Nieuwe aanbestedingswet; nieuwe kansen voor de bouw?
De lappendeken aan regelgeving waaruit het aanbestedingsrecht thans bestaat, zal worden vervangen door de Aanbestedingswet. Via een zogenoemd Aanbestedingsbesluit zullen verschillende zaken nader worden geregeld, zoals het verplicht gebruik van het Aanbestedingsreglement voor Werken 2012 [ter vervanging van ARW 2005] en de Gids Proportionaliteit.
De Eerste Kamer heeft op 30 oktober van dit jaar ingestemd met het wetsvoorstel Aanbestedingswet en de kans is groot dat de nieuwe wet op 1 januari 2013 in werking zal treden.
Wat met de nieuwe wet niet zozeer verandert is in welke gevallen er moet worden aanbesteed. Alleen overheden en zogenaamde publiekrechtelijke instellingen zijn aanbestedingsplichtig. Voor werken geldt een aanbestedingsdrempel [waarboven aanbesteed moet worden] van 5 miljoen euro. Voor diensten en leveringen geldt een andere aanbestedingsdrempel. Voor opdrachten onder de drempels hanteren overheden vaak een inkoopbeleid waarbij afhankelijk van de waarde, bij werken of vaak meerdere aannemers moeten worden uitgenodigd of de opdracht “nationaal” moet worden aanbesteed zodat alle geïnteresseerde aannemers kunnen deelnemen.
Wat zijn dan wel voor de bouw van belangzijnde veranderingen? Een korte opsomming.
Zo mogen op grond van de Aanbestedingswet en de Gids Proportionaliteit opdrachten niet zonder goede reden worden samengevoegd. Opdrachten moeten indien mogelijk worden opgedeeld in percelen. Verder mogen met de Aanbestedingswet voortaan alleen omzeteisen worden gesteld als daarvoor zwaarwegende argumenten zijn. Indien van dit laatste sprake is, mag de omzeteis overigens niet hoger dan driemaal de geraamde waarde van de opdracht.
Ook wordt in de Aanbestedingswet tegemoet gekomen aan een veel gehoorde klacht dat aanbesteders teveel kijken naar de [laagste] prijs. Het uitgangspunt zal zijn dat gegund wordt op basis van het criterium economisch meest voordelige inschrijving. Het criterium laagste prijs mag alleen worden gehanteerd indien dat kan worden gemotiveerd.
Een opdrachtgever wijkt in het bestek en/of in de vraagspecificatie vaak op veel punten af van de standaardvoorwaarden zoals opgenomen in de UAV 1989, de UAV GC 2005 en de meest recente UAV 2012. De Gids Proportionaliteit bepaalt dat een aanbesteder uitsluitend mag afwijken van voornoemde voorwaarden indien hij dat kan motiveren.
Bij gunning moet voortaan een proces-verbaal worden opgesteld waarin opgenomen de namen van de uitgekozen inschrijver met een motivering van de keuze alsmede de namen van de afgewezen inschrijvers met motivering van de afwijzing. Verder wordt de huidige termijn van 15 dagen om door middel van een kort gedingprocedure op te komen tegen een onwelgevallig gunningsvoornemen, opgerekt naar 20 dagen.
Het tegen betaling ter beschikking stellen van aanbestedingsstukken is niet langer onder de Aanbestedingswet toegestaan. Er kan verder door inschrijvers worden volstaan met een via een de Aanbestedingswet vastgesteld model eigen verklaring waarmee wordt aangegeven dat wordt voldaan aan de gestelde eisen. Alleen de winnende inschrijver behoeft de bewijsstukken hiervan over te leggen.
Met deze wijzigingen wordt gehoopt dat het voor de [kleine en middelgrote] bouwaannemer mogelijk wordt om met minder administratieve lasten en met een grotere kans op succes, deel te nemen aan aanbestedingsprocedures. Dus bouwaannemer, probeer er uw voordeel mee te doen!