'Controle grondwatervergunningen in Brabant' door een juridische bril

09 jun 2015

Het Brabants Dagblad bericht ons op 8 juni 2015 dat de waterschappen de vergunningen voor grondwaterputten gaan controleren.

Zo meldt de krant:

‘Controleurs van Waterschap Aa en Maas gaan binnenkort op pad om te kijken of de afgegeven vergunningen van grondwaterputten in beschermde gebieden kloppen met de werkelijkheid. De controles vinden plaats na een inventarisatieronde die gehouden wordt onder vergunninghouders. Zij ontvangen met de post een conceptvergunning thuis. Deze moet getekend en voorzien van actuele informatie retour. Ook bij Waterschap De Dommel staan controles op de rol, alleen het tijdstip waarop is nog onduidelijk. "Ergens dit jaar nog'', aldus een woordvoerder.

De rondgang is nodig omdat het bestaande overzicht verouderd is. De controleurs tellen de hoeveelheid putten en vergelijken deze met het aantal afgegeven vergunningen. Ook de locatie van de putten wordt gecontroleerd. Grondwaterputten zijn van belang voor beregening van gebieden in droge perioden, maar hiervoor zijn wel regels opgesteld. Dit om de verdroging tegen te gaan. De bestaande vergunningen blijven daarom gehandhaafd, maar er worden geen nieuwe meer verstrekt.’

Juridische basis
In de Keuren van de waterschappen Aa en Maas, De Dommel en Brabantse Delta is geregeld dat ook onttrekking van grondwater door een particulier vergunningplichtig is.

Als een bedrijf grondwater wil onttrekken valt het al snel onder het regime van de Waterwet. Zo is volgens de Waterwet Gedeputeerde Staten het bevoegd gezag voor de grondwateronttrekkingen en infiltraties ten behoeve van:

  1. industriële toepassingen, indien meer dan 150 000 m3 per jaar wordt onttrokken
  2. de openbare drinkwatervoorziening
  3. een bodemenergiesysteem

Op de vraag wanneer er sprake is van ‘ten behoeve van industriële toepassingen' wordt in de toelichting op de Waterwet uitgebreid ingegaan. Voor het begrip 'industriële toepassingen' is bepalend wie er onttrekt (industrie). Het doel waarvoor het grondwater wordt ingezet (hoogwaardige toepassing of niet) is niet relevant.

Niet elke grondwateronttrekking door een bedrijf s een industriële onttrekking. Het gaat specifiek om grondwateronttrekkingen voor toepassingen in het bedrijfsproces. Onttrekkingen binnen een inrichting voor bijvoorbeeld ontwatering (bouwputbemaling) of een bodemsanering vallen hier niet onder; voor deze onttrekkingen is in beginsel het waterschap bevoegd gezag.

De term openbare drinkwatervoorziening sluit aan bij de Drinkwaterwet. Het betreft derhalve het infiltreren van water en het onttrekken van grondwater door drinkwaterbedrijven. Het oppompen van grondwater voor bijvoorbeeld individueel gebruik of voor de verkoop in flessen valt dus niet onder openbare drinkwatervoorziening.

Bodemenergiesystemen zijn alle systemen waarbij koude of warmte aan de bodem wordt onttrokken en waarbij grondwater wordt verplaatst. Het grondwater hoeft dus niet per se boven maaiveld gebracht te worden; ook het verpompen van grondwater tussen twee watervoerende bodemlagen valt onder de term onttrekken. De winning van aardwarmte op een diepte van meer dan 500 meter valt echter niet onder de Waterwet. Hierop is de Mijnbouwwet van toepassing.

Natuurlijk zijn uitzonderingen mogelijk als de wet het toelaat. Zo staat in artikel 6.5 van de Verordening Water van de provincie Noord-Brabant:

‘Een vergunning tot het onttrekken van grondwater ten behoeve van een bodemenergiesysteem (…) is niet vereist ten aanzien van inrichtingen waarvan de te onttrekken hoeveelheid grondwater niet meer bedraagt dan 10 m³ per uur, voor zover deze inrichtingen gelegen zijn buiten de beschermde gebieden waterhuishouding (…) en de onttrekkingsput niet dieper is dan 30 meter minus maaiveld.’

Niet-vergunningplichtige onttrekkingen moeten in principe wel gemeld worden. In het Waterbesluit en de Waterregeling is een generieke regeling opgenomen voor de melding van niet-vergunningplichtige onttrekkingen en infiltraties. Ook hiervoor geldt echter dat bij verordening kan worden bepaald dat bepaalde onttrekkingen of infiltraties niet meldingplichtig zijn.

Vragen?

BG.legal