De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 6 december 2023 het advies vastgesteld over het wetsvoorstel voor verbetering van de beschikbaarheid van de jeugdzorg.
Inhoud voorstel
Het wetsvoorstel verplicht gemeenten tot gezamenlijke regionale inkoop van specialistische jeugdzorg via jeugdregio’s. Dit gaat over kinderbeschermingsmaatregelen, jeugdreclassering en nog aan te wijzen vormen van gespecialiseerde jeugdhulp. Doel hiervan is te bevorderen dat deze vormen van
zorg altijd in voldoende mate beschikbaar zijn. Het voorstel maakt verder de landelijke inkoop van specialistische jeugdzorg mogelijk. In het voorstel worden ook eisen gesteld aan de toezichtstructuur en de financiële verantwoording voor aanbieders van jeugdhulp en gecertificeerde instellingen, die verantwoordelijk zijn voor kinderbescherming en jeugdreclassering. Daarnaast krijgt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) taken op het terrein van de Jeugdwet zoals stelselonderzoek, vroegsignalering en toezicht.
Wat vindt de Afdeling advisering?
De Afdeling advisering ziet het voorstel als een eerste stap in de uitwerking van de zogenoemde Hervormingsagenda Jeugd, waarin de regering maatregelen heeft opgenomen om het functioneren van het stelsel van jeugdzorg te verbeteren. Het belang van verplichte regionalisering en standaardisering wordt onderschreven. De Afdeling constateert echter ook dat gemeenten maar slechts beperkt invloed hebben op de instroom, uitstroom en inkoop(voorwaarden) van specialistische jeugdzorg. Daarom is het de vraag waarom de regering er in het wetsvoorstel niet voor heeft gekozen om deze zeer specialistische vormen van zorg vanuit het Rijk in te kopen en te financieren.
De Afdeling advisering vindt ook dat de regering meer duidelijkheid moet bieden over de betekenis van beschikbaarheid van jeugdzorg. Het is onduidelijk of dit meer van gemeenten vraagt dan nu het geval is. Ook vraagt dit om afbakening van de reikwijdte van de jeugdhulpplicht en helderheid over de financiële randvoorwaarden voor de jeugdzorg. Daarnaast moet rekening worden gehouden met arbeidsmarkttekorten en moeten er keuzes worden gemaakt over de zorgverlening. Dat deze thema’s worden opgepakt is afgesproken in de Hervormingsagenda Jeugd.
De Afdeling advisering adviseert de regering om in het wetsvoorstel zelf de regio-indeling op te nemen en te bepalen welke vormen van specialistische jeugdhulp verplicht moeten worden geregionaliseerd. Het is beter dit in de wet te plaatsen dan in een ministeriële regeling.
Tot slot vindt de Afdeling advisering het niet proportioneel om aan (alle) jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen de voorgestelde eisen te stellen over een interne toezichthouder en transparante bedrijfsvoering. En de Afdeling advisering adviseert om de taken van de NZa te verduidelijken en daarbij toezicht en advies te scheiden.
Zie hier de volledige tekst van het
advies.
