Boete voor electronicabedrijven voor mededelingen over garantie

22 jul 2013

Het geschil
De Autoriteit Consument en Markt heeft bij besluit van 26 mei 2011 een boete opgelegd aan verschillende electronicabedrijven (De Block’s Technisch Handelsbedrijf B.V., de Harense Smid B.V., Mikro-Electro B.V. en Scheer & Foppen Elektro Speciaalzaken B.V.). De ACM stelt dat zij wettelijke regels over consumentenbescherming hebben overtreden. De bedrijven vechten de boete aan.

De feiten
Uit een onderzoek van de ACM was gebleken dat verschillende electronicabedrijven in hun mededelingen aan consumenten aangaven dat na afloop van de garantie periode het recht op kosteloos herstel of garantie was vervallen. Het bewijsmateriaal van de ACM bestaat uit (de verslagen van) gesprekken met filiaalmanagers, het mystery shoppen en gesprekken met consumenten. Daarnaast heeft de Consumentenautoriteit bij haar onderzoek promotiemateriaal voor bijkoopgarantie betrokken.
De ACM oordeelde dat dit in strijd was met de wet. De ACM had ieder electronicabedrijf een boete van € 90.000,= opgelegd.
Besluit op bezwaar openbaarmaking Mikro-Electro.

De beoordeling
Aan de orde is hier de Wet Handhaving Consumentenbescherming en de Wet Oneerlijke Handelspraktijken. Deze wetten hebben nieuwe artikelen geïntroduceerd in het Burgerlijk Wetboek. Zo is in artikel 6:193BW bepaald dat een handelaar onrechtmatig handelt indien hij een handelspraktijk verricht die oneerlijk is en dat een handelspraktijk in het bijzonder oneerlijk is indien een handelaar een misleidende handelspraktijk verricht.

De ACM oordeelde dat de wet bepaalt dat de consument recht heeft op een product dat de eigenschappen heeft die de koper redelijkerwijs mag verwachten, zoals een bepaalde levensduur bij normaal gebruik. Als het product die eigenschappen niet bezit, heeft de koper recht op kosteloos herstel of vervanging. Dit geldt ongeacht de fabrieksgarantietermijn. De mededelingen van van de electronicabedrijven dat nadat de fabrieksgarantietermijn verstreken is, betaald moet worden voor reparaties zijn daarom feitelijk onjuist.

Er is getracht de openbaarmaking van dit besluit via de rechter tegen te houden. Dit is niet gelukt.
Voorzieningenrechter Rotterdam, 5 oktober 2011, zie uitspraak

De rechter overweegt daarbij dat het uitgangspunt van de wettelijke regeling over garantie en conformiteit is dat in geval van non- conformiteit recht bestaat op kosteloos herstel of vervanging. Voorts is uitgangspunt van de wettelijke regeling omtrent garantie en conformiteit dat aan consumenten geen misleidende informatie wordt verstrekt over hun wettelijke rechten, waaronder het recht op herstel of vervanging.
Door aan de klant mee te delen dat na afloop van de fabrieksgarantie en zonder bijkoopgarantie reparatiekosten moeten worden betaald en door de klant in die situatie een deel van de reparatiekosten in rekening te brengen en een discussie hierover op te lossen door een coulanceregeling te treffen met die klant gaat een electronicabedrijf er in beginsel vanuit dat het defect van een gemeld product niet een gevolg is van non-conformiteit. Een electronicabedrijf gaat de discussie met de klant of er mogelijk sprake is van non-conformiteit en daarmee recht op kosteloos herstel of vergoeding van de aan de reparateur betaalde reparatiekosten uit de weg door het initiatief bij de klant te leggen. Consumenten worden daardoor onvolledig en misleidend geïnformeerd over hun wettelijke rechten ten aanzien van herstel of vervanging van een non-conform product.

Drie elektronicabedrijven hebben tegen de besluiten op bezwaar beroep ingesteld bij de Rechtbank te Rotterdam.

Wat betekent dit voor de praktijk:

  • ook nadat een garantietermijn (van de verkoper of van de fabrikant) is verstreken betekent dit niet automatisch dat een koper geen recht meer heeft op kosteloos herstel of vervangen.
  • per product moet gekeken worden of het product nog de eigenschappen heeft die de koper redelijkerwijs mag verwachten, zoals een bepaalde levensduur bij normaal gebruik. Als het product die eigenschappen niet bezit, heeft de koper recht op kosteloos herstel of vervanging.
  • andere mededelingen hierover naar consumenten zijn onrechtmatig.
  • deze consumentenbescherming geldt niet wanneer de koper geen consument is of de verkoper niet handelt in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf.
  • het onderzoek van de ACM heeft onder andere bestaan uit bezoeken van mystery guests. Bedrijven doen er goed aan hun personeel juiste voorlichting te laten geven.
  • deze regelgeving is ook van toepassing op webwinkels.