Nieuwe UAVG verduidelijkt omgang met medische gegevens in faillissement
Zoals ik in een eerdere blog al besprak, heeft de wetgever een internetconsultatie voor de nieuwe UAVG (Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensbescherming) gepubliceerd. In dit wetsvoorstel heeft de wetgever oog voor het bewaren en beheren van medische dossiers in geval van bijzondere omstandigheden, zoals het faillissement van een (zorg)hulpverlener.
Medisch dossier
In het kader van een goede hulpverlening moeten hulpverleners (zoals ziekenhuizen en huisartsen) een medisch dossier inrichten, bijhouden en tot 20 jaar na de laatste wijziging in het dossier bewaren (7:454 BW). De hulpverlener is ook belast met het beheer van deze dossiers en moet ervoor zorgen dat patiënten hun rechten met betrekking tot hun medisch dossier kunnen uitoefenen, zoals het recht op inzage in en afschrift van dit dossier. (art. 7:456 BW). De plicht om medische dossiers te bewaren is niet gekoppeld aan de status van hulpverlener. Deze blijft dus ook gelden in geval van bijvoorbeeld een faillissement, pensionering of overlijden van de hulpverlener.
Verwerkingsverantwoordelijke
De verantwoordelijkheid voor het beheren en bewaren van het medisch dossier is in dergelijke gevallen (nog) niet geregeld. Mocht er een andere hulpverlener gevonden worden die in het kader van een doorstart uit faillissement deze taken op zich neemt, dan lost dit probleem vanzelf op. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde op 26 maart 2019 namelijk dat de curator, die medische dossiers in de boedel van de failliete hulpverlener aantreft, in beginsel de taak heeft deze te bewaren en zo nodig en mogelijk een ordelijke overdracht van deze dossiers aan een opvolgende hulpverlener te realiseren. Begin 2020 gaf de Autoriteit Persoonsgegevens al aan dat de curator in faillissement als verwerkingsverantwoordelijke wordt aangemerkt.
Juridische constructie
Wanneer een ordelijke overdracht niet kan worden gerealiseerd, zoals in het faillissement van het MC Slotervaartziekenhuis in oktober 2018, is niet geregeld dat deze verantwoordelijkheid wordt overgenomen door een andere hulpverlener. De wetgever stelt daarom voor een juridische constructie vast te leggen om het beheer en opslag van medische dossiers in dergelijke gevallen te waarborgen, waar zij bij de ontwikkeling hiervan de Autoriteit Persoonsgegevens en de curatoren van het MC Slotervaartziekenhuis heeft betrokken.
Hoe werkt de nieuwe regel?
Deze constructie zit als volgt in elkaar. Wanneer de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport of de Minister voor Medische Zorg van oordeel is dat het bewaren en beheren van de medische dossiers niet langer gewaarborgd kan worden en daarvoor geen andere oplossing bestaat, kan deze besluiten hierin een faciliterende rol te spelen. In dat geval wordt overgegaan tot het inschakelen van een derde partij, zoals een andere hulpverlener/hulpverlenende instelling, die de medische dossiers gaat bewaren en beheren.
Overdracht
De medische dossiers gaan in een dergelijk geval direct over van de curator [in geval van faillissement] naar deze derde partij. Deze derde wordt vervolgens verantwoordelijk voor het bewaren en beheren van de dossiers, en wordt daarbij [voor zover niet al beroepsmatig ook wettelijk] tot geheimhouding verplicht (art. 30 lid 4 UAVG). Waar mogelijk moet toestemming voor deze overdracht worden gevraagd aan de betrokkenen/patiënten. Het gaat immers over hun bijzondere persoonsgegevens opgenomen in deze medische dossiers. Mocht dit praktisch gezien onmogelijk zijn, bijvoorbeeld vanwege het volume aan medische dossiers of als de actuele adresgegevens van de patiënten niet meer te achterhalen zijn, kan daar van worden afgezien. In dat geval wordt voorgenomen om de geplande overdracht zo veel mogelijk onder de aandacht te brengen, om te voorkomen dat medische dossiers tegen de zin van patiënten in handen van deze derde komen. Daarmee kan ook worden voldaan aan de informatieplicht, die conform artikel 14 van de AVG op de derde rust als verwerkingsverantwoordelijke van gegevens die niet van de betrokkene zijn verkregen. Dit is echter wel een laatste redmiddel, in beginsel moet toestemming worden gevraagd.
Vangnet
Voorheen was onduidelijk of een dergelijke overdracht van bijzondere persoonsgegevens naar een derde voldeed aan de eisen van de AVG. Dit leidde er onder andere toe dat de overdracht van de medische dossiers in het faillissement van het MC Slotervaart veel tijd in beslag nam. Met deze wetswijziging wil de wetgever deze wijze formaliseren. Hoewel een dergelijke situatie zich niet snel zal voordoen, is het goed dat de wetgever een vangnet probeert te construeren voor de gevallen dat medische gegevens niet langer gewaarborgd kunnen worden.
Conclusie
Met de voorgenomen wetswijzigingen wordt de praktische omgang met medische [bijzondere] persoonsgegevens in faillissement nader uitgewerkt. De wetgever schept hiermee een procedure die de curator kan volgen wanneer deze medische persoonsgegevens in de boedel van de failliet aantreft en geen doorstart gerealiseerd kan worden. Het wetsvoorstel tot wijziging van de UAVG is tot 14 juli 2020 in consultatie. BG.legal volgt dit wetgevingstraject nauwgezet.
