Blokje-voor-blokje: Lego behoudt zijn marktpositie
Lego is een van de meest bekende en gewilde speelgoedmerken ter wereld, waardoor het merk bijzonder aantrekkelijk is om na te maken. De afgelopen jaren heeft Lego actief geprobeerd haar markt te beschermen en inbreukmakers te bestrijden. Een van de meest recente handhavingszaken is een zaak aangespannen tegen Wibra.[1] In deze blog lees je over hoe de voorzieningenrechter bevestigt dat Lego-producten niet zomaar nagemaakt kunnen worden wegens de merken- en modelrechten van Lego.
Het geschil
Lego heeft onlangs de populaire ‘Botanical Collection’ gelanceerd, met modulaire bloemenfiguren. Wibra startte met de verkoop van vergelijkbare producten, genaamd ‘Mini Block Flower Arrangement’ en ‘Mini Block Funny Animals’. Deze producten, gemaakt van plastic bouwblokjes, vertonen veel gelijkenissen met Lego’s eigen ontwerpen.
Het geschil draait enerzijds om de vraag of Wibra met haar producten inbreuk maakt op de geregistreerde modellen en merken van Lego. Anderzijds is de vraag of consumenten misleid worden door een vermeende associatie met het Lego-merk. Wibra daarentegen ontkent de beschuldigingen en stelt dat de producten te goeder trouw zijn aangeschaft en dat zij met het gebruik van de Lego-merknaam, bijvoorbeeld in metatags of op sociale media, niet de intentie had om te misleiden.
Wibra verdedigt zich tegen Lego’s aantijgingen
Wibra stelt dat de Mini Block Flower Arrangement en Mini Block Funny Animals te goeder trouw zijn ingekocht van derde partijen, zonder intentie om inbreuk te maken op intellectuele eigendomsrechten. Bovendien wijst Wibra op lopende nietigheidsprocedures bij het EUIPO tegen enkele van de door Lego ingeroepen modellen, waaronder een model dat in eerste aanleg al nietig is verklaard. Ook betwist Wibra merkinbreuk, waarbij zij benadrukt dat het gebruik van het teken ‘Lego’ als metatag is gestaakt en niet als gebruik in economisch verkeer kan worden aangemerkt. Ten aanzien van de auteursrechtelijke en slaafse nabootsingsvorderingen stelt Wibra dat de Lego Botanical Collection geen eigen gezicht op de markt heeft en dat haar producten voldoende onderscheidend zijn om verwarring te voorkomen.
Beoordeling van de inbreuk op model- en merkenrechten
Op grond van artikel 90 lid 2 van de Gemeenschapsmodellenverordening is het gedaagden toegestaan om de nietigheid van een ingeroepen Gemeenschapsmodel aan te voeren als verweer. Wibra heeft echter nagelaten om deze mogelijkheid effectief te benutten. Het bedrijf verwees slechts naar lopende procedures bij het EUIPO tussen Lego en derden, zonder concreet en juridisch onderbouwd te stellen waarom de Lego-modellen ongeldig zouden zijn. Dit verweer werd door de rechter als onvoldoende beschouwd.
De rechter wees er bovendien op dat van Wibra verwacht had mogen worden om de geldigheid van de modellen verder te onderzoeken, zeker gezien de informatie waarover zij beschikte. Het feit dat dergelijke onderzoeken relatief eenvoudig uitvoerbaar waren, maakte het ontbreken van een onderbouwing des te opvallender.
Bij de beoordeling van de modelrechtinbreuk stelde de rechter dat Wibra onvoldoende had aangetoond dat haar producten bij een geïnformeerde gebruiker een andere algemene indruk zouden wekken dan de Lego-modellen. De verschillen in de bouwsteentjes tussen de Lego-modellen en die van Wibra werden als te minimaal beschouwd om een andere algemene indruk te wekken.
Wat betreft de merkinbreuk was het duidelijk dat Wibra het woordmerk ‘LEGO’ had gebruikt bij de promotie van haar producten op sociale media. Wibra had weliswaar aangegeven dit gebruik te staken, maar Lego had bewijs geleverd dat het gebruik nog niet was gestaakt. Daarmee werd de voortdurende merkinbreuk op basis van artikel 9 lid 2 van de Europese Merkverordening bevestigd.
De beslissing
De rechter heeft Wibra in het ongelijk gesteld en veroordeeld om onmiddellijk te stoppen met de inbreuk op de Lego-modellen en merken. Dit houdt in dat Wibra meer specifiek is dat Wibra moet stoppen met het invoeren, produceren, verkopen of anderszins verhandelen van de producten "Mini Block Flower Arrangement" en "Mini Block Funny Animals" die de Lego-merken en -modellen schenden. De opgelegde maatregelen gelden voor de gehele Europese Unie.
Daarnaast is Wibra veroordeeld tot het betalen van de proceskosten van Lego, die tot op heden zijn begroot op €14.577,07.
Conclusie
Deze zaak benadrukt hoe essentieel het is om uw intellectuele eigendomsrechten te registreren om uw positie in de markt te beschermen. Het vonnis laat zien dat maatregelen tegen inbreukmakers ingrijpend kunnen zijn, met hoge dwangsommen als gevolg bij niet-naleving. Dit een krachtig voorbeeld van hoe geregistreerde rechten kunnen worden gebruikt om uw producten en marktpositie te verdedigen.
Bovendien onderstreept deze uitspraak de risico’s die gepaard gaan met het onterecht gebruiken van andermans rechten en de gevolgen daarvan. Door uw rechten te registreren, versterkt u niet alleen uw juridische positie, maar vermindert u ook het risico op complicaties en onduidelijkheden. Dit is vooral belangrijk in sectoren zoals de speelgoedindustrie, waar de concurrentie groot is en een sterke bescherming van uw intellectuele eigendom een essentieel onderdeel vormt van uw bedrijfsstrategie.
Wil u graag een merk- of model registreren? Neem contact op met een van onze specialisten.
[1] Rb. Den Haag 19 november 2024, ECLI:NL:RBDHA:2024:18975.
