Moet een bank schade van WhatsApp-fraude op een zakelijke rekening wel vergoeden?

23 mrt 2021

Recent heb ik een blog geschreven over de vraag of een bank de schade van WhatsApp-fraude op een particuliere bankrekening moet vergoeden. Het antwoord op deze vraag luidt in beginsel ‘nee’. Is dit anders wanneer er sprake is van WhatsApp-fraude op een zakelijke bankrekening? De Geschillencommissie Financiële Dienstverlening van Kifid (hierna “Kifid”) heeft hier op 10 maart 2021 uitspraak over gedaan. De uitspraak is hier te vinden.

De feiten

De consument heeft de beschikking over een betaalrekening bij Aegon Bank N.V. h.o.d.n. Knab (hierna “Knab”) op naam van haar eenmanszaak. De consument gebruikt de betaalrekening zowel voor zakelijke transacties als voor privé transacties. Op 18 mei 2020 om 15.14 uur is de consument benaderd door een persoon die zich voordeed als haar dochter. De ‘dochter’ verklaarde dat zij een nieuw telefoonnummer had omdat haar telefoon in de wasmachine was beland. Zij moet drie rekeningen betalen die diezelfde dag vóór 21.00 verwerkt zouden moeten zijn. Omdat de consument haar ‘dochter’ wilde helpen, heeft zij om 20.40 uur een bedrag van € 2.600,50 overgemaakt van haar betaalrekening bij Knab naar de betaalrekening van een derde.

Al snel kwam de consument erachter niet haar dochter dit verzoek om geld had gedaan, maar een oplichter. Vanaf 20.57 uur heeft de consument diverse pogingen gedaan om Knab telefonisch te bereiken om te melden dat zij slachtoffer was geworden van WhatsApp-fraude. Om 21.09 uur heeft de consument telefonisch melding gedaan bij helpdesk van Knab. De medewerker van Knab adviseerde de consument om zelf onmiddellijk contact op te nemen met de bank waar zij de betaling naar had verricht. Dat heeft zij gedaan. Om 21.14 uur is de bankrekening van de derde geblokkeerd. Dezelfde dag nog heeft de consument aangifte gedaan bij de politie van oplichting. Op 25 mei 2020 heeft de consument een klacht ingediend bij Knab.

De klacht en vordering

De consument heeft schade geleden van € 2600,50 en stelt dat Knab deze schade moet vergoeden. De consument stelt daarbij dat Knab niet heeft gehandeld volgens het juiste protocol bij ‘social engineering’. Social engineering betreft situaties waarin menselijke eigenschappen worden misbruikt. Knab zou te laat actie hebben genomen na de melding van de consument. Daardoor kon het overgemaakte bedrag niet meer veilig gesteld worden. Dit terwijl het bedrag nog wel aanwezig zou zijn geweest op de bankrekening van de derde, aldus de mededeling van de medewerker van die bank. Daarnaast is de consument van mening dat Knab haar onvoldoende adequaat heeft begeleid. Knab heeft de consument in de steek gelaten door haar zelf contact te laten opnemen met de bank waar zij het geld naar heeft overgemaakt. Knab had zelf contact op moeten nemen met deze bank. De consument stelt na het voorval zich niet professioneel behandeld te hebben gevoeld door Knab. De consument heeft veel stress ervaren door deze zaak. Zij vordert van Knab betaling van een bedrag van € 2.600,50.

Juridische beoordeling

Knab voert verweer tegen de vordering van de consument. Dit verweer en de beoordeling door Kifid komt samengevat op het volgende neer.

Klacht niet behandelbaar

Het meest verstrekkende verweer van Knab luidt dat Kifid de klacht niet in behandeling kan nemen. Aangezien het gaat om een zakelijke betaalrekening, is Knab van mening dat de consument daarom geen ‘consument’ is in de zin van het Reglement van de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening.

Kifid komt echter tot de conclusie dat er in dit geval sprake is van een zogenaamde gemengde overeenkomst waarbij de beroepsactiviteit slechts een onbetekenende rol speelt. De consument toont namelijk aan dat circa 95% van het betaalverkeer dat via de zakelijke rekening, particuliere transacties betreffen. Hoewel in de voorwaarden van Knab is opgenomen dat het geld op de bankrekening juridisch en economisch eigendom van het bedrijf moet zijn, heeft Knab de consument daar niet op aangesproken. Kifid kan de klacht dus in behandeling nemen.

Is er sprake van een niet-toegestane betalingstransactie?

Het toetsingskader voor een zakelijke bankrekening is gelijk aan het toetsingskader voor een particuliere bankrekening. Uit artikel 7:529 lid 1 en lid 2 van het Burgerlijk Wetboek (“BW”) volgt dat de verliezen, die voortvloeien uit niet-toegestane betalingstransacties, voor rekening van de bank komen, tenzij sprake is fraude, opzettelijk handelen of grove nalatigheid aan de zijde van de consument. Van niet-toegestane betalingstransacties kan alleen pas worden gesproken als deze zijn uitgevoerd zonder instemming van de consument (artikel 7:522 lid 2 BW).

