Asbestziekten; schade nog te claimen na zoveel jaar?
Veel mensen die vroeger met asbest hebben gewerkt of op een andere wijze zijn blootgesteld aan asbest hebben een grote kans ziek te worden. Sinds 1993 is het verboden om met asbest te werken. Vaak wordt men pas ziek na tientallen jaren. Is de schade dan nog te verhalen?
Asbestziekten
Mensen die vroeger met asbest hebben gewerkt hebben de zeer kleine asbestvezels ingeademd. Zij lopen de kans een ernstige longaandoening zoals mesothelioom, asbestose of longkanker op te lopen. De vezels kunnen tot diep in de blaasjes van de longen doordringen. Soms kan het wel 40 jaar duren voor de ziekte zich openbaart.
Verjaring van de vordering
In Nederland kennen we een verjaringstermijn van 5 jaar. Dit betekent dat een vordering tot vergoeding van schade niet meer mogelijk is na 5 jaar. De termijn gaat in op het moment dat slachtoffer met schade en aansprakelijke persoon bekend is geworden. Dit houdt in dat het slachtoffer de schade bij zijn [oud] werkgever of aansprakelijk bedrijf kan vorderen tot 5 jaar nadat hij ziek is geworden.
Verjaring 30 jaar
We kennen echter ook een algemene verjaringstermijn van 30 jaar; 30 jaar nadat de omstandigheden die tot schade hebben geleid verjaart de vordering.
Als de ziekte zich dus pas openbaart na 30 jaar is de vordering verjaard. Als er echter bijzondere omstandigheden zijn kan de rechter de geldende verjaringstermijn van 30 jaar doorbreken. Dit betreft uitzonderlijke gevallen.
Voormalig werkgever aanspreken
Vaak is het moeilijk om de [oud] werkgever te achterhalen. Als deze wel bekend is, is het van belang om deze zo spoedig mogelijk aan te spreken. Het slachtoffer hoeft alleen maar aan te tonen dat hij tijdens zijn werkzaamheden is blootgesteld aan asbest en een asbestziekte heeft opgelopen. Mesotholioom [longvlieskanker] kan alleen zijn veroorzaakt door asbest.
Het is vervolgens aan de [oud] werkgever om aan te tonen dat de ziekte niet het gevolg is van blootstelling op het werk. Ook moet hij aantonen dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan. Juridisch betekent dit o.a. dat ook vóór 1993 een asbestverwerkingsbedrijf voorzorgsmaatregelen had moeten nemen. Immers de gevaren van asbest waren al vóór 1993 algemeen bekend.
Schadevergoeding van de overheid
Wellicht bestaat de oud werkgever niet meer. Ook kan het zijn dat de zaak is verjaard. Een schadevergoeding is dan niet meer aan de orde. In dat geval komt de overheid tegemoet en verstrekt in het voorkomende geval een eenmalige uitkering van ongeveer € 17.000,00.
Voorschot op schadevergoeding
Het onderzoek op het recht van een schadevergoeding vergt zeer veel tijd. Vaak is het slachtoffer al overleden en volgt er dan pas een uitkering. De overheid verstrekt daarom een voorschot van ongeveer € 17.000,00 op de schadevergoeding. Als de werkgever[of diens verzekeraar] uiteindelijk tot het vergoeden van de schade overgaat moet het voorschot worden terugbetaald aan de overheid. Als er onverhoopt geen uitkering volgt van de [oud]werkgever hoeft het voorschot niet te worden terugbetaald. Het voorschot is immers gelijk aan de eenmalige uitkering van de overheid.
Huisgenoten slachtoffer asbest
Ook huisgenoten kunnen schadevergoeding vorderen. Het kan immers zo zijn dat zij ziek zijn geworden van asbestvezels die via de kleding van de werknemer in het huis gaat rondzwerven en wordt ingeademd door de huisgenoten.
Nieuwe gevallen
In het verleden werd in de bouw veel asbest gebruikt. Asbest in gebonden vorm is niet gevaarlijk. Echter gebouwen waar asbest in zit kunnen beschadigd raken waardoor asbestdeeltjes in de omgeving vrijkomen. De gezondheidsrisico’s zijn dan wel aanzienlijk. Het is van belang dat de vaststelling van asbest in gebouwen en de sloop op verantwoorde manier gebeurt.
Ook gelet op het feit dat je mogelijk pas na 30 a 40 jaar ziek wordt zijn er nu nog steeds mensen die van de een op de andere dag de ziekte krijgen.
Helaas krijgen nog steeds teveel mensen een asbestziekte ondanks het verbod op verwerking van asbest. De nasleep is massaal en betreurenswaardig.
Dit artikel is geplaatst in "De Uitstraling" d.d. 26 november 2012