Machine data
Binnen de wereld van machines die gebruikt worden voor een productieproces (en ook daarbuiten) worden veel gegevens (data) gegenereerd door diezelfde machines. Vaak worden tussen afnemer en leverancier van machines weinig tot geen afspraken gemaakt over wat er met deze data gebeurt of wie enige rechten ten aanzien van die data toekomt.
Wat is data eigenaarschap?
In algemene zin is eigenaarschap op data al een lastig concept, maar in juridische zin is het in ieder geval zo dat je geen eigenaar kan zijn van data. Dan hebben we het wel over data in een algemene vorm waar geen andere rechten op van toepassing zijn (doelend op bijvoorbeeld auteursrecht of portretrecht). Indien data dus ontstaat op enig moment is op voorhand niet gelijk duidelijk wie iets met deze data mag doen, tenzij daar duidelijke afspraken over zijn gemaakt. Anders gezegd, als er geen afspraken over gemaakt zijn kan iedere belanghebbende iets met deze data doen.
Waarom zijn afspraken dan belangrijk?
Zoals aangegeven kun je geen claim maken op data op basis van het standpunt dat jij als (rechts)persoon de eigenaar bent van die data. Wanneer een door jou geleverde machine dus data genereert over hoeveel die gebruikt wordt en op welk moment van de dag, dan kan de afnemer van deze data net zo goed iets daarmee doen als de leverancier van die data. Belangrijke vraag kan echter zijn: moet de afnemer van de machine jou als leverancier toegang verschaffen tot de data?
Welke afspraken kun/moet je maken over data?
Wellicht wil je klanten in algemene zin beter kunnen bedienen door voorspellend onderhoud te kunnen doen, maar daarvoor heb je wel data nodig. Of wil je data gebruiken om je producten te kunnen verbeteren. De afspraken die dan gemaakt moeten worden zien dan misschien niet op eigenaarschap van de data, maar dat betekent niet dat je geen afspraken zou kunnen maken over wat er met deze data moet gebeuren of wie er toegang tot moet of mag hebben. Het staat partijen vrij om allerlei afspraken te maken over data. Bij de plaatsing van een machine binnen een voor de leverancier niet bereikbare omgeving betekent dit soms dat een internet verbinding nodig is zodat deze data gelijk met de leverancier kan worden gedeeld. Echter is het lang niet altijd verstandig vanuit de ideeën van bereikbaarheid, continuïteit en integriteit om een dergelijke verbinding te maken. In een dergelijk geval zal de leverancier dus af willen dwingen in een overeenkomst dat door de machine gegenereerde data verstrekt moet worden aan de afnemer op een door de leverancier te bepalen wijze.
Het is wat ons betreft vooral belangrijk om na te denken over de vraag of er data is die op enige wijze ontstaat en die niet binnen je macht blijft (het vermogen om enige handeling op de data uit te oefenen, zoals het verspreiden, verwijderen of aanpassen ervan). Wanneer dat wel het geval is zul je afspraken moeten maken zodat je er zeker van bent dat je deze data tot je beschikking krijgt op de momenten dat je die nodig hebt. Wij kunnen hier uiteraard bij helpen om dit in overeenkomsten zodanig af te dekken dat daar geen twijfel over kan ontstaan.
Hierbij de link naar het artikel van Engineers Online - 17 januari 2023