In het onderhavige geval is geen sprake geweest van een niet-toegestane betalingstransactie van de rekening van de consument. De consument heeft zelf op 18 mei 2020 om 20:40 uur de betaling van haar betaalrekening verricht, omdat zij in de veronderstelling was dat zij het geld overboekte naar haar dochter. Niet is gebleken dat de persoon die zich voordeed als de dochter van de consument op enige wijze betrokken was bij de overboeking dan wel dat de betaalpas en/of pincode van de consument daarbij afhandig zijn gemaakt. Om die reden is er geen (wettelijke) grond die ertoe leidt dat Knab verplicht is om de schade van de consument te vergoeden. De verliezen dienen daarom voor rekening van de consument te komen.

Heeft Knab voldoende adequaat gehandeld?

Kifid is van mening dat Knab ook voldoende adequaat heeft gehandeld. Uit het dossier blijkt dat de consument vanaf op 18 mei 2020 20:57 uur een aantal pogingen heeft gedaan om Knab telefonisch te bereiken vanwege de lange wachttijd bij het bellen. Diezelfde avond om 21:09 uur heeft de consument bij de helpdesk van Knab de melding gedaan van de Whatsapp-fraude. Uit de transcriptie van het gesprek blijkt dat medewerker van de bank de consument heeft aangeraden om zelf snel contact op te nemen met de begunstigde bank, omdat de kans dan groter zou zijn dat het geld nog op de begunstigde rekening zou staan. Vijf minuten later, namelijk om 21:14 uur, is de begunstigde betaalrekening geblokkeerd. Kifid kan uit deze gang van zaken niet de conclusie trekken dat Knab inadequaat heeft gehandeld tegenover de consument.

Kifid merkt nog op dat zij begrijpt dat de consument het frustrerend vond dat zij niet direct een medewerker van Knab te spreken kreeg toen zij melding wilde maken van de fraude. De bank heeft hierover verklaard dat haar helpdesk medewerkers op dat moment vanwege de Covid19-maatregelen thuis werkten, waardoor het extra druk was bij de klantenservice. Dit had een langere wachttijd als gevolg. Dit is naar het oordeel van Kifid een begrijpelijke verklaring. Dat de consument niet direct een medewerker van de bank kon spreken kan de bank in dit geval dus niet verweten worden.

Conclusie

Gelet op het voorgaande wijst Kifid de vorderingen van de consument af.

Les

Uit deze uitspraak volgt dat ook in geval van een zakelijke bankrekening de schade van WhatsApp-fraude in beginsel niet wordt vergoed. Het blijft dus opletten. Zoals ik ook in mijn eerdere blog al schreef, is het toch zonde van je geld.

Dit artikel is geschreven door Lisan Vermeer, advocaat ondernemingsrecht bij BG.legal.

Lisan Vermeer

 

