AI Aansprakelijkheid richtlijn

28 sep 2022

De Europese Commissie heeft op 28 september haar voorstel voor een richtlijn over aansprakelijkheid voor AI gepubliceerd. De reden hiervoor is namelijk dat het voor een slachtoffer die schade heeft geleden door een fout van een AI systeem heel moeilijk kan zijn om te bewijzen dat er überhaupt een fout is gemaakt. De bewijslast kan het voor slachtoffer onmogelijk maken om aansprakelijkheid aan te tonen, laat staat een schadevergoeding te krijgen. Om dit op te lossen zouden nationale rechters bestaande regels over bewijslast kunnen gaan herinterpreteren, maar dat zou leiden tot 27 verschillende systemen binnen de Europese interne markt. Daarom wil de Commissie de regels voor aansprakelijkheid voor/van AI systemen standaardiseren. In dit artikel vindt u een overzicht van het voorstel.

Definities (Artikel 2)

Dit voorstel is een toevoeging op het voorstel voor de AI Act. Daarom zijn de meeste definities direct overgenomen. Een schadeclaim die binnen dit voorstel valt is gebaseerd op een fout, non-contractueel en privaatrechtelijk. De schade die gecompenseerd moet worden is veroorzaakt door de output van een AI systeem of doordat een AI systeem geen output produceerde terwijl dat wel zou moeten.

Vermoeden van non-compliance en aandragen van bewijs (Artikel 3)

Om de bewijspositie van een eiser (het slachtoffer van de fout) te verbeteren moeten rechtbanken de mogelijkheid krijgen om de verweerder (de ontwikkelaar of gebruiker van het High-risk AI systeem) te verplichten om relevante informatie over haar AI systeem over te dragen. De eiser moet wel eerst zelf hebben geprobeerd om de informatie te krijgen van de verweerder. Rechtbanken moeten daarnaast de mogelijkheid krijgen om, op verzoek van een eiser, de verweerder te verplichten om deze relevante informatie te bewaren.

Als een verweerder geen gehoor geeft aan het bevel van een rechtbank om bewijs over te dragen of te bewaren, dan zal een rechtbank aannemen dat de verweerder non-compliant was in haar zorgplicht tegenover het slachtoffer. Een verweerder kan dit vermoeden wel weerleggen.

Weerlegbare aanname van causaal verband bij een fout (Artikel 4)

Een rechtbank zal aannemen, voor het toepassen van aansprakelijkheidsregels, dat er een causaal verband is tussen de fout van de verweerder en de output van het AI systeem als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

  1. De eiser heeft aangetoond – of de rechtbank heeft aangenomen – dat de verweerder een fout heeft begaan door non-compliance met betrekking tot een zorgplicht tegenover het slachtoffer.
  2. Het is aannemelijk dat de fout de output van het AI systeem heeft beïnvloedt.
  3. De eiser heeft aangetoond dat de output van het AI systeem heeft geleden tot schade.

Als de claim tegen een gebruiker of producent van een High-risk AI systeem is gericht, dan moet de verweerder tekort zijn geschoten in diens verplichtingen onder hoofdstuk 2 en 3 van de AI Act om aan te kunnen tonen dat er sprake is van non-compliance onder voorwaarde 1.

Als de eiser kan aantonen dat de verweerder met een High-risk AI systeem de instructies niet heeft gevolgd of data heeft gebruikt die niet relevant zijn voor het doel van het systeem, dan is er voldaan aan voorwaarde 1.

Als de verweerder aan kan tonen dat het voor de eiser mogelijk is om het causale verband zelf te bewijzen, kan de rechtbank het vermoeden buiten aanmerking laten. Andersom kan de rechtbank het vermoeden ook toepassen op AI systemen die niet High-risk zijn, maar waarbij het wel vrij moeilijk is voor de eiser om een causaal verband aan te tonen.

De verweerder heeft ook hier het recht om het vermoeden te weerleggen.

