Medisch beroepsgeheim terecht doorbroken?
In een recente uitspraak van de Hoge Raad oordeelt De Hoge Raad dat er zwaarwegende redenen zijn om het medisch beroepsgeheim te doorbreken, een uitzondering op de regel.
Het gebeuren
Een jonge vrouw werd behandeld voor anorexia nervosa. Zij had daarnaast ook te kampen met andere psychische problemen. Zij is een tijdlang onder behandeling geweest bij een GGZ instelling. Zij kwam helaas te overlijden aan [de complicaties] van anorexia nervosa.
Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd [IGJ]
Er waren alarmerende signalen over het overlijden van de vrouw. Als toezichthouder heeft de inspectie dan ook een onderzoek ingesteld. Tijdens het onderzoek waren er verdenkingen gerezen van onzorgvuldig en onprofessioneel handelen dat kan hebben geleid tot of hebben bijgedragen aan het overlijden van de vrouw.
Aangifte
De inspectie heeft tegen de directeur van de GGZ instelling aangifte gedaan. Het OM is daarop een strafrechtelijk onderzoek gestart. Zij vordert tbv het onderzoek het complete medisch dossier van de vrouw. De vordering is door de RC [Rechter commissaris] toegewezen, en het verzet daarop is dus afgewezen.
Het patiënten dossier bevindt zich sedertdien in een kluis in het kabinet RC van de rechtbank.
Ook de rechtbank heeft de door de GGZ instelling ingediende klaagschriften ongegrond verklaard.
De klagers hebben beroep in cassatie ingesteld bij de Hoge Raad.
Juridisch kader
Een arts is verplicht om de vertrouwelijke informatie van zijn patiënt geheim te houden, ook bij overlijden van de patiënt.
Er kunnen uitzonderlijke omstandigheden zijn waarbij het medisch beroepsgeheim doorbroken wordt. Bijvoorbeeld in het geval van ernstige delicten en de gegevens niet op een andere manier kunnen worden verkregen.
Hoge Raad
De beslissing van de rechtbank dat er in casu zwaarwegende redenen zijn om het medisch beroepsgeheim te doorbreken blijft in stand. De gevraagde gegevens zijn nodig voor de waarheidsvinding en kunnen niet op andere wijze verkregen worden.
Ernstig strafbare feiten waarbij mensenlevens te betreuren zijn moeten onderzocht kunnen worden en berecht. In deze zaak was de jonge vrouw twee jaar in behandeling bij iemand die geen medische opleiding had gevolgd.
Ook moet ervoor gewaakt worden, indien de verwijten juist zijn, dat de verdachte nogmaals in de gelegenheid kan komen medische handelingen te verrichten zonder de vereiste kennis en kunde. Temeer nu er geen weg is naar de tuchtrechter omdat de verdachte niet BIG is geregistreerd.
Conclusie
In zeer uitzonderlijke gevallen kan het medisch beroepsgeheim dus doorbroken worden. In casu was hiervan sprake.
Een zorgzinstelling kan echter niet zomaar op een verzoek van politie/justitie ingaan.
Als politie/justitie afgifte verlangt van de zorginstelling moet dit wel via een vordering van de Officier van Justitie plaats vinden. Het verzoek kan dan op juiste wijze getoetst worden.
Gehele uitspraak: ECLI:HR:2024:972
