Wanneer kan een IT overeenkomst worden ontbonden?

23 dec 2019

Het komt in de praktijk regelmatig voor. Een IT leverancier krijgt opdracht om een softwarepakket te installeren. Vaak begint het met een onderzoek waarin de leverancier en beoogd afnemer gaan kijken of het software pakket past bij de wensen en behoeften van de afnemer. Daarvoor heeft de klant soms een lijstje gemaakt met de functionele vereisten waar het nieuwe software pakket aan moet voldoen. In overleg met de afnemer maakt de leverancier dan vaak een scope document. In dat document wordt beschreven waar de te leveren software aan moet voldoen, hoe het ontwikkel- en implementatietraject eruit gaat zien, wat de planning is, wat van de afnemer wordt verwacht, etc. Soms kiezen partijen voor een andere manier van werken: agile (scrum). Daarbij gaat het minder om de documentatie en meer om het inspelen op (onverwachte) ontwikkelingen tijdens het proces.

Hoe dan ook, uiteindelijk moet de leverancier de software opleveren. En dan kan het voor komen dat de afnemer niet tevreden is. Soms gebeurt dat al eerder omdat de afnemer al eerder in het traject ontevreden is, bijvoorbeeld omdat het project vertraging heeft opgelopen. Het gevolg kan zijn dat de afnemer van de overeenkomst af wil. Hij wil de overeenkomst dan beëindigen, de betaalde bedragen terug betaald krijgen, geen nieuwe facturen meer ontvangen en mogelijk zelfs een vergoeding ontvangen voor geleden schade.

Ingebrekestelling – verzuim – ontbinding overeenkomst

En dan komen juristen in beeld en wordt de overeenkomst erbij gepakt. Rechten en verplichtingen van de leverancier en de afnemer zijn vastgelegd in de overeenkomst. Daarnaast zijn waarschijnlijk algemene voorwaarden en Nederlands recht van toepassing verklaard. Ook daar zijn rechten en verplichtingen in te vinden. Op basis van dat geheel moeten partijen hun strategie en acties bepalen.

Wanneer de afnemer van de overeenkomst af wil, dan zal deze de overeenkomst moeten ontbinden. Onder bepaalde voorwaarden kan dit. Daarvoor is vereist dat er sprake is van een toerekenbare tekortkoming aan de zijde van de leverancier. Bij de implementatie van software wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘maatwerk’ software en ‘standaard’ software. Hoe meer maatwerk elementen er zijn, hoe meer een afnemer moet accepteren dat trajecten vertraging op kunnen lopen omdat ze ingewikkeld zijn. Bij standaard software (‘van de plank’) mag de afnemer verwachten dat de leverancier toezeggingen (over functionaliteit, planning, etc.) strikt nakomt.

De drempel om te kunnen ontbinden is afhankelijk van wat partijen daar over hebben afgesproken. Wanneer er niets is afgesproken, dan geldt het wettelijk uitgangspunt. Artikel 6:265 BW bepaalt dat iedere tekortkoming van een partij de andere partij de bevoegdheid geeft om de overeenkomst te ontbinden. Dit tenzij het maken van een uitzondering hierop gerechtvaardigd is. De andere partij moet daarvoor wel in verzuim zijn. Dit betekent dat een laatste gelegenheid moet zijn gegeven om alsnog verplichtingen na te komen. Dit is door de Hoge Raad[1] zo uitgelegd dat slechts een tekortkoming van voldoende gewicht recht geeft op (gehele of gedeeltelijke) ontbinding van de overeenkomst.

Soms wordt in een overeenkomst (of algemene voorwaarden) een hogere drempel gecreëerd. In het eerdergenoemde arrest van de Hoge Raad is aangegeven dat partijen een hogere drempel kunnen creëren. Bijvoorbeeld door overeen te komen dat de overeenkomst alleen ontbonden kan worden bij het schenden van een ‘material obligation’. Degene die de overeenkomst ontbindt moet stellen en bewijzen dat sprake is van schending van een wezenlijke verplichting.

Dit is recent nog overwogen door het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch[2] in een procedure tussen het Tweesteden ziekenhuis en Alert.

Stichting Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis / Alert Life Sciences Computing B.V

Deze zaak heeft al tot verschillende uitspraken geleid. Het meest recent is de uitspraak van 17 december 2019 van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch. De zaak is gelinked aan de procedures tussen Alert en het Jeroen Bosch ziekenhuis. In die zaak is de meest recente uitspraak het arrest van 23 maart 2018 van de Hoge Raad.

