Concurrentiebeding in franchiseovereenkomst Fietsned niet onredelijk
Partijen hebben een franchiseovereenkomst gesloten die is opgezegd door de franchisenemer. De overeenkomst ziet op een franchiseformule (Fietsned) waarbij de franchisenemer fietsreparatiediensten verricht. In de franchiseovereenkomst is een concurrentie beding en een relatiebeding opgenomen. Tijdens en gedurende een periode van een jaar na het eindigen van de franchiseovereenkomst mag de "franchisenemer" in het aan hem toegewezen gebied geen concurrerende activiteiten verrichten.
Na het eindigen van de franchiseovereenkomst begint de oud-franchisenemer een concurrerende fietsreparatiedienst. Hij wordt aangesproken op handelen in strijd met de franchiseovereenkomst en het verbeuren van boetes. De kort geding rechter heeft de franchisenemer in het ongelijk gesteld. Van dat vonnis komt hij in beroep.
In kort geding had de franchisenemer gesteld dat het concurrentiebeding strijdig was met het mededingingsrechtelijk. De kort geding rechter overwoog dat gezien de beperkte omvang van het marktaandeel van Fietsned in Nederland, dat minder dan 10% bedraagt, is er geen strijd met het mededingingsrecht.
De eerst vraag is of nog gehandeld wordt in strijd met het concurrentie beding nu het vestigingsadres is gewijzigd. Het hof oordeelt dat het vestigingsgebied en veel minder het precieze vestigingsadres bepalend is voor de vraag waar geen concurrerende activiteiten hoeven te worden geduld. Dit betekent dat de concurrerende activiteiten op grond van het concurrentiebeding in ieder geval niet mogen worden uitgeoefend in het voormalige werkgebied van de franchisenemer.
Franchisenemer stelt verder dat het belang van hem bij vrijstelling van het concurrentiebeding veel groter is dan het belang van Fietsned bij handhaving ervan. Immers, hij zal gedurende een groot aantal maanden verstoken zijn van inkomen. Hij is thans 56 jaar en met de huidige crisis is het uitzicht op een andere baan verre van reëel. Het beding is volgens de franchisenemer onredelijk bezwarend (mede gezien de reikwijdte) en er bestaat geen gerechtvaardigde reden of belang van Fietsned bij handhaving ervan.
Het hof overweegt dat het duidelijk is dat de franchisenemer een belang heeft om zijn activiteiten voort te zetten. Echter evenzeer is duidelijk dat Fietsned een belang heeft om de franchisenemer te weerhouden van het verrichten van concurrerende activiteiten in zijn voormalige werkgebied. De omstandigheid dat de franchisenemer geen mobiele reparatie mag aanbieden of verrichten maakt nog niet dat hij brodeloos wordt (hij kan zijn klanten ook vanuit een vaste werkplaats bedienen), maar bovendien heeft te gelden dat Fietsned een alleszins gerechtvaardigd belang nastreeft. Niet goed valt in te zien waarom onder deze omstandigheden Fietsned een beroep op dit beding zou moeten worden ontzegd. Onaanvaardbaar in de zin van artikel 6:248 lid 2 BW is het zeker niet.
De franchisenemer wordt wederom in het ongelijk gesteld.
Conclusie
- partijen worden vaak gehouden aan hetgeen in de overeenkomst staat vermeld. Alleen in bijzondere omstandigheden kan daarvan worden afgeweken. Die bijzondere omstandigheden moeten op overtuigende wijze worden gesteld. Dus moeten partijen voor het tekenen van de overeenkomst de tekst goed lezen en zich bewust zijn van de gevolgen daarvan.
- een rechter respecteert een concurrentiebeding, ook bij oudere werknemers.
Hof 's-Hertogenbosch 21 augustus 2012, zie uitspraak