Conclusie

Met dit voorstel koppelt de Commissie de bewijslast voor fouten door AI systemen heel duidelijk aan de documentatie eisen voor High-risk AI systemen. Als een verweerder de documentatie van haar systeem niet op orde heeft, dan leidt dit tot een vermoeden van non-compliance en misschien ook van een causaal verband. Hiermee wordt de eiser enorm geholpen want dit bespaart tijd. Ook vult de commissie met dit voorstel een gat in de AI Act. Door Artikel 3 krijgt een eiser namelijk het recht om inzicht te krijgen in de documentatie van een AI systeem voor het vaststellen van aansprakelijkheid.

Dit voorstel voor een richtlijn zorgt voor een extra reden om de documentatie van je AI systemen op orde te hebben en maakt schadevergoeding toegankelijker voor slachtoffers van fouten van AI systemen. Met name gedurende het proces van de ontwikkeling van AI systemen is daarom steeds belangrijker om na te denken over compliance by design, voordat een systeem op de markt wordt gebracht.

Voor vragen of het effect van de nieuwe AI regels op uw bestaande dan wel toekomstige AI systemen kunt u altijd contact met ons opnemen. Onze experts Jos van der Wijst of Frederick Droppert helpen u graag.

Robin Verhoef nieuw 1

    Samen een creatief werk gemaakt? Dan zijn afspraken over auteursrecht belangrijk!
    Lees meer
    Modellenrecht
    Lees meer
    Merken
    Lees meer
    Projecten
    Lees meer
    Nike vecht het merk ‘MAX 1’ van Mavic aan
    Lees meer
    Bescherming van slogans
    Lees meer
    AI, kunst & auteursrecht
    Lees meer
    AIVD publiceert principes voor veilige ontwikkeling van AI-systemen
    Lees meer
    Bank mag onbewerkte persoonsgegevens bewaren
    Lees meer
    Merkinbreuk en misleidende/ongeoorloofde reclame
    Lees meer
    Picnic schendt portretrecht van (ex-)werknemer
    Lees meer
    AI, kunst en auteursrecht
    Lees meer
    Een geluidsfragment als merk registreren: kan dat?
    Lees meer
    De auteursrechtelijke implicaties van ChatGPT
    Lees meer
    Kortingsactie merk- en modelregistratie 2023
    Lees meer
    Inschrijfformulier datalek DELTA Mobiel en Caiway
    Lees meer
    Tegenslag voor Rolex
    Lees meer
    Auteursrecht vergoeding verschuldigd voor afspelen muziek in zorglocatie
    Lees meer
    Een kwestie over schoenen: namaak Louboutin advertenties op Amazon
    Lees meer
    Een portret als merk
    Lees meer
    De Nederlandse rechter onbevoegd in geschil over reisdagboek
    Lees meer
    Nieuwe compromistekst van AI Act (AI-verordening) maakt IAMA verplicht voor high-risk toepassingen
    Lees meer
    De komst van de hernieuwde Nederlandse Corporate Governance Code
    Lees meer
    Auteursrechtinbreuk, schadevergoeding en proceskosten
    Lees meer
    Algoritmeregister van de Nederlandse overheid
    Lees meer
    Regels voor AI in de zorg met therapeutische werking
    Lees meer
    AI compliance check
    Lees meer
    Onderzoek naar gebruik algoritmes door overheden
    Lees meer
    Werknemer die datasets heeft gedownload kon op staande voet worden ontslagen
    Lees meer
    Moet Mollie informatie over algoritme verstrekken?
    Lees meer
    Een nieuwe ontwikkeling op het gebied van AI: ChatGPT
    Lees meer
    Nietigverklaring van een merk
    Lees meer
    Doelbinding bij tests en het herstellen van fouten
    Lees meer
    Wanneer mag je software decompileren?
    Lees meer
