Het gebruik van (framed) hyperlinks vs. het auteursrecht

16 mrt 2021

Na de  Playboy vs. GeenStijl saga over de naaktfoto’s van Britt Dekker, laat het Europese Hof (HvJ) van Justitie zich opnieuw uit over hyperlinks en het auteursrecht. In de zaak tussen Playboy en Geenstijl oordeelde het HvJ dat GeenStijl auteursrechtinbreuk had gepleegd door het plaatsen van hyperlinks naar de gelekte foto’s van Playboy. Dit werd een omslagpunt van de op dat moment heersende rechtspraak dat het gebruik van hyperlinks geen auteursrechtinbreuk opleverden.

Playboy vs. GeenStijl

Wat was er gebeurd? GeenStijl had op haar website hyperlinks geplaatst naar een website van een derde partij waarop gelekte Playboy foto’s van Britt Dekker werden getoond. In de procedure werd eerder geoordeeld dat dit geen auteursrechtinbreuk opleverde, omdat de foto’s al openbaar beschikbaar waren.  Het hyperlinken naar de foto’s kon dan ook geen auteursrechtinbreuk (althans niet door GeenStijl) opleveren. Enkel een zogezegde ‘nieuwe mededeling’ zou auteursrechtinbreuk opleveren. Daar was geen sprake van, aldus de lagere rechters.

De Hoge Raad legde echter Prejudiciële vragen voor aan het HvJ. Het HvJ oordeelde anders. Er was wél sprake van een ‘nieuwe mededeling’ aangezien de foto’s toegankelijk werden gemaakt voor ander publiek dan waarvoor deze (vanuit het perspectief van de auteur) bedoeld zijn, namelijk de betalende lezer van Playboy. Er was dus wél sprake van auteursrechtinbreuk. Daarbij was ook relevant dat de partij die de hyperlink plaatst wetenschap moet hebben dat de content waar die hyperlink naar verwijst illegaal is geplaatst (dat wil zeggen zonder toestemming van de auteur, in dit geval Playboy). Deze wetenschap kan volgens het HvJ worden aangenomen als de partij die de hyperlink plaatst een winstoogmerk heeft. In het geval van GeenStijl was daarvan sprake.

Framed hyperlinks

Framed hyperlinken houdt kort gezegd in dat originele content, zoals een tekst of afbeelding, op een andere website wordt geplaatst door deze in een ‘frame’ weer te geven. Dit frame linkt door naar de content op de originele website.

In het arrest van 9 maart 2021 heeft het HvJ de vrijheid om gebruik te maken van hyperlinks, in dit geval ‘framed hyperlinks’ (verder) beperkt. Of van de andere kant bekeken, het recht van de auteur verruimd.

Het geschil dat aan het HvJ werd voorgelegd was als volgt. Het betrof een geschil tussen VG Bild-Kunst (een Duitse collectieve beheersorganisatie op het gebied van beheer van auteursrechten) en de Stiftung Preußischer Kulturbesitz, hierna SPK (een Duitse stichting voor cultureel erfgoed).

VG Bild-Kunst wenste een samenwerking aan te gaan met SPK, waarbij zij een gebruiksrecht aan SPK zou verstrekken om afbeeldingen van kunstwerken op haar website te plaatsen. In de licentieovereenkomst wenste VG Bild-Kunst een verplichting op te nemen dat SPK doeltreffende technische voorzieningen zou treffen om te voorkomen dat derden voornoemde afbeeldingen konden ‘framen’.  Dit weigerde SPK, omdat zij van mening was dat dit vanuit auteursrechtelijk oogpunt onredelijk zou zijn. Hyperlinken naar vrij toegankelijke content zou immers toegestaan  zijn.

Oordeel HvJ

Het verplichten van het treffen van doeltreffende maatregelen om framing door derden (dus niet zijnde licentiehouders) te voorkomen lijkt echter wél te zijn geoorloofd.

Dit volgt uit de overweging van het HvJ dat er sprake is van een ‘nieuwe mededeling’ als een derde een (framed) hyperlink plaatst naar content waarvoor juist maatregelen zijn getroffen om het hyperlinken naar die content te voorkomen. Indien een derde partij toch een hyperlink naar die (beschermde) content plaatst of de beschermingsmaatregelen weet te omzeilen, maakt hij of zij auteursrechtinbreuk. De derde partij kan er onder die omstandigheden immers niet vanuit gaan dat de auteur toestemming heeft gegeven de content verder vrij toegankelijk te maken.

Conclusie

Naast de voorwaarden zoals geformuleerd in de Playboy vs. GeenStijl dien je ook te letten op het volgende. Ook als de content vrij toegankelijk is, mag je niet zonder meer (framed) hyperlinken naar de content van een ander.

Indien er beschermingsmaatregelen zijn genomen tegen het verder verspreiden van de content, moet hieruit worden afgeleid dat de auteur geen toestemming geeft de content (verder) te verspreiden. Doe je dit toch, dan kan de auteur jou aanspreken op auteursrechtinbreuk.

Vragen?

Wilt u meer informatie? Neem dan vrijblijvend contact op.