Tijdig en correct klagen bij aanbestedingen
Bij klachten over een aangekondigde aanbesteding is het als potentiële gegadigde/inschrijver zaak om tijdig en op de correcte wijze de klacht te vertalen naar actie. Dit wordt nog eens uit het oog verloren zoals blijkt uit de uitspraak van de Rechtbank Gelderland van 15 december 2017.
In het gunningsdocument staat onder meer het volgende te lezen:
“[…]
Communicatie
[…]
2.3.1. gelegenheid tot vragen stellen
[…]
De offerteaanvraag is met de grootste zorg samengesteld. Indien inschrijver van mening is dat de offerteaanvraag, de aanbestedingsprocedure en/of enig aanbestedingsdocument een onduidelijkheid, [innerlijke] tegenstrijdigheid, onrechtmatigheid en/of andere onvolkomenheid bevat, dient hij dat [op straffe van rechtsverwerking] uiterlijk voor de deadline voor het stellen van vragen aan de aanbestedende dienst kenbaar te maken op de wijze beschreven in deze paragraaf.
Indien een inschrijver een vraag heeft gesteld, respectievelijk bezwaar heeft gemaakt, en het antwoord naar diens oordeel onbevredigend is, dient de inschrijver op straffe van verval van recht uiterlijk zeven kalenderdagen voor de uiterlijke datum dat de inschrijving moest zijn ingediend [zie de planning in paragraaf 2.2] de aanbestedende dienst in kort geding te betrekken. […]
Indien de inschrijver na de laatste nota van inlichtingen geen vragen stelt over of bezwaar maakt tegen bepalingen in de aanbestedingsdocumenten en/of geen kort geding aanhangig maakt in het geval zij zich niet met de inhoud van de laatste nota van inlichtingen kan verenigen, dan kan de inschrijver zich daar na inschrijving [bijvoorbeeld bij afwijzing] niet op beroepen [rechtsverwerking]. Hieruit vloeit voort dat het recht om na indiening van de inschrijving te klagen over onduidelijkheden of onvolkomenheden of onrechtmatigheden in de aanbestedingsdocumenten vervalt indien niet tijdig, dus uiterlijk ter zake van de laatste nota van inlichtingen, daarover om opheldering wordt gevraagd. Inschrijvers dienen te allen tijde proactief te handelen.
[…]”
De rechtbank overweegt als volgt:
“Wat met deze bepaling is bedoeld, is – gelet op het verschil van mening tussen partijen op dat punt – een kwestie van uitleg van het aanbestedingsdocument. Een redelijke uitleg daarvan houdt, met inachtneming van de daarvoor geldende maatstaven, in dat een normaal oplettende en behoorlijk geïnformeerde inschrijver deze bepaling zo moet begrijpen dat als hij de kwestie niet tijdig aan de orde zou stellen, daarmee het recht om dit in juridische procedure, nádat de inschrijvingen zijn voltooid en de aanbestedende dienst hun gunningsvoornemen bekend hebben gemaakt, alsnog te doen, is vervallen.
[…]
Toewijzing van de vorderingen strekkende tot heraanbesteding dan wel herbeoordeling van de inschrijvingen op deze grond is ook daarom niet mogelijk.”
Verderop in de bewuste uitspraak valt te lezen dat de rechtbank het weliswaar begrijpelijk vindt dat de inschrijver die niet zo thuis is in het aanbestedingsrecht, zich niet [tijdig] zou hebben gerealiseerd dat gelet op voornoemde bepaling, bepaalde bezwaren niet na gunning pas in een kort geding-procedure kunnen worden opgeworpen, maar dat dit aldus de rechtbank, op grond van het aanbestedingsrecht voor rekening en risico van de inschrijver moet blijven. De inschrijver had zich immers van professionele bijstand kunnen voorzien om het risico en de gevolgen van het niet tijdig en op correcte wijze bezwaar maken, af te wenden. De omstandigheid dat de inschrijver dat niet heeft gedaan, kan de aanbestedende dienst niet worden tegengeworpen.
De juridische moraal van dit verhaal is dat u als potentiële gegadigde/inschrijver nauwgezet en tot op de letter de voorgeschreven wijze van communicatie in geval van klachten en bezwaren moet volgen en dat dit indien voorgeschreven, in het voorkomende geval, ook moet leiden tot het starten van een kort geding voorafgaand aan de deadline van de inschrijving. En twijfelt u of in geval van een bezwaar u voorafgaand aan de inschrijving kan volstaan met een minder ingrijpende actie dan een kort geding? U doet gelet op de op het spel staande belangen, er dan goed aan professioneel juridisch advies in te winnen.
Zie ook Aanbestedingsrecht en de Aanbestedingsdesk voor meer informatie.
