Op 14 september 2023 heeft de Stichting Databescherming (‘
de Stichting’)
haar dagvaarding uitgebracht tegen X (voorheen Twitter), waarin zij beweert dat X de privacy rechten van miljoenen Nederlandse gebruikers heeft geschonden.
Ongeoorloofd delen van (bijzondere) persoonsgegevens
X (Twitter) zou persoonsgegevens hebben verzameld via gratis apps - zoals Buienradar - en deze opzettelijk en op grote schaal hebben gedeeld met derden, die ook buiten de EU zijn gevestigd. Dit gebeurde zonder de betrokkene daarover toereikend te informeren en zonder geldige verwerkingsgrondslag, hetgeen in strijd is met de AVG. Bijzondere persoonsgegevens (waaronder die van minderjarigen) werden eveneens gedeeld met derden, terwijl dit in beginsel niet is toegestaan op grond van artikel 9 AVG, gelet op het gevoelige karakter van de gegevens.
De verzamelde persoonsgegevens werden gebruikt voor marketingdoeleinden, waarbij de advertenties werden afgestemd op de voorkeuren van de individuele gebruikers. Het is onduidelijk waar deze gegevens uiteindelijk zijn beland en met welke bedrijven/instanties buiten de marketingindustrie zijn gedeeld.
MoPub (voorheen onderdeel van Twitter/X) speelde een centrale rol in het verzamelen en verwerken van persoonsgegevens. MoPub voorzag appontwikkelaars van een Software Development Kit (“
SDK”) om advertentieruimte binnen hun apps te vullen. Via deze SDK werden eveneens de persoonsgegevens van app-gebruikers verzameld. Dit gebeurde op zeer grote schaal gedurende meer dan acht jaar, wat heeft geresulteerd in enorme winsten.
Populaire MoPub-apps zijn onder andere Shazam, Vinted, Wordfeud, MyFitnessPal, DuoLingo, Buienradar en Grindr. Jaarlijks heeft MoPub tenminste 20 miljard keer de (persoons)gegevens van haar gebruikers opgevraagd, ten einde deze door te geven aan derden. Uiteindelijk zijn de gegeven van tenminste 10 miljoen volwassen en 1 miljoen minderjarigen verzameld.
Schadevergoeding voor gedupeerden
De Stichting eist zowel materiële als immateriële schadevergoeding voor de gedupeerden, waarbij de immateriële schadevergoeding wordt gebaseerd op het verlies van controle over persoonsgegevens en gevoelens van onbehagen. De materiële schadevergoeding omvat kosten en gemiste voordelen, evenals winstafdracht vanwege de onrechtmatige gegevensverwerking.
De Stichting vertegenwoordigt de belangen van een specifieke groep die bestaat uit:
- alle natuurlijke personen die op een moment in Nederland woonden;
- gedurende de periode van 29 oktober 2013 tot 1 januari 2022 (voor Android apps); of
- gedurende de periode van 29 oktober tot 26 april 2021 (voor iOS apps);
- ten minste één MoPub-app hebben geïnstalleerd en gebruikt.
De collectieve actie zorgt ervoor dat de gedupeerden geen individuele procedures, die te kostbaar en complex zijn, op eigen initiatief hoeven te starten.
Aanmelden als gedupeerde
Net als bij vergelijkbare WAMCA-zaken hebben individuen de mogelijkheid om zich aan te melden als belanghebbenden of gedupeerden bij
de Stichting. Indien de rechter een schadevergoeding toekent, kunnen deelnemers doorgaans aanspraak maken op een percentage van het toegekende bedrag, meestal rond de 75%. Als de rechtszaak niet succesvol is, zijn er geen kosten voor de deelnemers, aangezien de financiering van de rechtszaak wordt verzorgd door een procesfinancier, die een percentage van de eventuele schadevergoeding ontvangt.
Vragen als organisatie
Organisaties die vragen hebben over de naleving van AVG met betrekking tot het gebruik van MoPub of vergelijkbare AdTech-platforms, kunnen contact opnemen met onze IT/privacy expert
Noa Rubingh.
