Wetsvoorstel 'Omgevingsbesluit' naar de Tweede Kamer
Op 17 juni 2014 heeft minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu het wetsvoorstel ‘Omgevingswet’ naar de Tweede Kamer gestuurd. Maar wat houdt dit wetsvoorstel eigenlijk in?
In het huidige recht hebben op het gebied van leefomgeving 26 wetten, 4700 artikelen, 120 Algemene Maatregelen van Bestuur en 120 Ministeriële Regelingen. De Omgevingswet vereenvoudigt en bundelt al deze verschillende wetten en regels op het gebied van leefomgeving in één wet. Met de Omgevingswet hebben we straks 1 wet, 349 artikelen, 4 Algemene Maatregelen van Bestuur en circa 10 Ministeriële Regelingen. Een aanzienlijke vereenvoudiging.
Er zijn zes instrumenten, die de kern van de Omgevingswet vormen:
- Omgevingsvisie: een samenhangend, strategisch plan voor de leefomgeving dat zich richt op de fysieke leefomgeving als geheel. De Omgevingswet schrijft voor dat het rijk en de provincies elk één omgevingsvisie vaststellen. Gemeenten kunnen zelf beslissen of zij zo’n visie vaststellen of niet.
- Programma: een programma bevat concrete maatregelen voor bescherming, beheer, gebruik en ontwikkeling van de leefomgeving. Met die maatregelen moeten omgevingswaarden of doelen voor de leefomgeving worden bereikt.
- Decentrale regelgeving: één van de uitgangspunten van de wet is dat decentrale overheden al hun regels over de leefomgeving bijeenbrengen in één gebiedsdekkende regeling. Voor de gemeenten is dit het omgevingsplan, voor de waterschappen de waterschapsverordening en voor de provincies de omgevingsverordening.
- Algemene rijksregels voor activiteiten: op sommige gebieden kan het nuttig zijn om nationale regels te stellen voor de bescherming van de leefomgeving. Daar werkt het rijk, als dat kan, met algemeen geldende regels. Het voordeel hiervan is dat burgers en bedrijven niet steeds toestemming hoeven te vragen aan de overheid. Een nadeel van algemene regels is dat ze soms niet goed passen bij specifieke situaties.
- Omgevingsvergunning: de omgevingsvergunning toetst vooraf of dat een bepaald initiatief mag. Initiatiefnemers kunnen via één aanvraag bij één loket duidelijkheid krijgen voor alle activiteiten die zij willen uitvoeren.
- Projectbesluit: biedt een uniforme procedure voor besluitvorming over complexe projecten die voortvloeien uit de verantwoordelijkheid van het rijk of de provincies. Het doel van het projectbesluit is om dit soort procedures sneller en beter te laten verlopen dan in het verleden. In voorkomende gevallen kan het projectbesluit ook in de plaats komen van de omgevingsvergunning.
Voorlopig vervangt de Omgevingswet 15 bestaande wetten. De volgende wetten gaan in zijn geheel op in de Omgevingswet: de Belemmeringenwet Privaatrecht, de Crisis- en Herstelwet, de Interimwet stad-en-milieubenadering, de Ontgrondingenwet, de Planwet verkeer en vervoer, de Spoedwet wegverbreding, de Tracéwet, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, de Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden, de Wet inzake de luchtverontreiniging en de Wet ruimtelijke ordening.
De Waterwet, de Wet beheer rijkswaterstaatwerken, de Wet herverdeling wegenbeheer en de Wet milieubeheer gaan grotendeels op in de Omgevingswet.
Van de Woningwet, de Monumentenwet 1988, de Wet natuurbescherming, de Wet luchtvaart, de Mijnbouwwet, de Spoorwegwet, de Wet lokaal spoor en de Wet bereikbaarheid en mobiliteit gaan slechts de onderdelen die over het omgevingsrecht gaan, naar de Omgevingswet.
Zowel de Tweede- als de Eerste Kamer moeten het wetsvoorstel beoordelen. Indien beiden het wetsvoorstel goedkeuren, volgt de publicatie in het Staatsblad en wordt er invoeringsregelgeving gemaakt. Naar verwachting treedt de wet derhalve pas in 2018 in werking.
advocaat te Den Bosch, Eindhoven en Tilburg
