Hoe origineel is content die gemaakt is door AI?

11 nov 2023

Zijn teksten, afbeeldingen en video's gecreëerd door kunstmatige intelligentie (AI) zoals Chat-GPT, Bing, DALL-E of Midjourney, écht origineel? 

Volgens de Nederlandse auteurswet en de Europese auteursrichtlijn, is auteursrecht van toepassing op werken die origineel zijn en het persoonlijk stempel van de maker dragen. Maar wie is de 'maker' als het om AI gaat? Dit is een grijs gebied. AI-systemen kunnen niet als juridische entiteiten worden beschouwd, en zijn natuurlijk ook geen natuurlijke personen, wat betekent dat ze formeel geen auteursrecht kunnen claimen. Daarom kan de content die zij genereren in een juridisch vacuüm vallen. 

Naast de juridische kant, zijn er ook ethische vragen. Is het eerlijk dat AI content genereert die lijkt op menselijke creaties zonder dezelfde inspanning? Dit kan leiden tot zorgen over devaluatie van menselijk creatief werk en mogelijke economische impact voor creatievelingen. 

Originaliteit en AI 

Originaliteit in het auteursrecht betekent dat een werk (bijv. jouw content) het resultaat moet zijn van creatieve keuzes en menselijke inspanningen, bovendien moet het werk een eigen karakter hebben. Originaliteit in AI-generatie is een complex begrip. Hoewel AI nieuwe inhoud kan creëren, is dit vaak gebaseerd op uitgebreide datasets van al bestaande werk, gemaakt door mensen. Betekent dit dat AI simpelweg 'kopieert' of kan het als een vorm van ‘creëren’ worden gezien? Oftewel, kan je de content via het auteursrecht beschermen? 

In de praktijk betekent dit dat gebruikers van AI-gegenereerde content voorzichtig moeten zijn bij het opeisen van auteursrecht op AI-content. Het is mogelijk dat de door jou gegenereerde afbeelding of tekst door anderen wordt overgenomen zonder dat dit als inbreuk op jouw content wordt beschouwd. Aan de andere kant kan het ook problematisch zijn dat jouw gegenereerde content onbewust inbreuk maakt op het werk van anderen, als beschermde elementen van dat werk zijn overgenomen. In de praktijk zal het daarom altijd tot een afweging per geval leiden en is er (nog) geen algemene regel te stellen.  

Zwart-wit is het niet  

Het antwoord op de vraag over de originaliteit van AI-content is niet zwart-wit. Of de content gemaakt door AI juridisch beschermd kan worden is een dynamisch onderwerp dat nog volop in ontwikkeling is. Deze blog belicht slechts enkele van de vele aspecten. Heb je vragen, bedenkingen of wil je meer weten over de juridische en ethische aspecten van AI-content? Neem dan gerust contact met ons op! Wij staan klaar om je te helpen met juridisch advies.  

Noa