Smartengeld in Nederland te laag

Letselschadeadvocaten vinden de bedragen die aan smartengeld worden betaald te laag. Er is echter weinig beweging in de hoogte van smartengeldbedragen. Tijd voor een ommekeer?

Wat is smartengeld?
Als je slachtoffer wordt van een ongeval of medische misser, waarvoor een ander aansprakelijk is, heb je recht op volledige schadevergoeding. Deze vergoeding bestaat uit [concrete] materiële schade en immateriële schade. Van materiële schade is bijvoorbeeld sprake als er kosten gemaakt moeten worden voor huishoudelijke hulp. Of als je inkomensverlies lijdt nu je niet meer kan werken door het letsel.

Daarnaast heb je als slachtoffer ook recht op immateriële schade [smartengeld]. Dit is een vergoeding puur voor geleden en nog te lijden pijn, het verdriet en het missen van levensvreugde.

Hoe wordt de hoogte van het smartengeld beoordeeld?
De hoogte ervan is o.a. afhankelijk van;

• Aard en ernst van het letsel
• Duur van het genezingsproces
• Medische [toekomstige] behandelingen
• Gemiste carrièrekansen
• Hobby’s/sport niet meer uit kunnen oefenen
• Arbeidsongeschiktheid
• [blijvende] afhankelijkheid van anderen
• Mate van blijvende invaliditeit
• Littekens die zijn ontstaan door ongeval of daaropvolgende operatie

Er bestaat een smartengeldbundel [van de ANWB] waarin uitspraken van rechters zijn opgenomen over de hoogte van het smartengeld in bepaalde gevallen. De rechter hanteert deze bundel om de hoogte van het smartengeld vast te stellen.
 

Voorbeelden
Voor een lichte hersenschudding staat ongeveer € 250,= vergoeding aan smartengeld. Het hoogst toegewezen bedrag is € 150.000,= in 2007. Het ging hier om een ernstige hersenbeschadiging. Het slachtoffer kan geen normaal gezinsleven meer leiden, kan zijn kinderen niet meer opvoeden, is 24 uur per dag zorgafhankelijk, is rolstoelafhankelijk en afhankelijk van een katheter. Gelet op dit letsel en gevolgen hiervan is een smartengeldbedrag van € 150.000,= gewoonweg te laag.

Smartengeld bij de buurlanden
Nederland blijft met de hoogte van zijn smartengeldbedragen nog steeds achter ten opzichte van de ons omringende landen. Zeker als men kijkt naar de smartengeldbedragen voor ernstige tot zeer ernstige gevallen. In het buitenland zijn de bedragen met name voor ernstig letsel flink gestegen. In Duitsland zelfs verdubbeld. Het hoogst toegewezen bedrag in Duitsland is € 500.000,=. Ook in landen als Frankrijk, Engeland, Schotland en Italië ligt het smartengeld ver boven de norm van Nederland. Alleen al kijkend naar het buitenland zien we dus grote verschillen die niet te verantwoorden zijn gelet op de eenwording van Europa.

Waarom stagneert de hoogte van het smartengeld in Nederland?
Het hoogste bedrag dat is toegekend is dus € 150.000,= in 2007. In al die jaren is zelfs de geldontwaarding niet meegenomen in de toegekende bedragen. Mogelijk dat dit komt omdat bij de begroting van smartengeld gekeken moet worden naar toegekende bedragen in vergelijkbare gevallen [die dus verzameld zijn in het ‘ANWB smartengeldboek’]. Op deze manier komt er echter nooit verandering in ons smartengeld.

Toekomst
Het huidige niveau doet absoluut geen recht aan de grote symbolische waarde, die smartengeld voor slachtoffers heeft. Daarnaast blijkt in de praktijk dat de niet door de verzekeraar erkende schadeposten vaak worden bekostigd uit het smartengeld. Denk bijvoorbeeld aan een gehandicaptenreis die al gauw zo’n € 15.000,= per jaar kost voor enkele weken. Dit wordt meestal betaald van het smartengeld. Het smartengeld wordt dan ook vaak besteed aan veraangenaming van het [gehandicapte] leven.

In samenspraak met de verzekeraars willen de letselschadeadvocaten tot een nieuwe tarieflijst komen, die meer maatwerk levert. Ook de verzekeraars zijn op zich niet tegen een verhoging van het smartengeld. Nu het [gelukkig] slechts om enkele gevallen per jaar gaat wordt ook niemand in onze samenleving armer van een dergelijke verhoging voor ernstige gevallen. Mocht dit überhaupt al een reden zijn om het smartengeld niet te verhogen.

Maar er ligt ook een taak voor de hoogste rechter van Nederland, de Hoge Raad. Het is tijd om te sturen door hogere smartengeld bedragen toe te kennen.
 

Dit artikel is geplaatst in "De Uitstraling", mei 2013