Een medewerker downloadt illegaal, werkgever betaalt de rekening
Beeldt u zich de volgende situatie eens in. U bent verantwoordelijk voor medewerkers die bij hun dagelijkse werkzaamheden veelvuldig gebruik maken [ingewikkelde] software. Deze software is vaak ook duur en om die reden is het aantal licenties dat aan medewerkers wordt verleend doorgaans beperkt. Wat nu als een van uw medewerkers zelf een illegale kopie van die software downloadt?
Wat zou u als werkgever dan doen?
Ik stel u deze vragen, omdat het meer en meer voorkomt dat medewerkers dusdanig handig zijn, dan wel beschikken over dusdanige connecties dat zij eenvoudig illegale versies van [dure] softwaretoepassingen in handen krijgen. Een dergelijk geval speelde ook in een recente zaak bij de Rechtbank Rotterdam[1]. De rechter moest oordelen over de aansprakelijkheid van een werkgever, wiens medewerker gebruik had gemaakt van een illegale versie van Siemens software. Siemens stelde de werkgever aansprakelijk en betoogde dat de werkgever op moest draaien voor de schade door het illegale gebruik van de Siemens software. Dat klinkt wellicht raar, maar een werkgever is aansprakelijk voor fouten die een medewerker in de uitoefening van zijn werkzaamheden maakt.
De Rechtbank Rotterdam stelde Siemens in het gelijk en veroordeelde de werkgever om de door Siemens gevorderde schadevergoeding te betalen. Daarbij werd de werkgever veroordeeld om een bedrag ter hoogte van € 13.750,– te betalen, hetgeen correspondeerde met de waarde van de licentievergoeding, indien de software wel legaal was gebruikt.
Doorslaggevend in kwesties als deze is de vraag of de kans op de fout die de medewerker heeft gemaakt is vergroot door de opdracht tot het verrichten van de opgedragen werkzaamheden. In de situatie bij de Rechtbank Rotterdam was daarvan sprake aangezien de medewerker administratorrechten had, waarmee hij de mogelijkheid had gekregen om het illegale softwareprogramma op zijn laptop te installeren. Daarnaast speelde mee dat een deel van het softwareprogramma ook legaal door andere medewerkers van de werkgever werd gebruikt en dat de illegale kopie van de software werd gebruikt op een laptop die door de werkgever aan de medewerker ter beschikking was gesteld. Dat de medewerker het programma niet nodig had voor zijn eigen werkzaamheden, doet daar overigens niet aan af.
Uit deze uitspraak zijn voor ICT werkgevers twee belangrijke lessen te trekken. Enerzijds is het zo dat de risico aansprakelijkheid van werkgevers zich volgens deze uitspraak dus ook kan uitstrekken tot het illegale downloaden en gebruik van software. Anderzijds is het belangrijk dat de werkgever steeds zo goed mogelijk bijhoudt of de in zijn bedrijf gebruikte software ook daadwerkelijk legaal is. Dan is ook aan te raden aan werkgevers dat zij hun personeel op niet mis te verstane wijze duidelijk maken dat het gebruik van illegale software binnen de onderneming absoluut niet is toegestaan.
Overigens laat de veroordeling van de werkgever in de kwestie bij de Rechtbank Rotterdam natuurlijk niet onverlet dat de werkgever zijn schade op zijn beurt mogelijk weer zal kunnen verhalen op de, inmiddels ex, medewerker. Dat zal ontegenzeggelijk leiden tot extra juridisch getouwtrek en dus was voorkomen, ook hier, beter dan genezen.
[1] Rechtbank Rotterdam 10 augustus 2016, JAR 2016/227
