Interview in P&O Actueel Social media en het relatiebeding

Het is een kwestie die gaat spelen na het einde van de arbeidsovereenkomst. Een werknemer heeft een mooi netwerk van social media connecties opgebouwd. Deels privé, maar wellicht ook met behulp van middelen van het bedrijf, of onder werktijd. P&Oactueel bespreekt in deze serie met Marlene Hogenhuis-Maeijer, Advocate IP/IT en arbeidsrecht bij Bogaerts & Groenen advocaten de meest gestelde vragen rond HR en social media. Deze week: mag de werknemer een (wellicht deels in de baas zijn tijd) opgebouwd social media netwerk actief blijven gebruiken?

Relatiebeding
Volgens Hogenhuis-Maeijer speelt rond dit onderwerp ten eerste de vraag of er sprake is van een relatiebeding. Met een relatiebeding wordt voorkomen dat werknemers na einde dienstverband relaties van de ex-werkgever benaderen met het oog op het overnemen van de dienstverlening of acquisitie. Een relatiebeding moet schriftelijk overeen gekomen worden. ‘Als er sprake is van een dergelijk beding, dan mag je ex-werknemer niet zomaar zakelijke contacten onderhouden met de in het beding bedoelde relaties. Maar wat werkgevers én werknemers vaak niet beseffen is dat -ongeacht of er sprake is van een relatiebeding- het mededingingsrecht regelt dat je niet actief, stelselmatig en substantieel gebruik mag maken van de hulpmiddelen die de werknemer tijdens de werkzame periode kreeg. Gaat een werknemer voor zichzelf beginnen, en troggelt diegene relaties af waarbij ook sprake is van bijkomende onrechtmatige omstandigheden (bijvoorbeeld misbruik maken van vertrouwelijke gegevens) dan zit die persoon fout.’

Hoe ver strekt de werking van een relatiebeding?
Er is vrij veel jurisprudentie bekend over de vraag of een relatiebeding kan worden overtreden door gebruik van social media. Rode lijn is dat er door de rechter wordt gekeken naar het doel, de inhoud van de conversaties op social media en het karakter van het contact met relaties vallend onder het beding.
In 2011 is, voor het eerst geoordeeld dat een sales director van een softwarebedrijf zijn relatiebeding had geschonden door een relatie van zijn voormalige werkgever via LinkedIn te accepteren. De werkgever zag een melding daarvan voorbij komen op LinkedIn, en besloot dit aan te vechten.. De rechter oordeelde dat de voormalig werknemer in strijd handelde met het relatiebeding. In dit specifieke geval echter, was de betreffende werknemer al eens eerder veroordeeld vanwege de overtreding van het relatiebeding. Dat pleitte niet bepaald voor de werknemer.’ Het gaat dus niet alleen om het uitnodigen en accepteren op netwerken, maar ook om de inhoud van de berichten en of dergelijke contacten in strijd zijn met het relatiebeding.

Omschrijf social media
De advocate raadt werkgevers aan om social media goed te omschrijven in het relatiebeding. ‘Je staat sterker in een eventuele zaak. De werknemer is dan immers goed geinformeerd over wat het bedrijf verstaat onder relaties en ook dat het beding eveneens op uitlatingen op social media ziet. En je kunt eerder waarschuwen als je daadwerkelijk duidelijk hebt gemaakt wat je als werkgever wel en niet tolereert. Ook kan het een optie zijn aan het einde van een dienstverband met de werknemer door te nemen welke bestaande contacten van de werknemer op bijvoorbeeld Linkedin volgens werkgever onder het relatiebeding vallen. Het voert wellicht wat ver maar geeft op voorhand wel duidelijkheid.’

Dit artikel is geschreven door Lotte Speelman, geplaatst in "P&Oactueel", juli 2013