    Raad van de Europese Unie stemt in met tekst van AI Act (AI-verordening)
    Lees meer
    Startdatum van Unified Patent Court (UPC) verzet
    Lees meer
    De intocht van sinterklaas en het auteursrecht
    Lees meer
    SaaS-Overeenkomst
    Lees meer
    Nederland stemt in met tekst voorstel AI Act (AI verordening)
    Lees meer
    Het Europees Hof schrapt het openbare UBO-register
    Lees meer
    Franchisegever beroept zich met succes op concurrentiebeding
    Lees meer
    De uitwerking van een concept kan worden beschermd
    Lees meer
    Gebruik van overeenstemmende domeinnaam
    Lees meer
    De bescherming van kleurmerken en het relevante publiek
    Lees meer
    Inbreuk op IE-recht? Let op bestuurdersaansprakelijkheid
    Lees meer
    President Biden ondertekent executive order over gegevensuitwisseling tussen de EU en VS
    Lees meer
    Denkt u na over internationaal ondernemen?
    Lees meer
    BG.legal gaat intensieve samenwerking aan met Dohmen advocaten
    Lees meer
    Product design als merk, eerder uitzondering dan regel
    Lees meer
    ACM: Misleidende duurzaamheidsclaims van Decathlon & H&M
    Lees meer
    Recht op inzage in een medisch advies van een beoordelend arts na een aansprakelijkheidsclaim?
    Lees meer
    Doorverkoop van Formule 1-tickets wordt niet verboden
    Lees meer
    Concurrentie op Bol.com: EAN-nummers en merkinbreuken
    Lees meer
    Gebruik van TM, ® en © tekens
    Lees meer
    De overwinningspose als merk
    Lees meer
    Vijf tips voor het sluiten van SaaS-Overeenkomsten
    Lees meer
    Aangepast voorstel AI Verordening
    Lees meer
    Zakelijke e-mail en privacy: wanneer mag je de mailbox van een werknemer controleren?
    Lees meer
    Alles over detachering en uitlenen van zelfstandigen (zzp’ers) en opdrachtnemers
    Lees meer
    Wat is trademark squatting?
    Lees meer
    Alles over detachering en uitlenen van werknemers
    Lees meer
    Handelsnaamgeschillen: Kunnen we het nog volgen?
    Lees meer
    Digitale nieuwsbrieven en privacy: wat kan wel en niet?
    Lees meer
    ABRvS stelt AP in het ongelijk: boete VoetbalTV van tafel
    Lees meer
    Oorsprongsbenamingen op producten voor derde landen ook verboden
    Lees meer
    Merkhouder aansprakelijk voor schade ook wanneer hij niet betrokken is bij productie van het product
    Lees meer
    Gemeenschappelijk auteursrecht op software, wie heeft aanspraak op welk deel?
    Lees meer
    Maakt de handelsnaam Mr. Jobs inbreuk op de handelsnaam Mister Jobs?
    Lees meer
    DUO lanceert synthetische dataset
    Lees meer
    Nietigverklaring modelaanvraag, wat nu?
    Lees meer
    Het belang van merkbewaking
    Lees meer
    Het belang van een merkonderzoek
    Lees meer
    Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes (IAMA)
    Lees meer
    AI Risk Assessment
    Lees meer
    Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes
    Lees meer
    Ingrijpende wijziging regels voor distributieovereenkomsten per 1 juni 2022
    Lees meer
    Geen auteursrechtelijke bescherming op ontwerp
    Lees meer
    Zorg om inzet AI in de zorg
    Lees meer
    Zijn beschrijvende handelsnamen beschermd?
    Lees meer
    Handelsnaam niet beschermd
    Lees meer
    De AI Act (AI verordening) en medische apparaten: een moeilijke relatie
    Lees meer
    Wat is het verschil tussen een merk en een handelsnaam?
    Lees meer
