Londen Capital & Finance: De mega piramide zwendel
Wat was er aan de hand?
In Londen is momenteel een civiele rechtszaak gaande tegen de bestuurders van London Capital & Finance (LCF) en Surge Financial, betreffende een van de grootste beleggingsfraudes die Britse particuliere beleggers de afgelopen jaren heeft getroffen. Bijna 12.000 beleggers verloren samen £237 miljoen toen LCF in 2019 instortte. In de zaak, waarvoor 20 weken is uitgetrokken wordt onderzocht of LCF functioneerde als een piramide (spel), waarbij geld van nieuwe investeerders nodig was om eerdere beleggers te betalen. Volgens advocaat Stephen Robins werd het geld van beleggers gebruikt voor luxe goederen zoals huizen en racepaarden in plaats van investeringen in bedrijven. Drie van de acht aangeklaagden hebben een schikking getroffen, terwijl de anderen hun schuld ontkennen.
De zaak kwam aan het licht door Alan Darrah, wiens investering bedoeld was om medische kosten te dekken voor zijn dochter Chloe na een ernstig auto-ongeluk. Hij werd geleid naar LCF's mini-bonds die hoge rendementen beloofden. Echter, LCF leende geld uit aan een beperkt aantal bedrijven, gelieerd aan de leiding van LCF, die weinig of geen omzet genereerden. LCF-bestuurders gebruikten de fondsen voor een extravagante levensstijl, waarbij miljoenen werden uitgegeven aan luxe artikelen en donaties aan de Conservatieve Partij.
Hoe werkt een piramidespel?
Een piramidespel is een frauduleus investeringsschema dat belooft deelnemers hoge rendementen te bieden, voornamelijk door meer nieuwe investeerders te werven in plaats van legitieme zakelijke activiteiten. De structuur van het spel lijkt op een piramide: aan de top staat de initiator, en op elk volgend niveau onder hen staan meer deelnemers die zijn geworven door de niveaus boven hen.
In een piramidespel betalen nieuwe leden geld aan degenen die hen geworven hebben. Deze betalingen worden 'winst' voor de eerdere leden. Het systeem is afhankelijk van een constante stroom van nieuwe investeringen. Zodra het moeilijk wordt om nieuwe deelnemers te vinden, stort het systeem in, omdat er niet genoeg geld is om de beloofde rendementen aan eerdere investeerders uit te betalen. Dit resulteert meestal in een situatie waarin veel laatste investeerders hun geld verliezen. Piramidespellen zijn in veel landen illegaal omdat ze onhoudbaar en misleidend zijn.
Mogelijkheden om geld terug te vorderen
Ook in Nederland zijn piramidespellen illegaal. Het bestuur van een Nederlandse vennootschap kan dan ook persoonlijk aansprakelijk worden gesteld als zij de vennootschap gebruiken om investeerders op te lichten door middel van een piramide (spel).
In de hierboven beschreven situatie is al sprake van een faillissement van LCF. In dat geval zal een curator het bestuur veelal zelf persoonlijk aansprakelijk stellen voor het gehele boedeltekort. Het is echter de vraag of het bestuur persoonlijk nog over genoeg vermogen beschikt, nu zij dat hebben besteed aan een luxe levensstijl. Zie hiervoor ook onze blog over bestuurdersaansprakelijkheid in geval van faillissement.
In het geval de investeerders op de hoogte zijn geraakt van het piramidespel nog voordat de vennootschap failliet wordt verklaard, kunnen zij ook zelf een vordering op grond van onrechtmatige daad instellen tegen het bestuur. Het bestuur kan namelijk een persoonlijk ernstig verwijt worden gemaakt dat zij namens de vennootschap verplichting is aangegaan waarvan het wist of redelijkerwijze behoorde te begrijpen dat de vennootschap niet aan deze verplichtingen zou kunnen voldoen. Bij een piramidespel is daar evident sprake van. Zie hiervoor ook onze blog over bestuurdersaansprakelijkheid op grond van de Beklamel-Norm.
In dit geval is de kans groter dat het bestuur nog over genoeg vermogen beschikt om de vordering te voldoen.
Heeft u het vermoeden dat een vennootschap waar u geld in heeft geïnvesteerd vooraf wist dat zij uw vordering niet zou kunnen voldoen? Wees er dan op tijd bij en schakel een van onze experts in!
Artikel geschreven door Marc Heuvelmans en Cas Kroese.
