Sinterklaas is toch gewoon sinterklaas?
Sinterklaas is weer bijna uit het land, maar niet zonder eerst een bezoekje te hebben gebracht aan de Rechtbank Zeeland-West Brabant op donderdag 3 december 2020. In deze zaak ging het over twee afbeeldingen van Sinterklaas, waarbij de één inbreuk zou maken op het auteursrecht van de ander. Sinterklaas is toch gewoon Sinterklaas … of niet?
X-Sinterklaas vs. Y-Sinterklaas
Deze zaak ging over een geschil tussen twee afbeeldingen van Sinterklaas. De X-Sinterklaas sprak Y-Sinterklaas aan wegens auteursrechtinbreuk. Wat vond de rechter daarvan?
X-Sinterklaas*
Y-Sinterklaas*
Het ging er hier niet om of verschillende elementen van de X-Sinterklaas al eerder werden gebruikt of passen binnen en bepaalde stijl, maar of gebruikmaking van bepaalde – wellicht al bekende – kenmerken of stijl op zodanige wijze heeft plaatsgevonden dat de X-Sinterklaas een eigen karakter heeft en voldoende origineel is. Er werd namelijk gekeken naar de totaalindruk van de Sinterklaas en niet naar de onderdelen afzonderlijk.
Naar het oordeel van de voorzieningenrechter zijn door de maker van de X-Sinterklaas binnen gebruikelijke kenmerken en de Kawaii stijl, ontwerpkeuzes gemaakt die bij de concrete uitvoering hebben geleid tot een ontwerp dat auteursrechtelijk beschermd is. De combinatie van de stijl en de afzonderlijke onderdelen van het ontwerp van de X-Sinterklaas, is er sprake van een voldoende eigen karakter.
Kortom: de X-Sinterklaas is beschermd door het auteursrecht. De voorzieningenrechter merkt nog wel op dat het geen ontwerp is met een hoge mate van oorspronkelijkheid en een nieuwe visie op de reeds bestaande afbeeldingen van Sinterklaas, waardoor er aan de X-Sinterklaas slechts een beperkte beschermingsomvang toekomt.
Maar ook inbreuk?
De volgende vraag is dan: maakt de Y-Sinterklaas inbreuk op de X-Sinterklaas? Hierbij wordt gekeken naar de totaalindruk en de vraag in welke mate de totaalindrukken van beide afbeeldingen overeenstemmen. Hierbij wordt gekeken naar alle afzonderlijke onderdelen.
De voorzieningenrechter is van oordeel dat de beide totaalindrukken in voldoende mate van elkaar verschillen. Mede met de beperkte beschermingsomvang van de X-Sinterklaas in het achterhoofd, heeft de voorzieningenrechter vooral gelet op de gezichten van beide Sinterklazen. De gezichten springen namelijk het meest in het oog, maar verschillen voldoende. Gelukkig voor de X-Sinterklaas.
Conclusie was dan ook dat er in deze zaak geen sprake was van auteursrechtinbreuk en de vorderingen van de Y-Sinterklaas werden afgewezen.
Conclusie
Ook al is een afbeelding geïnspireerd door een bepaalde stijl, wil dat niet zeggen dat deze afbeelding niet wordt beschermd door het auteursrecht. Wanneer er voldoende creatieve keuzes zijn gemaakt en de afbeelding een voldoende eigen karakter heeft, is auteursrechtelijke bescherming – in beperkte omvang – zeker mogelijk.
Heeft u vragen over auteursrecht en inbreuken? Neem dan contact op.
*De namen van partijen zijn geanonimiseerd. De afbeeldingen zijn overgenomen uit het vonnis.