    Wet transparantie turboliquidatie: net zo snel, maar wel transparanter
    Lees meer
    Benoeming tijdelijke bestuurder: meerdere wegen leiden naar Rome
    Lees meer
    Faillissementsuitspraken
    Lees meer
    Accountants: laat vorderingen niet verjaren en stuit deze tijdig!
    Lees meer
    Raad van toezicht niet snel aansprakelijk voor handelen rechtspersoon
    Lees meer
    Einde betalingsuitstel voor coronaschulden? Voorkom verrassingen
    Lees meer
    Ronde tafelgesprek: Een terugblik op de WHOA met vijf observatoren
    Lees meer
    Klaag direct bij ontevredenheid over geleverde prestatie
    Lees meer
    Algemene Voorwaarden, een terugkerend thema
    Lees meer
    Aansprakelijkheidsrisico’s accountant voor te late deponering van de jaarrekening
    Lees meer
    Het Europese bankbeslag onder de loep
    Lees meer
    Het Europees Hof schrapt het openbare UBO-register
    Lees meer
    Franchisegever beroept zich met succes op concurrentiebeding
    Lees meer
    Opdrachtnemer hoeft niet alle Zoom-gesprekken vrij te geven
    Lees meer
    Geschillen tussen aandeelhouders
    Lees meer
    Webinars
    Lees meer
    Bestuurdersaansprakelijkheid moet heel precies worden onderbouwd
    Lees meer
    Goederenrechtelijk cessieverbod leidt ook tot onverpandbaarheid vordering
    Lees meer
    Schuldenscan
    Lees meer
    Een bonus in de liquidatiefase, een hellend vlak!
    Lees meer
    Rechtbank benoemt bestuurder bij ontbreken rechtsgeldig bestuur
    Lees meer
    Misbruik van procesrecht: verliezer betaalt tonnen aan advocaatkosten
    Lees meer
    Overnames
    Lees meer
    Economische Eigendom, hoe werkt dat?
    Lees meer
    Bijzondere overeenkomsten
    Lees meer
    Aandeelhoudersovereenkomst
    Lees meer
    Afspraak over geschillencommissie moet worden nagekomen
    Lees meer
    SAVE THE DATES
    Lees meer
    Brochures Ondernemingsrecht
    Lees meer
    De NS mag boa-bevoegdheid hoofdconducteurs laten vallen
    Lees meer
    Kan ik als adviseur wel of geen betaling ontvangen vlak vóór faillissement?
    Lees meer
    BG.legal begeleidt succesvolle overname Tribal Agency
    Lees meer
    Schending van deponeringsplicht is economisch delict
    Lees meer
    Wanneer is een titel een executoriale titel?
    Lees meer
    Onderneming en personeel Heesen hebben recht op transparantie
    Lees meer
    Algemene Voorwaarden B2B
    Lees meer
    De pre-pack, terug van weggeweest?
    Lees meer
    Bestuur Stichting Hulptroepen Alliantie geschorst
    Lees meer
    NOW-subsidie niet overdraagbaar of verpandbaar!
    Lees meer
    Subsidie voor zorgpersoneel met longcovid in de maak
    Lees meer
    De betaaltermijn voor grote ondernemingen wordt verkort
    Lees meer
    De UBO en het UBO-register, ook voor mij relevant?
    Lees meer
    Wraking van de rechter
    Lees meer
    Het ‘recht’ op een bankrekening: een overzicht
    Lees meer
    Banken verplicht om zakelijke bankrekening te openen
    Lees meer
    De klachtplicht van artikel 6:89 BW nader beschouwd
    Lees meer
    Financiële mogelijkheden voor groei van een onderneming
    Lees meer
    De “gemeenschappelijke partijbedoeling” van Albert Heijn en haar franchisenemers
    Lees meer
    Kapper
    Lees meer
    Heeft nieuwe wet (WBTR) gevolgen voor zorginstellingen?
    Lees meer
    Stichting- of vereniging bestuurder pas op!
    Lees meer
    Als de handschoenen uit gaan ….
    Lees meer
    De Juridische Afdeling: Legal as-a-Service
    Lees meer
    Mag een bank weigeren een zakelijke bankrekening te openen?
    Lees meer
    Betekeningsperikelen
    Lees meer
    Is er wel of niet voldaan aan de voorwaarden voor contractuele overdracht van rechten?
    Lees meer
    Moet een bank de schade van WhatsApp-fraude vergoeden?
    Lees meer
    Conformiteit van een woning
    Lees meer
    Is rechtbank bevoegd tot schorsing bestuurder?
    Lees meer
    Nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen: moet ik mijn statuten aanpassen?
    Lees meer
    Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen treedt op 1 juli 2021 in werking
    Lees meer
    Sterkere werkgeversrol RvC ter versterking intern toezicht zorginstellingen
    Lees meer
    Maatschappelijke BV voor maatschappelijke ondernemers
    Lees meer
    WHOA, een nieuw type schuldeisersakkoord
    Lees meer
    “IK ZAL HET NOG ÉÉN KEER UITLEGGEN …”
    Lees meer
    De tweede golf: hoe nu verder voor de ondernemers?
    Lees meer
    Tijdverloop in een civiel geschil
    Lees meer
    Is een schoonzoon te vertrouwen?
    Lees meer
    Er komt een nieuwe rechtsvorm: de maatschappelijke BV
    Lees meer
    De zorg voor een particuliere borg
    Lees meer
    Goed bestuur in de zorg: vernieuwd kader
    Lees meer
    De EU Betekeningsverordening aangepast
    Lees meer
    De afstemmingsregel bij conservatoir beslag
    Lees meer
    Tijdelijke wet elektronisch vergaderen
    Lees meer
    Dynamische haviltex of dwaling
    Lees meer
    Ontbinding van een overeenkomst
    Lees meer
    Incoterms 2020
    Lees meer
    Verrekenen tussen meer dan twee partijen ook geldig in faillissement     
    Lees meer
    Kifid oordeelt dat verzekeraar de premie met 50% mag verhogen
    Lees meer
    Verdrag van Singapore
    Lees meer
    Seminar 19 november: Investeren en financieren 2.0
    Lees meer
    Matiging van contractuele boete
    Lees meer
    Kifid voortaan ook voor klachten alternatieve financiering
    Lees meer
    5 TIPS: Wettelijke bewaartermijnen van persoonsgegevens
    Lees meer
    Bestuurder niet aansprakelijk; ondernemen met kapitaal van de stamrecht BV is toegestaan.
    Lees meer
    Legale belastingontwijking kan reden zijn voor bank om klantrelatie te beëindigen
    Lees meer
    Is de vormgeving van een industrieel product beschermd?
    Lees meer
    De taalkundige uitleg van de Earn-Out
    Lees meer
    Handelsregisterwet wordt gewijzigd
    Lees meer
    Ondernemingsrecht
    Lees meer
    Een faillissement kan ook een nieuwe kans betekenen!
    Lees meer
    Tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst van opdracht; wie draagt de bewijslast?
    Lees meer