Rust er auteursrecht op mijn product?

28 nov 2022

Wanneer rust er auteursrecht op jouw product? Dat is wel handig om te weten voor het geval je een andere partij wilt aanspreken op inbreuk. Als de zaak voor de rechter komt, zou deze bij een slechte onderbouwing van je auteursrecht wel eens kunnen oordelen dat er helemaal geen auteursrecht op jouw product rust…

De drempel is laag, maar…

Om je gerust te stellen: de drempel voor auteursrecht is laag. Maar er zijn wel criteria. In het kort moet er sprake zijn van creatieve keuzes door de maker. In de Nederlandse rechtspraak zegt men dat er sprake moet zijn van een “eigen, oorspronkelijk karakter en persoonlijk stempel van de maker” (EOK&PS). Hieronder twee voorbeelden over hoe rechters hiermee omgaan.

Voorbeeld 1 uit recente rechtspraak: Philips vs. Hesdo

Philips claimt dat Hesdo inbreuk maakt op haar auteursrecht door flessenwarmers te verkopen die te veel op die van Philips lijken. Philips onderbouwt haar auteursrecht door middel van een opsomming van de creatieve keuzes die ze heeft gemaakt. Hesdo zegt dat er al eerder soortgelijke flessenwarmers bestonden (dus geen oorspronkelijk karakter) en dat de ontwerpkeuzes “functioneel, triviaal dan wel banaal” zijn, dus geen auteursrecht.

De rechter gaat niet mee in het verweer van Hesdo en oordeelt dat er auteursrecht rust op de flessenwarmer: de creatieve door Philips gemaakte keuzes zijn niet in eerdere door Hesdo gepresenteerde flessenwarmers terug te vinden (dus oorspronkelijk) en zijn ook niet functioneel, triviaal of banaal. Belangrijk is hierbij het werk als geheel, niet alleen de afzonderlijke onderdelen. De combinatie van elementen voldoet als geheel aan het EOK&PS-vereiste en vormt daarmee een nieuw auteursrechtelijk beschermd werk.

Voorbeeld 2 uit recente rechtspraak: Personal Protein vs. The Smart Whey

In de volgende procedure, een kort geding, komt de voorzieningenrechter door eenzelfde soort beoordeling tot de omgekeerde conclusie. In dit geval zegt de eiser, Personal Protein, het auteursrecht te hebben op (de concrete uitwerking van) haar concept voor eiwitvoedingsupplementen en verschillende onderdelen daarvan.

Even een uitstapje: op iets dat niet waarneembaar is, kan geen auteursrecht rusten. Dus ideeën en concepten zijn niet beschermd, daarvoor moet je ze eerst concreet uitwerken. 

Wat betreft het uitgewerkte (waarneembare) concept van Personal Protein, zijn de betreffende onderdelen zoals de flesjes, als standaardverpakkingen verkrijgbaar op de markt. Andere onderdelen zijn qua creatieve keuzes zo banaal dat ze niet in aanmerking komen voor auteursrecht. Denk aan het gebruik van kleuren op etiketten, dat in de betreffende markt heel gebruikelijk is. Ook de creatieve keuzes voor de combinatie van al deze onderdelen zijn te banaal. Dus: geen auteursrecht volgens de voorzieningenrechter.

Zorg voor een goede onderbouwing

Bij sommige rechters is het feit dat er niet alleen technische maar ook creatieve keuzes zijn gemaakt, genoeg voor auteursrecht. Andere rechters vinden dat het auteursrecht op een product onderbouwd moeten kunnen worden. Bent u van plan om iemand aan te spreken op auteursrechtinbreuk op uw product? Zorg dan dat u ook het meest basale, het auteursrecht op uw product, kunt onderbouwen.

Wat nu als er geen auteursrecht op jouw product rust?

Rust er geen auteursrecht op jouw product? Dan is er nog geen man overboord. Mogelijk kun je je alsnog beroepen op onrechtmatige daad zoals slaafse nabootsing.

Hulp nodig? Neem dan contact op met een van onze specialisten!

Yvonne Vetjens 1