Inbreuk beschrijvende handelsnaam tóch mogelijk

Na de uitspraak van de Hoge Raad van februari 2021 in het geschil tussen DOC Dairy Partners vs. Dairy Partners, leek de mogelijkheid om een beschrijvende handelsnaam te beschermen (nog) beperkt(er) te zijn geworden. Niets blijkt minder waar. De voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag oordeelde eind september 2021 namelijk dat het gebruik van de naam ‘Low Budget Verhuisservice’ handelsnaaminbreuk maakt op de handelsnaam ‘Budget Verhuisservice’.

Wat is er gebeurd?

Het verhuisbedrijf Klustoppers gebruikt sinds april 2015 de handelsnaam ‘Budget Verhuisservice’. Deze naam gebruikt Klustoppers ook voor haar website ‘www.budgetverhuisservice.nl’.

In 2020 kwam er een concurrent op de markt, die zich profileerde onder de handelsnaam ‘Low Budget Verhuisservice’. Dit bedrijf gebruikte de website www.lowbudgetverhuisservice.nl.

Klustoppers was daar niet blij mee, dit leidde tot het dagvaarden van deze concurrent. Bij de rechter vorderde Klustoppers een verbod op het gebruik van de naam ‘Low Budget Verhuisservice’.

Wanneer is een handelsnaam beschermd?

Bij de beoordeling van de vraag of er sprake is van een inbreuk op een handelsnaam moet beoordeeld worden óf er sprake is van een handelsnaamrecht.

Een handelsnaam ontstaat niet op het moment dat je deze hebt bedacht, geregistreerd bij de Kamer van Koophandel of als domeinnaam hebt geregistreerd. Je zult de handelsnaam daadwerkelijk (als eerste) moeten gebruiken om een alleenrecht te krijgen op de naam. Met dit gebruik wordt bedoeld, gebruik van de naam voor jouw bedrijf. Namen voor jouw producten zijn niet beschermd binnen het handelsnaamrecht. Bescherming van producten is wél mogelijk binnen het merkenrecht, een registratie is dan vereist.

Gebruik handelsnaam
Het gebruik van een handelsnaam kan zijn; het gebruik van de naam op briefpapier, gebruik van de naam op de website (dus niet alleen in de domeinnaam), gebruik in het info e-mailadres, een naambord boven een fysieke winkel, gebruik van de naam op sociale mediakanalen enzovoort.

Recent oordeelde het Hof Den Haag bijvoorbeeld dat ook het gebruik van een handelsnaam in de intro van een film (het betrof hier de handelsnaam van een producent) kan worden gezien als geldig gebruik van een handelsnaam en dus bescherming oplevert.    

Wanneer is er sprake van inbreuk op een handelsnaam?

In artikel 5 van de Handelsnaamwet staat dat het verboden is een handelsnaam (of een soortgelijke handelsnaam) te gebruiken die al eerder door een ander werd gebruikt indien er door dat gebruik verwarringsgevaar bij het normaal oplettende publiek ontstaat. Verwarringsgevaar wil zeggen dat er een kans bestaat op de verwarring dat partijen op enige manier aan elkaar gelieerd zijn, terwijl dit niet het geval is. Is dit verwarringsgevaar aanwezig? Dan is er sprake van handelsnaaminbreuk. Zo niet, dan is er géén sprake van handelsnaaminbreuk. Of er sprake is van verwarringsgevaar hangt af van de omstandigheden van het geval.

Beschrijvende handelsnamen
Uit de uitspraak in het geschil tussen DOC Dairy Partners vs. Dairy Partners van de Hoge Raad volgt dat verwarringsgevaar voor dezelfde beschrijvende handelsnamen minder snel aan de orde zal en kan zijn, dan bij dezelfde niet beschrijvende handelsnamen. Volgens de Hoge Raad kunnen de volgende omstandigheden ertoe leiden dat er juist wél of géén kans op verwarring ontstaat bij het gebruik van identieke of soortgelijke beschrijvende handelsnamen:

• Er moet rekening worden gehouden met een vrijhoudingsbehoefte van beschrijvende handelsnamen. Hoe beschrijvender een handelsnaam, hoe groter de vrijhoudingsbehoefte, hoe kleiner het verwarringsgevaar;
• Voor verwarringsgevaar is enig onderscheidend vermogen van de handelsnaam (door inburgering (c.q. naamsbekendheid) of toevoeging van een niet beschrijvend element) vereist;
• Door het internet zijn personen meer gewend geraakt aan beschrijvende namen – mede doordat vindbaarheid verbetert bij het gebruik van beschrijvende termen – doordat het publiek dit weet, zal er minder snel sprake zijn van verwarring.

Conclusie, de bescherming van en een beschrijvende handelsnaam is zeer beperkt aangezien de kans op verwarring bij beschrijvende handelsnamen klein is.

Waarom dan tóch handelsnaaminbreuk op de handelsnaam Budget Verhuisservice?

Zoals aangegeven staat bij de vraag of er sprake is van handelsnaaminbreuk de verwarringsvraag centraal. Beantwoording van deze vraag is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

In dit geschil stelde Klustoppers dat zij aanzienlijk had geïnvesteerd in de naam ‘Budget Verhuisservice’ en dat klanten haar ook aantoonbaar onder die naam wisten te vinden. De concurrent ‘Low Budget Verhuisservice’ heeft dit niet weersproken. De rechter neemt dan ook aan dat ‘Budget Verhuisservice’ enige naamsbekendheid heeft en dus enig onderscheidend vermogen heeft. Doordat het enige verschil tussen de twee handelsnamen een beschrijvend woord is, namelijk ‘Low’, wordt de kans op verwarringsgevaar volgens de rechter ook niet weggenomen.

Ook het feit dat de concurrent de algemene voorwaarden van Klustoppers één op één heeft gekopieerd is een omstandigheid die meeweegt bij de verwarringsvraag. De rechter oordeelt dat de kans op verwarring ook vergroot.

Een laatste indicatie dat er sprake is van verwarringsgevaar is dat de verwarring ook daadwerkelijk is ontstaan.

Ondanks dat de naam ‘Budget Verhuisservice’ een beschrijvende handelsnaam is, wordt deze naam – onder deze omstandigheden – beschermd en is het gebruik van de naam ‘Low Budget Verhuisservice’ verboden. Klustoppers krijgt dus gelijk.

Opmerkelijk
Opmerkelijk is dat de rechtbank Den Haag in 2016 oordeelde dat Klustoppers zelf over de schreef ging door het gebruik van de handelsnaam ‘Studenten Verhuisservice’. Zo zie je maar dat de lijn tussen zelf inbreuk maken of ‘gekopieerd’ worden erg dun kan zijn.

Vragen?

Wil je een bedrijf oprichten en/of product op de markt brengen, maar weet je nog niet of je de naam die je bedacht hebt mag gebruiken? Wij adviseren je graag! Ook als iemand anders jouw bedrijfsnaam of productnaam kopieert, helpen wij je graag.

Meer weten? Neem vrijblijvend contact op.

Jos van der Wijst