Meer transparantie bij zorginkoop is noodzakelijk
In een eerdere bijdrage is geschreven over nieuwe regelgeving die moet leiden tot meer transparantie in de zorgsector. Dat dit geen overbodige luxe is blijkt uit het feit dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op 5 januari van dit jaar bekend heeft gemaakt een bestuurlijke boete te hebben opgelegd aan de coöperatie VGZ voor overtreding van de transparantieregels.
Wijziging inkoopbeleid VGZ
Wat was er gebeurd? VGZ had de deadline voor het tekenen van de overeenkomst over de inkoop van paramedische zorg verruimd. Het contractaanbod moest in eerste instantie op 31 oktober 2020 op straffe van verval zijn geaccepteerd. Een aantal zorgaanbieders had bezwaar gemaakt tegen de inkoopvoorwaarden en had VGZ op 29 oktober 2020 laten weten dat zij nog geen reactie hadden ontvangen op hun bezwaren maar omdat het contractaanbod op 31 oktober 2020 zou vervallen, zij zich gedwongen voelden de overeenkomst alsnog te tekenen, zonder dat zij een reactie hadden ontvangen op hun bezwaren. Een zorgaanbieder heeft, dit in overleg met VGZ, nog op dezelfde dag een bericht op zijn website geplaatst dat inhield dat voor zorgaanbieders die tijdig bezwaar hadden gemaakt, de contracteertermijn verlengd zou worden. VGZ heeft de inhoud van dit bericht toen zelf niet bekend gemaakt op haar website. Pas op 9 december 2020 heeft VGZ een bericht op de eigen website gepubliceerd met daarin een wijziging van het zorginkoopbeleid.
Op basis van dat gewijzigde inkoopbeleid mochten zowel zorgaanbieders die tijdig bezwaar hadden gemaakt en de overeenkomst niet hadden getekend als zorgaanbieders die de overeenkomst tussen 27 en 31 oktober 2020 hadden geaccepteerd terwijl er nog geen reactie lag op hun bezwaar, alsnog vóór 24 december 2020 laten weten of zij wel of geen overeenkomst zouden willen voor 2021.
Oordeel NZa
De wijziging van de uiterste termijn voor het ondertekenen van de overeenkomst naar 24 december 2020 betreft een wijziging van informatie die valt onder artikel 4 van de Regeling Transparantie zorginkoopproces Zvw.
Op grond van voornoemd artikel 4 moeten zorgverzekeraars inzichtelijk maken wat de belangrijke momenten in het contracteerproces zijn. Hierdoor weten zorgaanbieders wanneer welke stappen worden gezet in het zorginkoopproces en kunnen zij daarop anticiperen. Wijzigingen in het zorginkoopbeleid moeten zorgverzekeraars op grond van artikel 7 van genoemde Regeling gemotiveerd en tijdig bekend maken. Op deze wijze wordt gewaarborgd dat zorgaanbieders voldoende tijd hebben om de gewijzigde informatie mee te nemen in hun beslisproces en ook voldoende tijd houden voor de noodzakelijke acties in dat inkoopproces.
Volgens de NZa betreft de wijziging van de termijn voor het ondertekenen van de overeenkomst bij uitstek informatie die de inzichtelijkheid van het contracteerproces ten goede komt. Zorgaanbieders konden uit het initiële zorginkoopbeleid immers ook niet opmaken dat de tekentermijn mogelijk verlengd zou worden als VGZ de bezwaren van zorgaanbieders niet op tijd kon behandelen.
VGZ had aldus de NZa, de wijziging van het inkoopbeleid tijdig moeten publiceren en VGZ had dat niet gedaan door pas op 9 december 2020 de wijziging bekend te maken.
Conclusie
Leermoment voor zorgaanbieders is dat het noodzakelijk is om het inkoopbeleid van zorgverzekeraars goed te blijven volgen en dat het kan lonen om bij de NZa aan de bel te trekken als het idee ontstaat dat zij door de zorgverzekeraars te weinig tijd wordt gegeven om nieuwe informatie te betrekken bij de besluitvorming om een contract aan te gaan.
De wijziging van de transparantieregels per 1 januari 2023 is overigens een stap in de goede richting. Het verplicht zorgverzekeraars om vooraf bekend te maken hoe zij omgaan met wijzigingen in hun inkoopbeleid op een later moment in het jaar.
