De intocht van sinterklaas en het auteursrecht
Vol verwachting klopt ons hart, want vanavond is het weer pakjesavond. Hoewel de Sint vaak druk bezig is alle schoentjes te vullen, blijkt de goed heiligman ook regelmatig in rechtbanken op te duiken. In 2019 en 2020 hebben we al blogs gewijd aan enkele auteursrechtelijke kwesties waarin Sinterklaas een rol speelde. Nu blijkt dat Sinterklaas in 2021 wederom centraal stond in een zaak van het gerechtshof te Den Haag.[1]
Wat ging eraan vooraf?
In dit arrest gaat het om foto’s die zijn gemaakt door een professioneel fotograaf bij de sinterklaasintocht in de gemeente Zuidland. Aan deze intocht deden verschillende mensen mee, waaronder een vader en zoon. Tegen een kleine vergoeding treedt dit duo jaarlijks zo’n 10 á 15 keer op. Deze dienst bieden zij aan via verschillende kanalen, waaronder hun eigen website en Marktplaats. Bij deze advertenties maken zij gebruik van foto’s die zijn gemaakt tijdens hun werkzaamheden, zo ook de foto’s van de sinterklaasintocht in de gemeente Zuidland. De fotograaf spreekt het duo aan dat zij zich, door publicatie van de foto’s, schuldig maken aan auteursrechtinbreuk. Hier was namelijk geen toestemming voor verleend. Toen de mannen weigerden een schadevergoeding te betalen, besloot de fotograaf het geschil aan een rechter voor te legen.
In eerste aanleg heeft de rechtbank Rotterdam de vorderingen van de fotograaf afgewezen. Het eventueel onrechtmatig handelen kon het duo niet toegerekend worden. Daarbij is in het midden gelaten of de foto’s voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen en of de fotograaf auteursrechthebbende is. Vervolgens is de fotograaf tegen deze uitspraak in hoger beroep gegaan.
Oordeel van het Gerechtshof
Bij het gerechtshof in Den Haag krijgt de fotograaf wel gelijk. Het staat buiten kijf dat de mannen de foto’s gebruikten op de verschillende advertentiekanalen. Het kwam dus met name om de vraag of de foto’s een werk zijn in de zin van de Auteurswet. Volgens de mannen waren de foto’s te alledaags, waardoor zij niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking zouden moeten komen. Het gerechtshof gaat echter niet mee met dit betoog. De foto’s zijn het resultaat van de originele en creatieve keuzes van de maker, waardoor de persoonlijk stempel van de maker tot uitdrukking komt, aldus het Hof. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de compositie, de belichting, de uitsnede en de hoek waaronder de foto’s zijn genomen. De drempel voor auteursrechtelijke bescherming wordt daarmee gehaald.
Ook acht het hof bewezen dat de fotograaf de auteursrechthebbende is, nu niet blijkt dat de auteursrechten zijn overdragen. Bovendien kunnen de mannen geen beroep doen op het citaatrecht. Zij hebben namelijk nagelaten de naam van de maker bij de foto’s te vermelden, terwijl dit redelijkerwijs mogelijk was. Naast de schadevergoeding die de vader en zoon aan de fotograaf moeten voldoen, worden zij tevens veroordeeld in de proceskosten.
Conclusie
Hoewel er een groot aanbod aan foto’s en video’s beschikbaar zijn online, betekent niet dat deze zomaar gebruikt mogen worden. Deze zaak leert maar weer dat men voorzichtig moet zijn met het plukken van afbeeldingen van het internet. Het feit dat u zelf op de foto staat afgebeeld maakt dat niet anders.
Wordt u aangeschreven voor het gebruik van auteursrechtelijk beschermde foto’s? Of meent u dat iemand anders inbreuk maakt op uw auteursrechten? Neem dan contact op met een van onze specialisten!
[1] Hof Den Haag 26 oktober 2021, ECLI:NL:GHDHA:2021:2410.
