Op een foto rust niet altijd auteursrecht
Voor veel fotografen is het een bron van frustratie: foto’s die online (veelvuldig) gedeeld worden zonder toestemming. Meestal sta je als maker in je recht om de ander dan op auteursrechtinbreuk aan te spreken, maar niet altijd.
Drempel auteursrecht
Een werk is auteursrechtelijk beschermd als de maker creatieve keuzes heeft gemaakt, oftewel als er sprake is van een eigen intellectuele schepping. Dit wordt in juridisch jargon ook wel de ‘werktoets’ genoemd. Auteursrecht kan rusten op foto’s, maar ook op andere zaken gelden, zoals software, tekst, film, etc. De maker van het auteursrechtelijk beschermde werk heeft het exclusieve recht om (binnen de grenzen van de wet) met dat werk te doen wat hij of zij wil, zoals op de markt brengen en kopiëren. De drempel van auteursrechtelijke bescherming is laag, maar er is dus wel een drempel.
Niet auteursrechtelijk beschermde foto’s
Van sommige foto’s is duidelijk dat er geen creativiteit bij is komen kijken om ze te maken. Een bekend voorbeeld zijn foto’s van producten of voorwerpen die puur gemaakt zijn om het voorwerp zo duidelijk mogelijk weer te geven. Denk aan een foto van het betreffende voorwerp op een simpele witte achtergrond, zonder enige aankleding of sfeerimpressie. Uit rechtspraak blijkt dat de rechter over het algemeen oordeelt dat hier geen auteursrecht op rust.
Mogelijke alternatieven
Mocht een andere partij dergelijke foto’s zonder de toestemming van de maker gebruiken, dan kun je deze partij dus waarschijnlijk niet op auteursrecht aanspreken. Sta je dan met lege handen? Nee, gelukkig niet, maar ook hier hangt het weer van de omstandigheden af. Als er op grote schaal foto’s zijn overgenomen, dan kan er alsnog sprake zijn van een zogenaamde onrechtmatige daad volgens het Burgerlijk Wetboek. Is er een contract tussen de partijen waar afspraken zijn gemaakt over het gebruik van foto’s? Dan is er mogelijk sprake van wanprestatie.
Wel of geen auteursrecht?
Het is altijd goed om een expert te laten kijken naar of er wel of geen auteursrecht op een foto of ander product rust. In de wet is een brede norm vastgelegd die in de rechtspraktijk constant getoetst dient te worden. Dit geldt voor foto’s, maar net zo goed voor andere werken. Zou er twijfel bestaan of er wel of geen sprake is van auteursrecht, dan dient er zeker goed onderbouwd te worden waarom er sprake is van auteursrecht. Als dat niet lukt, dan kan worden gekeken naar de andere mogelijkheden die voor handen zijn.
Wil je weten of en hoe je de andere partij kunt aanspreken wegens gebruik van jouw foto’s of ander werk? Neem contact met ons op!