    Is mijn gekozen bedrijfsnaam beschikbaar?
    Lees meer
    Merkbewaking
    Lees meer
    Uitgebreid Merkonderzoek
    Lees meer
    Modelregistratie
    Lees meer
    Merkregistratie
    Lees meer
    Moet ik mijn bedrijfsnaam vastleggen?
    Lees meer
    Afwijkende prijzen in Google Shopping: is dat misleidende reclame?
    Lees meer
    Boete voor Italiaanse Deliveroo vanwege slechte gegevensbescherming
    Lees meer
    BG.legal Marketing Brainstormsessies
    Lees meer
    BG.legal Marketinghulplijn
    Lees meer
    Cybersecurity as a Service (CaaS)
    Lees meer
    Cybersecurity checks
    Lees meer
    AVG-compliance check
    Lees meer
    Belang van een modelregistratie
    Lees meer
    AVG-startpakket
    Lees meer
    Strengere regels voor invloedrijke influencers
    Lees meer
    De strijd om de beschrijvende handelsnamen: Trainingskampen.nl en Trainingskamp.nl
    Lees meer
    Rechter roept dance-programmering van Q-music halt toe: hoe zit het?
    Lees meer
    Modelrecht op friet
    Lees meer
    Nederlandse woningcorporaties getroffen door datalek
    Lees meer
    Inschrijfformulier datalekken
    Lees meer
    Advocaat Jos van der Wijst over Mensgerichte AI
    Lees meer
    Bescherming merken in de virtuele wereld
    Lees meer
    EU en VS bereiken principeakkoord over het uitwisselen van data
    Lees meer
    Foto's van gezichten verzamelen
    Lees meer
    Wanneer is een ICT-leverancier verantwoordelijk voor adequate back-ups?
    Lees meer
    Student stagiaire Cybersecurity, Privacy en IT-recht
    Lees meer
    AI regulatory sandboxes en data
    Lees meer
    Is de vormgeving van een website auteursrechtelijk beschermd?
    Lees meer
    Juridische aspecten van Artificial Intelligence
    Lees meer
    Europese Commissie komt met voorstel nieuwe dataregels
    Lees meer
    Korting advocaatkosten voor MKB-ondernemers bij juridisch advies in 2022
    Lees meer
    Gebruik Google Analytics mogelijk in strijd met de AVG
    Lees meer
    European Data Protection Day: wat te doen bij een datalek?
    Lees meer
    Wie heeft auteursrecht op software/vormgeving app/website?
    Lees meer
    Champagne en het intellectueel eigendomsrecht
    Lees meer
    AI: Toezicht en Toolbox
    Lees meer
    Wie is aansprakelijk voor de schade na een ransomware-aanval?
    Lees meer
    Cybersecurity en datalekken
    Lees meer
    Silhouet sinterklaas: auteursrechtinbreuk met inpakpapier
    Lees meer
    Financiële tegemoetkoming voor Juridisch advies
    Lees meer
    (Senior) Medewerker IE/IT/Privacy
    Lees meer
    Keuzes bij cloud services
    Lees meer
    Er zijn al regels voor AI toepassingen
    Lees meer
    Restvoorraad bij einde distributieovereenkomst
    Lees meer
    Model moet nieuw zijn bij aanvraag modelregistratie
    Lees meer
    Inbreuk beschrijvende handelsnaam tóch mogelijk
    Lees meer
    Fake factuur na een merk- of modelregistratie, pas op!
    Lees meer
    Legal AIR
    Lees meer
    Het decoderen van producten kan onrechtmatig zijn
    Lees meer
    Wanneer een schadevergoeding na een datalek?
    Lees meer
    Uber-chauffeurs nu ook werknemers
    Lees meer
    Merken op verzenddozen: mag dat wel?
    Lees meer
    Kortingsperiode op merk- en modelregistraties verlengd
    Lees meer
    Nieuwsbrief voor datascience ondernemingen
    Lees meer
    Kun je een auteursrecht krijgen op een algoritme?
    Lees meer
