De Data Governance Act is nu van toepassing: wat houdt dit in?

28 sep 2023

De Data Governance Act is op 23 juni 2022 in werking getreden en is, na een overgangsperiode van 15 maanden, vanaf deze week van toepassing. De verordening heeft rechtstreekse werking, waardoor de regels directe werking hebben in de lidstaten.

Achtergrond

De Data Governance Act (DGA) is een belangrijke pijler van de European strategy for data en heeft tot doel:

  • het vertrouwen bij het delen van gegevens te vergroten;
  • mechanismen om de beschikbaarheid van gegevens te vergroten, te versterken; en
  • technische belemmeringen voor het hergebruik van gegevens weg te nemen.

De publieke sector beschikt over grote hoeveelheden beschermde gegevens (bijv. persoonsgegevens en commercieel vertrouwelijke gegevens) die in principe niet hergebruikt kunnen worden als ‘open’ gegevens. Er kan echter een schat aan kennis uit dergelijke gegevens worden gehaald zonder de beschermde aard ervan aan te tasten. De DGA voorziet daarom in regels en waarborgen om dergelijk hergebruik te vergemakkelijken waar mogelijk, maar schept geen verplichtingen om gegevens te delen.

De DGA speelt een centrale rol bij het faciliteren van de oprichting en groei van uniforme Europese data-ecosystemen in belangrijke sectoren. Deze dataruimtes zullen in samenwerking tussen private en publieke entiteiten en kritieke domeinen gebruikt worden. Denk aan de gezondheidszorg, milieubeheer, energie, landbouw, transport, financiën, productie, openbaar bestuur en de ontwikkeling van arbeidskrachten.

De DGA wordt aangevuld door de Data Act, een ander onderdeel van de European strategy for data. De Data Act stimuleert de toegang voor overheidsinstanties tot gegevens die in het bezit van particuliere gegevenshouders zijn, in gevallen van "uitzonderlijke noodzaak". Dit wetsvoorstel doorloopt nog de wetgevingsprocedure, dus daarover een andere keer meer.

Op wie is de wetgeving van toepassing?

De verordening stelt regels op verschillende niveaus: voor de publieke sector, bedrijven en Europese burgers. Voor deze partijen wordt het makkelijker om hun gegevens beschikbaar te stellen voor het algemeen belang, met behoud van volledige controle over de gegevens.

De verordening biedt ook zakelijke kansen voor bedrijven in de EU. Kleine en grote bedrijven krijgen gemakkelijk toegang tot gegevens uit verschillende lidstaten. Hierdoor kunnen bedrijven deze gegevens goedkoper verwerven, integreren en verwerken, zodat ze sneller nieuwe diensten en producten op de markt kunnen brengen. Daarbij houdt de verordening rekening met eerlijke concurrentie en consumentenbescherming.

Conclusie

De DGA zal innovatie stimuleren door brede kaders te stellen voor het vrije verkeer van gegevens binnen de EU. In het bijzonder zal het voorwaarden stellen voor het hergebruik van beschermde overheidsgegevens en voorzien in betrouwbare mechanismen voor toegang tot gegevens.

Heeft u vragen over de nieuwe wetgeving? Of heeft u een andere vraag? Neem gerust contact op met een van onze medewerkers.

Jody Esveldt 1