Uientelers door NMa beboet voor kartelafspraken
De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft op 4 januari 2013 bekend gemaakt dat zij zeven ondernemingen die eerstejaars plantuien telen, verwerken en verhandelen heeft beboet voor verboden kartelafspraken over het vernietigen van delen van al ingezaaide akkers met plantuien in 2009. Volgens de NMa probeerden deze ondernemers door het aanbod te verkleinen een hogere prijs voor de plantuien te krijgen.
De mededingingswet verbiedt een onderneming om met andere ondernemingen afspraken te maken over prijzen of over een gebied waar de onderneming goederen of diensten levert. Dit soort afspraken zijn kartelafspraken. De gedachte is dat een kartel nadelig is voor de consument, omdat de prijs erdoor omhoog gaat of omdat de consument minder keuzevrijheid heeft. Een kartel verhindert om die reden de concurrentie. Daarom is een kartel verboden. Bedrijven mogen wel met elkaar samenwerken. Als maximaal acht bedrijven samenwerken en voor goederen in totaal € 5,5 miljoen of voor diensten EUR 1,1 miljoen omzetten, is samenwerken toegestaan. Ook als het gezamenlijke marktaandeel minder dan 10% is en de afspraak geen ongunstig effect heeft op de handel tussen de lidstaten van de EU, mogen bedrijven samenwerken.
Om het eens te worden over die vernietiging van plantuien en om er zeker van te zijn dat de karteldeelnemers zich aan de afspraken hielden, hadden de uientelers concurrentiegevoelige informatie uitgewisseld. Volgens de bekendmaking van de NMa gaat het om Triumfus Onion Products Onion Sets B.V., TOP Cultures France s.a.r.l., M. Maas Kruiningen B.V., Steketee Yerseke B.V., A.C. Mosselman B.V., Handelmaatschappij Kesselaar B.V., Agpro Onions B.V. en Rijk Onion Sets B.V. Deze ondernemingen zijn samen goed voor zo’n 80 procent van het aanbod van eerstejaars plantuien dat Nederlandse ondernemingen laten telen. In totaal krijgen zij voor ruim vier miljoen euro aan boetes opgelegd.
Eerstejaars plantuien worden gebruikt als pootmateriaal voor tweedejaars plantuien die voor consumptie geschikt zijn. Van de totale omzet van de betrokken bedrijven wordt 60 procent behaald binnen de Europese Unie. De hoogte van de boete is op deze Europese omzet gebaseerd. In Nederland wordt jaarlijks zo’n vijftig duizend ton plantuien geproduceerd. Het kartel zou aan het licht zijn gekomen door anonieme tips bij NMa.
In juni 2012 heeft NMa vijf uientelers een boete opgelegd voor een kartel dat zij gevormd zouden hebben van 1998 tot en met 2010. In het kartel zouden afspraken zijn gemaakt over het maximaal in te zaaien areaal aan zilveruien. De bedrijven hebben met de afspraken het aanbod aan zilveruien beperkt.