    Financiële mogelijkheden voor groei van een onderneming
    Lees meer
    Wie is aansprakelijk bij een ransomaanval?
    Lees meer
    Paralympier aangereden door zelfrijdende bus
    Lees meer
    Wapenen tegen copycats? Registreer je merk!
    Lees meer
    Recept en foto’s gekopieerd door Sonja Bakker: plagiaat of auteursrechtinbreuk?
    Lees meer
    Inwerkingtreding van EU Open Data richtlijn
    Lees meer
    Risico check voor AI toepassingen
    Lees meer
    AI-systeem als uitvinder?
    Lees meer
    Een AI-systeem als baas?
    Lees meer
    IE in de holding
    Lees meer
    Ook het verwerken van voertuigdata is begrensd
    Lees meer
    Online oplichting en zakelijke identiteitsfraude: wat te doen?
    Lees meer
    Succesvol webinar Fashion & Law deel 2
    Lees meer
    Gebruik van cookies in jouw webshop: Aan welke regels moet ik mij houden?
    Lees meer
    EK-gekte losgebarsten: KNVB vs. Jumbo
    Lees meer
    Belangrijke wijzigingen auteursrecht: makers en exploitanten
    Lees meer
    Jouw eigen gezicht als merkregistratie: kan dat?
    Lees meer
    De Juridische Afdeling: Legal as-a-Service
    Lees meer
    Misleidende duurzaamheidsclaims in de modebranche: Waar moet ik op letten?
    Lees meer
    Nieuwe gezondheidsclaim: wetenschappelijk bewijs vereist
    Lees meer
    Er is ruimte voor onderhandeling bij Arbitvoorwaarden
    Lees meer
    Succesvol webinar legal voor AI startups/scale-ups
    Lees meer
    Schadevergoeding na hack persoonsgegevens?
    Lees meer
    Software as a Service: grip op data
    Lees meer
    Succesvol webinar Praktijkvoorbeelden van AI, E-Health en contractering in de zorg
    Lees meer
    Nieuwe Europese regels voor artificial intelligence
    Lees meer
    Successful webinar NDA, secrecy and cooperation
    Lees meer
    Het delen van data en vertrouwelijkheid
    Lees meer
    Nooit geschoten is altijd mis: Tommy Hilfiger vs. Facebook uiteengezet
    Lees meer
    Intellectueel eigendom en Tech: waar moet je op letten?
    Lees meer
    Reclame maken voor corona zelftesten
    Lees meer
    Wilt u weten of uw merk nog vrij is?
    Lees meer
    Het gebruik van (framed) hyperlinks vs. het auteursrecht
    Lees meer
    Nieuwsgierig en creatief meedenken, Jos van der Wijst
    Lees meer
    Succesvol webinar beschermingsmogelijkheden van AI
    Lees meer
    Exclusiviteitsafspraak in een samenwerkingsovereenkomst
    Lees meer
    Succesvol webinar Fashion & Law deel 1
    Lees meer
    Een geschil/discussie kan ook snel en voor redelijke kosten worden opgelost
    Lees meer
    SyRI wetgeving in strijd met EVRM
    Lees meer
    Google verwijdert (onterechte?) negatieve recensie niet
    Lees meer
    Succesvol webinar AI in de Zorg
    Lees meer
    Hoezo kan ik geen eigenaar zijn van (zorg)data?
    Lees meer
    Functie van cosmetische producten verplicht op verpakking
    Lees meer
    Modelrecht en auteursrecht op inwerpzuil
    Lees meer
    Merkonderzoek: Hoe voorkom je merkinbreuk?
    Lees meer
    Doorhaling van een merkregistratie
    Lees meer
    Een webshop: mag alles zomaar of gelden er regels?
    Lees meer
    Een merk moet ook daadwerkelijk gebruikt worden
    Lees meer
    Mag je foto's van werknemers gebruiken?
    Lees meer
    Sinterklaas is toch gewoon sinterklaas?
    Lees meer
    Aanbevelingen aansprakelijkheid bij AI
    Lees meer
    Het nieuwe algoritmeregister van de gemeente Amsterdam
