Smartengeld voor de Groningers, gerechtigheid?
Op 1 maart heeft Rechtbank Noord Nederland geoordeeld dat de inwoners van het Groningenveld in Groningen die zijn getroffen door de aardbevingen recht hebben op smartengeld van de NAM [Nederlandse Aardolie Maatschappij]. Eindelijk gerechtigheid of toch ook weer een tekortschieten in het schadevergoedingsrecht?
Smartengeld
Smartengeld wordt ook wel een vergoeding voor immateriële schade genoemd. Het is een vergoeding voor de geleden pijn, verdriet en het missen van levensvreugde door een ongeval, medische fout of andere gebeurtenis waarvoor een ander aansprakelijk is.
De hoogte van het smartengeld hangt af van de geleden pijn, verdriet, eventueel blijvende klachten en beperkingen en de gevolgen.
Psychische schade
De aanspraak op smartengeld geldt zowel voor fysieke als psychische schade. In beide gevallen zal medisch bewijs moeten worden geleverd. In het geval van psychische klachten is alleen psychisch onbehagen niet voldoende. Er zal behandeling bij een psycholoog of psychiater moeten zijn of zijn geweest.
Immateriële schade door aardbevingen in Groningen
In deze zaak is het woongenot van de getroffen Groningers ernstig aangetast. Gestutte huizen die telkens maar weer schade oplopen. De voortdurende angst voor instorting, bang voor hun veiligheid. Dagelijks geconfronteerd worden met de gevolgen van de aardbevingen. Gevangen zijn in een onverkoopbaar huis. Het levert hevige stress op die psychische klachten veroorzaakt en ook kan uitmonden in fysieke klachten. Terecht heeft de Rechtbank dan ook geoordeeld dat er recht is op smartengeld.
Oordeel Rechtbank Noord Nederland
‘Deze overlast, overschrijdt gezien de aard, ernst en de duur daarvan de grenzen van hetgeen eisers in het maatschappelijk verkeer als ‘gewone’ hinder te hebben accepteren en vormt een inbreuk op hun eigendomsrecht, namelijk het recht op ongestoord woongenot.’
Hoogte smartengeld
Er bestaat een smartengeldbundel [van de ANWB] waarin uitspraken van rechters zijn opgenomen over de hoogte van het smartengeld in bepaalde gevallen. De rechter hanteert deze bundel om de hoogte van het smartengeld vast te stellen. Helaas zijn deze bedragen niet hoog.
Wat voorbeelden over gederfd woongenot uit de smartengeldgids:
- man ruim 5 jaar door buren belaagd, ernstige overlast: o.a. structureel hondenpoep en etenswaren over de schutting, geluidsoverlast, constant bespied worden; man kreeg € 5.000,00 smartengeld
- gedurende 20 jaar hevige stankoverlast, ramen niet open kunnen doen, niet buiten kunnen zitten etc.; smartengeld € 12.837,00
- ten gevolge van [nachtelijk] hanengekraai heeft buurman ernstige psychische en fysieke schade opgelopen en is hierdoor arbeidsongeschikt geworden, smartengeld € 6.858,00.
In deze zaak worden smartengeldbedragen genoemd van tussen de € 3.000,00 en € 30.000,00. Voor toekenning van het laatste bedrag moet er [helaas] heel wat aan de hand zijn, gelet op de uitspraken in de smartengeldgids.
De getroffen Groningers komen extra smartengeld toe vanwege de vertraging en onzorgvuldige behandeling door de NAM [en Staat]. Ook een onzorgvuldige afwikkeling en onnodige vertraging kan psychische klachten opleveren naast de inbreuk op ongestoord woongenot. Er is ook sprake van psychisch lijden door de lange duur van de procedures.
Hopelijk neemt de rechter dit ook mee in de beoordeling van de hoogte van het smartengeld en kijkt de rechter niet alleen naar de smartengeldgids. Het schadevergoedingsrecht schiet dan nl. tekort op de toekenning van smartengelden. Thans dus wel erkenning voor de slachtoffers maar nu nog een redelijke smartengeldvergoeding.
Zolang de smartengeldgids wordt gehanteerd zal er nooit verandering optreden in de hoogte van de smartengeldbedragen. Maar wellicht oordeelt de Rechter in deze zaak wat ruimhartiger.
Dit artikel is gepubliceerd in "De Uitstraling" Maart 2017
