Wat zijn de gevolgen van een verstoorde arbeidsverhouding voor een KLM-piloot?
Een arbeidsovereenkomst ontbinden of wedertewerkstelling bij een verstoorde arbeidsverhouding?
Op 3 mei 2021 publiceerde de Rechtspraak een uitspraak van de Rechtbank Noord-Holland over een arbeidsongeschikte gezagvoerder van KLM. KLM verzocht om ontbinding van de arbeidsovereenkomst met deze werknemer, maar dat verzoek werd afgewezen. De werknemer was namelijk arbeidsongeschikt. Zijn ziekte houdt verband met de situatie op het werk, waardoor sprake is van een opzegverbod. De werknemer verzocht op zijn beurt om wedertewerkstelling, maar ook dat verzoek werd afgewezen. Door de verstoorde arbeidsverhouding kan niet van KLM worden verlangd dat zij deze werknemer te werk stellen. Hoe nu verder?
Verstoorde arbeidsverhouding tussen werkgever en werknemer
De werknemer is sinds 2001 werkzaam bij KLM in de functie van gezagvoerder. Tussen de werknemer en KLM zijn meerdere incidenten voorgevallen. Er zijn steeds gesprekken gevoerd tussen partijen en werknemer heeft KLM regelmatig geschreven. Deze berichten werden vermoedelijk veelal vanuit emotie en frustratie geschreven. Zo schreef de werknemer onder andere het volgende: ‘Geen behoefte aan gesprek.…]'. Blijf ver uit m’n buurt en zorg dat ik de vakantie krijg waar ik recht op heb’. Ook schreef de werknemer: ‘Na Germanwings zou je toch denken dat ze anders met vliegers zouden omgaan’. De vergelijking met Germanwings is voor KLM erg pijnlijk, omdat dit vliegtuig crashte en de copiloot op de dag van de crash een doktersverklaring had gekregen om zich ziek te melden. De luchtvaartmaatschappij was niet op de hoogte van de psychische problematiek van de copiloot.
De werknemer heeft later excuses gemaakt voor zijn schrijven en – met name – de verwijzing naar Germanwings. Voor KLM is echter sprake van een onhoudbare situatie. De werknemer wordt op 14 februari 2020 vrijgesteld van werk. Op 17 februari 2020 meldt de werknemer zich ziek. De werknemer blijkt arbeidsongeschikt.
Meer dan één jaar later dient deze procedure. Uit de uitspraak blijkt niet wanneer KLM het ontbindingsverzoek heeft ingediend.
Opzegverbod wegens arbeidsongeschiktheid
Volgens KLM is – kort gezegd – sprake van een verstoorde arbeidsverhouding. De rechter overweegt dat het ontbindingsverzoek van KLM verband houdt met de arbeidsongeschiktheid van de werknemer. Ontbinding van de arbeidsovereenkomst binnen twee jaar is daarom niet mogelijk. Het verzoek van KLM wordt afgewezen.
Wedertewerkstelling op straffe van een dwangsom
De piloot verzoekt om wedertewerkstelling zodra hij arbeidsgeschikt is. Dit, op straffe van een dwangsom van € 50.000,- (!) per dag dat hij niet te werk wordt gesteld.
Een werkgever mag zijn werknemer slechts weerhouden de overeengekomen arbeid te verrichten, indien zij daarbij een zwaar(der)wegend belang heeft.
De rechter is van oordeel dat de werknemer niet te werk hoeft te worden gesteld in zijn eigen functie. De rechter overweegt dat de verhouding tussen partijen behoorlijk verstoord is geraakt. Dit gelet op het aantal lelijke brieven dat de werknemer aan KLM heeft gestuurd. Ook ter zitting is gebleken dat de onderlinge relatie is verstoord. KLM en de werknemer moeten eerst werken aan hun relatie en het herstel van hun vertrouwen. Het belang van KLM weegt hier dus zwaarder dan het belang van de werknemer.
Oplossingen binnen het arbeidsrecht
Partijen verkeren na deze uitspraak in een impasse. De arbeidsovereenkomst duurt voort, maar de werknemer hoeft niet aan het werk. Partijen kunnen proberen hun relatie en onderling vertrouwen te herstellen. Zij kunnen ook een vertrekregeling (vaststellingovereenkomst) overeenkomen. Als een oplossing uitblijft, dan kan de arbeidsovereenkomst na twee jaar ziekte worden ontbonden. Dat zou per 17 februari 2022 kunnen. Tot die tijd blijft de werknemer in dienst en moet hij worden doorbetaald. Ik verwacht dat KLM hoe dan ook flinke kosten moet maken om tot een oplossing te komen.
Arbeidsconflict
Heeft u zelf een conflict met uw werknemer of werkgever? Marlies Hol is advocaat arbeidsrecht bij BG.legal in ’s-Hertogenbosch. U kan contact met haar opnemen voor overleg.