    Lees meer
    Algoritme via Detachering
    Lees meer
    Algoritme als Software
    Lees meer
    Mensgerichte Artificiële Intelligentie sessie van NL AI coalitie
    Lees meer
    Auteursrechten & Artificial Intelligence
    Lees meer
    Is nieuwe wet- of regelgeving nodig voor AI?
    Lees meer
    Positiemerk: kan je dat beschermen?
    Lees meer
    Algoritme als een Dienst
    Lees meer
    Van wie is het model?
    Lees meer
    Beperkingen in licentieovereenkomst door mededingingsrecht
    Lees meer
    Is een registratiedossier beschermd door auteursrecht?
    Lees meer
    Wees de copycats voor!
    Lees meer
    Wie is verantwoordelijk voor de analyse door een algoritme?
    Lees meer
    Hoe om te gaan met de inkoopvoorwaarden AI van gemeenten?
    Lees meer
    Mag ik een zelftest voor corona verkopen?
    Lees meer
    Inspiratie in de fashion industrie: wat zijn de grenzen?
    Lees meer
    Gaia-X biedt Europese landen oplossing voor beheer en gebruik van data
    Lees meer
    Er komt een nieuwe rechtsvorm: de maatschappelijke BV
    Lees meer
    Hulp bij verwijderen van vervelende YouTube video’s: een stappenplan
    Lees meer
    Agentuur- en bemiddelingsovereenkomst, wat is het verschil?
    Lees meer
    Merkgebruik bij import producten en doorverkoop
    Lees meer
    BG.legal ontvangt subsidie voor AI kennisplatform
    Lees meer
    Bescherming merkrecht: hoe ver gaat dat?
    Lees meer
    Vernietiging van een ingeschreven merk: hoe dan?
    Lees meer
    Nieuwsbrief Tech - meld je aan
    Lees meer
    NL Digital voorwaarden 2020: verbetering positie IT leverancier
    Lees meer
    Een kritische blik op de Corona-apps van de overheid
    Lees meer
    De roep om het vrijgeven van voertuigdata
    Lees meer
    Domeinnamen
    Lees meer
    Voorbeeld tijdelijke licentie voor productie hulpmiddelen tijdens Corona crisis
    Lees meer
    Nieuwsbrief BG Tech: de uitdagingen voor IP en Technologie & gratis webinar corona
    Lees meer
    Tekort materialen corona bestrijding. Is 3D printing of dwanglicentie oplossing?
    Lees meer
    Wanneer kan een IT overeenkomst worden ontbonden?
    Lees meer
    De octrooigemachtigde en het faillissement (deel 3)
    Lees meer
    Wie heeft recht op de domeinnaam?
    Lees meer
    De octrooigemachtigde en het faillissement (Deel 2)
    Lees meer
    Geslaagde bijeenkomst Blockchain & Food tijdens Den Bosch Data Week
    Lees meer
    Seminar 19 november: Investeren en financieren 2.0
    Lees meer
    De octrooigemachtigde en het faillissement (deel 1)
    Lees meer
    Kartelverbod ook bij (Tech-)licenties en samenwerkingscontracten aanwezig
    Lees meer
    Den Bosch Data Week: Practical experiences Blockchain and Food
    Lees meer
    Productomschrijving op een website. Auteursrecht mogelijk?
    Lees meer
    Nieuw Intellectueel Eigendomsrecht/ IT recht advocatenkantoor in Eindhoven
    Lees meer
    Tips voor het verkrijgen van auteursrechten
    Lees meer
    Auteursrecht op website(teksten)
    Lees meer
    Het beëindigen van de onderneming bij een inbreuk op IE-rechten
    Lees meer
    Is de vormgeving van een industrieel product beschermd?
    Lees meer
    Doordacht samenwerken geeft meer macht
    Lees meer
    BG.legal participeert in onderzoek naar gebruik van big data en AI door zorginstellingen
    Lees meer
    BG.tech
    Lees meer
    Vacatures
    Lees meer