetekend dat er diverse gesprekken zijn geweest met patiënte, waarbij veelal bekenden of familie aanwezig waren. De chemokuur is uitgelegd en patiënte kreeg samen met haar zus in een opvolgend gesprek de bijwerkingen uitgelegd. Patiënte was regelmatig in de war en emotioneel. Zij is diverse malen gerustgesteld door de artsen. Aan de hand van vragen van patiënte heeft patiënte ook extra toelichtingsgesprekken gehad.

Patiënte heeft het toestemmingsformulier ondertekend waarop de volgende mededelingen stonden:

Ik ben over bovengenoemd wetenschappelijk onderzoek geïnformeerd door de arts die dit formulier mede ondertekent.

  • Ik heb de schriftelijke informatie die mij is uitgereikt, goed bestudeerd
  • Ik ben in de gelegenheid gesteld om vragen over het onderzoek te stellen
  • Ik heb voldoende tijd gehad om goed over deelname aan het onderzoek na te denken
  • Ik verklaar hierbij vrijwillig deel te nemen aan bovengenoemd onderzoek

Bij het toestemmingsformulier zat ook schriftelijke informatie over de chemotherapeutische middelen.

De rechtbank geeft aan dat er naast mondelinge informatie ook schriftelijke informatie is gegeven. Het was het ziekenhuis bekend dat patiënte de chemokuur als zeer zwaar ervaarde en er vonden dan ook tussentijdse gesprekken plaats.

De rechtbank oordeelt dat er geen sprake is van schending van de informatieplicht gelet op de mondelinge en schriftelijk verstrekte informatie. Daarbij weegt de rechtbank mee dat het ondergaan van de chemokuur de standaardbehandeling is na verwijdering van een longtumor. Dit is volgens de medische professionele standaard de aangewezen route.

Conclusie

In casus waren er voldoende gesprekken geweest waaruit blijkt dat patiënte geïnformeerd zou zijn. Het ziekenhuis heeft dit in het medisch dossier opgetekend. Soms wat summier. Wellicht was dat de reden dat de rechtbank een voorlopig getuigenverhoor gelastte. De betrokken verpleegkundigen en longartsen werden opgeroepen. Gelet op het tijdsverloop [tussen behandeling en rechtszaak 10 jaar] kon niet alles meer gereproduceerd worden. Maar in samenhang met de aantekeningen in het medisch dossier en de schriftelijke toestemming kwam de rechtbank tot het oordeel dat er geen schending van de informatieplicht is geweest.

Ook uit deze uitspraak blijkt dat het van groot belang is om alle gesprekken in het medisch dossier zo uitgebreid mogelijk te vermelden. Het blijft natuurlijk wel lastig voor zorgverleners om in te schatten of de patiënte de informatie daadwerkelijk heeft begrepen en of dit is binnengekomen. Bij twijfel zal een op een later tijdstip toelichtingsgesprek noodzakelijk zijn.

Volledige uitspraak:

ECLI:NL:RBGEL:2022:3340

Edith de Koning