Zonder toestemming (naakt)filmpje plaatsen op Youtube onrechtmatig?
Het internet biedt voor veel mensen veel voordelen en gemakken. Binnen korte tijd kan bijvoorbeeld een foto of filmpje via youtube, MSN, Facebook of whatsapp verspreid worden naar een grote groep mensen. Dat is uiteraard ook de bedoeling van dergelijke programma’s en websites. Tegelijkertijd ligt misbruik op de loer. Onlangs mocht de rechtbank Noord-Nederland zich buigen over de vraag of het zonder toestemming plaatsen van een (naakt)filmpje op Youtube en delen van (naakt)foto’s via MSN onrechtmatig was. Saillant detail: het betrof een filmpje en foto’s van een bekende Nederlander.
De gedaagde in de civiele procedure had, via een onbeveiligd netwerk, een filmpje en foto’s van de computer van zijn buurvrouw (eiseres) gehaald en op internet gezet en vervolgens ook gedeeld via MSN. De rechtbank overweegt in het vonnis dat het zonder toestemming van eiseres plaatsen van een filmpje op internet en het delen van foto’s via MSN waarop eiseres naakt te zien is, onrechtmatig is. Dit beeld- en fotomateriaal is bovendien illegaal door gedaagde van de privécomputer van eiseres naar zijn eigen computer gekopieerd. Door dat handelen is eiseres in haar goede naam en eer aangetast en heeft gedaagde een ernstige inbreuk gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van eiseres. Aan de vereisten van een onrechtmatige daad wordt dan ook voldaan. Een en ander geldt temeer nu eiseres een bekende Nederlander was en derhalve ook bekend was bij het grote publiek.
Naast het filmpje waren ook de foto’s op internet geplaatst. Voor het plaatsen van de foto’s op internet werd gedaagde niet aansprakelijk gehouden. De rechtbank concludeerde dat niet is aangetoond dat gedaagde de foto’s ook op internet had geplaatst. Na het delen via MSN kon dat ook iemand anders zijn geweest.
Nu de rechtbank constateert dat er sprake is van onrechtmatig handelen is de tweede vraag of eiseres schade heeft geleden en zo ja, hoe hoog de schadevergoeding dan moet zijn. Eiseres vordert een schadevergoeding van € 359.450,00. Voor een belangrijk deel bestaat die schade uit inkomensschade. Daarvoor is echter vereist dat wordt aangetoond dat de schade ook het gevolg is van het onrechtmatig handelen. Met andere woorden: de inkomensschade moet het gevolg zijn van het plaatsen van het filmpje op youtube en de foto’s op MSN. Dat causale verband acht de rechtbank niet aanwezig. De omstandigheid dat bijvoorbeeld boekingen stagneerden, kan ook geheel andere oorzaken hebben. Wat uiteindelijk wel wordt toegewezen is een immateriële schadevergoeding ter hoogte van € 3.000,--. Door eiseres was € 25.000,-- gevorderd. Er wordt dus slechts een deel toegewezen.
Al met al zit de crux dus niet zozeer in de vraag of dergelijk handelen onrechtmatig is. Het probleem ontstaat bij de schade. Vaak is het moeilijk om aan te tonen dat een gevolg is toe te wijzen aan een concrete oorzaak. Immateriële schadevergoeding wordt vaak eerder aangenomen, maar die bedragen zijn veelal niet zo hoog. Soms gaat het ook om min of meer gestandaardiseerde bedragen. Deze uitspraak is wat dat betreft in dit soort zaken illustratief voor de praktijk. Gelet op de complexiteit van de schadevaststelling is het raadzaam om in dit soort gevallen een advocaat in te schakelen die gespecialiseerd is in aansprakelijkheidsrecht.
Edith de Koning-Witte / Rutger Boogers
Dit artikel is gepubliceerd in "De Uitstraling" 7 juni 2014
