Mag een hulpverlener medische info verstrekken aan derden?
Medische informatie
Gedurende een behandelingsovereenkomst worden veel medische gegevens van een patiënt verzameld. In het medisch dossier worden alle relevante (medische) gegevens van de patiënt opgenomen die voor goede hulpverlening aan de patiënt noodzakelijk zijn. Hulpverleners zijn wettelijk verplicht (door de WGBO) om een medisch dossier bij te houden over de behandeling en/of begeleiding van een patiënt. Een zorgvuldig bijgehouden dossier is van belang voor de kwaliteit en continuïteit van de zorg voor de patiënt, maar ook voor kwaliteitstoetsing. In dit artikel zal worden ingegaan op de vraag wanneer het medische dossier gedeeld mag worden met een derde.
Eigendom van het medisch dossier
De zorginstelling, zorgpraktijk of de individuele arts is verantwoordelijk voor het beheer van het medisch dossier. Hierdoor hebben ze bepaalde zeggenschap over het medisch dossier. De patiënt is geen eigenaar van het medisch dossier, hij kan dus niet zijn medisch dossier opeisen. Ook niet nadat de behandelingsovereenkomst is beëindigd. De patiënt heeft wel bepaalde rechten zoals het recht op inzage, het recht op een afschrift en het recht op vernietiging van het medisch dossier.
Overdragen van het medisch dossier
Als de behandeling van de patiënt wordt overgedragen aan een nieuwe hulpverlener, dient het medisch dossier ook overgedragen te worden om de continuïteit van de zorg te kunnen garanderen. Uit de norm van het goed hulpverlenerschap vloeit voort, dat de hulpverlener de patiënt hierover informeert en expliciet, mondeling of schriftelijk, toestemming vraagt om (de inhoud van) het medisch dossier aan de nieuwe hulpverlener ter beschikking te stellen. Deze toestemming legt hij ook vast in het medisch dossier.
Delen van medisch dossier met vertegenwoordigers
De hulpverlener is verplicht de ouder(s) of voogd(en) die met het gezag zijn belast van een minderjarig kind tot 12 jaar in beginsel alle informatie over de behandeling van het kind te verstrekken. Zij hebben ook recht op inzage in en een afschrift van het medisch dossier van het kind.
Bij kinderen tussen de 12 en 16 jaar mag de hulpverlener alleen de informatie delen aan de ouder(s) of voogd(en) die met het gezag is (zijn) belast, voor zover die informatie relevant is voor het geven van toestemming voor een behandeling van het kind. Voor de overige informatie heeft de hulpverlener de toestemming van het kind nodig. Indien het kind 16 of 17 is, mag geen medische informatie gegeven worden, tenzij toestemming is gegeven door het kind. Vanaf 16 jaar mag het kind namelijk zonder tussenkomst van de gezaghebbende ouder of voogd een rechtsgeldige behandelingsovereenkomst aangaan.
De ouder(s) of voogd(en) die het gezag hebben over een wilsonbekwame minderjarige (tot 18 jaar) hebben recht op alle informatie, inclusief het recht op inzage in en een afschrift van het medisch dossier van het kind.
De hulpverlener mag een vertegenwoordiger van een wilsonbekwame meerderjarige relevante medische informatie uit het medisch dossier van de wilsonbekwame meerderjarige verstrekken. Om zijn taak als vertegenwoordiger goed uit te voeren, heeft hij recht op inzage in en afschrift van het medisch dossier. Het heeft echter alleen betrekking op de informatie die nodig is voor de taakvervulling.
Delen van medisch dossier na overlijden patiënt
De geheimhoudingsplicht van de hulpverlener loopt door na het overlijden van de patiënt en kan slechts in enkele situaties worden doorbroken, namelijk:
- Als de patiënt bij leven hier toestemming voor heeft gegeven;
- Als de nabestaanden een mededeling van een incident hebben ontvangen; of
- Er is sprake van een zwaarwegend belang.
Indien er sprake is van een incident en de patiënt is overleden moet de zorgaanbieder aan de nabestaande(n) of voormalige vertegenwoordiger van de patiënt melden wat de aard en de toedracht van het incident is geweest. Tevens moet van de aard en toedracht een aantekening in het dossier worden gemaakt, alsmede het tijdstip en de namen van betrokkenen bij het incident. Indien de nabestaande(n) of voormalige vertegenwoordiger dat verlangen, dient de hulpverlener hen inzage in of een afschrift van het medisch dossier te geven, maar enkel voor het deel dat betrekking heeft op het incident.
Wanneer de nabestaande(n) of voormalig vertegenwoordiger vermoedt dat een medische fout heeft plaatsgevonden, maar geen mededeling van een incident heeft gekregen, kan hij om inzage vragen met een beroep op een zwaarwegend belang. De aanvrager van het dossier moet hiervoor aannemelijk maken dat er sprake is van een zwaarwegend belang, dat hij het medisch dossier nodig heeft voor het behartigen van zijn zwaarwegende belang en dat het beroepsgeheim hieraan in de weg staat. Indien de hulpverlener van mening is dat er geen medische fout is geweest, kan hij het dossier voorleggen aan een onafhankelijke arts. De onafhankelijke arts zal dan beoordelen of het verstrekken van het medisch dossier gerechtvaardigd is.
Delen van het medisch dossier in het kader van letselschade
Hulpverleners ontvangen regelmatig verzoeken om medische gegevens te verstrekken voor letselschadeclaims. Ook de verzekeraar kan de hulpverlener verzoeken om medische informatie te verstrekken die nodig is voor de afwikkeling van een claim.
Indien het verzoek komt van de advocaat van de patiënt geldt in beginsel dat hij recht heeft op inzage in en een afschrift van het medisch dossier. Hij mag dit ook zelf opvragen bij de hulpverlener zonder aparte toestemming van de patiënt. Daar verschilt de positie van de advocaat van andere belangenbehartigers die wel toestemming van de patiënt nodig hebben.
Het is soms onvermijdelijk dat de advocaat of medisch adviseur inzage krijgt in het volledige medisch dossier van de patiënt over een bepaalde periode. Dit is omdat eerdere klachten relevant kunnen zijn voor het vaststellen van de mate waarin de huidige klachten aan het ongeval zijn verbonden (het causale verband). Het staat een hulpverlener vrij om de belangenbehartiger of medisch adviseur te vragen om zijn verzoek toe te lichten, om te voorkomen dat niet relevante feiten een rol gaan spelen. Indien de hulpverlener twijfels heeft over de verstrekking is het raadzaam om afstemming te zoeken met de patiënt.
Verzoeken om medische informatie door een particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekeraar, een ongevallenverzekeraar of een andere private verzekeraar moeten ingediend worden door de medisch adviseur van die verzekeraar.
Conclusie
Bij de verstrekking van (de gegevens uit) het medisch dossier is het goed om altijd te kijken naar de toestemming van de patiënt (of wat hij voor het overlijden heeft vastgelegd). Bij weigering kan het medisch dossier alleen nog worden gedeeld bij incidenten of een zwaarwegend belang. Bij het delen van het medisch dossier moet de hulpverlener zich er wel van vergewissen dat er geen informatie van een ander in staat vermeld. Indien dit wel het geval is, moet de hulpverlener het verzoek tot het medische dossier weigeren.
Bent u een zorginstelling en heeft u vragen over het (al dan niet) delen van het medisch dossier? Of heeft u meer in het algemeen een zorgvraagstuk? Neem dan contact met ons op!