Alert had, in opdracht van het ziekenhuis, software ontwikkeld en geïmplementeerd. In de uitspraak van het hof ’s-Hertogenbosch gaat het (nog) om de vraag of het ziekenhuis de overeenkomst gerechtvaardigd heeft ontbonden. Het ziekenhuis heeft de overeenkomst ontbonden omdat er sprake was van vier tekortkomingen. Het hof somt de gestelde tekortkomingen op: ‘De eerste tekortkoming heeft betrekking op de kwaliteit van de software. Deze bevat niet de overeengekomen functionaliteiten, kent ernstige ontwerpfouten en is ongeschikt voor de Nederlandse markt. Ten tweede is Alert tekortgeschoten omdat zij het Implementatieplan en de daarin opgenomen implementatieaanpak niet heeft gevolgd. Ten derde is Alert tekortgeschoten omdat haar projectorganisatie en projectmanagement inadequaat is. De vierde tekortkoming ziet op de in het Implementatieplan gestelde termijnen. Alert heeft continue deadlines niet gehaald, waardoor het project substantieel is vertraagd.’

Het hof herhaalt dat Alert zich heeft verbonden tot levering, ontwikkeling en implementatie van door hen vervaardigde complexe software. De door het hof ingeschakelde deskundigen hebben geconcludeerd dat het ging om een implementatieproject inclusief gespecifieerde aanpassingen in de software. Daarbij geldt dat partijen niet gelijkwaardig waren. Alert is de deskundige. Ook het gegeven dat het ziekenhuis een adviesbureau had ingehuurd voor de begeleiding, maakt dit niet anders. Deze niet gelijkwaardige positie heeft grote gevolgen. Zo oordeelt het hof bijvoorbeeld dat het niet functioneren van de stuurgroep, met het ziekenhuis als voorzitter en secretaris, toch een verantwoordelijkheid is van Alert omdat zij een leidende rol heeft in het project.

‘in breach or default of any of its material obligations’?
Niet halen go- live datum

Het ziekenhuis stelt dat zij op die grond heeft kunnen ontbinden. Het hof had al in een eerder arrest[3] overwogen dat ‘de Go-Live datum van 31 maart 2012 een fatale termijn impliceert en dat de tussentijdse opleverdata niet geheel vrijblijvend zijn, omdat die zijn opgenomen met het oog op die fatale termijn. Het niet-halen van de tussentijdse opleverdata, althans de duur van de overschrijding, kan de ontbinding van de overeenkomst dus rechtvaardigen’. Het hof overweegt dat het niet halen van de Go-Live datum in redelijkheid als een schending van ‘material obligations’ mag worden opgevat. Immers, het ziekenhuis had naar voren gebracht dat zij er groot belang bij had dat de planning van Alert c.s. ‘hard’ was en dat vertragingen voor het ziekenhuis problematisch waren.

Alert heeft nog gesteld dat de inbreng van het ziekenhuis onvoldoende was waardoor vertraging is opgelopen. Het hof verwerpt dit en overweegt dat Alert bij het opstellen van het implementatieplan een te volgzame rol heeft gespeeld en ook haar leidende rol onvoldoende in de stuurgroep tot uitdrukking heeft laten komen.

Ook het hof is van oordeel dat er bij Alert sprake was van slecht projectmanagement. Dit kwam door het ‘vertrek van de Nederlandse projectleider van Alert Nederland, de talrijke wisselingen in het management van Alert c.s. (met name van Alert Nederland), de slechte communicatie tussen Alert Nederland en Alert Portugal en het voortdurend niet nakomen van afspraken door Alert c.s..

‘anticipatory breach’

Door het ziekenhuis is gesteld dat zij de overeenkomst kon ontbinden omdat vast stond dat Alert toch niet meer kon nakomen zonder tekortkoming. De wet kent de mogelijkheid van ‘anticipatory breach’. Artikel 6:80 BW bepaalt dat de gevolgen van niet-nakoming intreden wanneer duidelijk is dat nakoming zonder tekortschieten onmogelijk zal zijn of wanneer de schuldenaar aangeeft dat hij niet na zal komen.

Het hof overweegt dat het ziekenhuis zich terecht op het standpunt heeft gesteld dat zij de overeenkomst mocht ontbinden omdat vaststaat dat nakoming zonder tekortkoming onmogelijk zal zijn. Daarbij speelden een rol:

  • dat de fatale Go-Live datum niet meer haalbaar was.
  • de reeds opgelopen vertragingen en de hoeveelheid nog te verwachten werkzaamheden.
  • dat de voortgang van het project ernstig werd belemmerd doordat de projectorganisatie en projectmanagement van Alert c.s. inadequaat was.
  • dat Alert de fout had begaan in te stemmen met de demonstratie van de medicatiefunctionaliteit. Hierdoor ontstond er binnen het ziekenhuis de vrees dat het project geen succes zou worden. Deze is vrees is later gerechtvaardigd gebleken.
Mocht het ziekenhuis betaling van facturen opschorten?

Het ziekenhuis had betaling van verschillende facturen opgeschort omdat zij ontevreden was over de planning. Als reactie daarop had Alert personeel van het project gehaald. Het hof oordeelt dat het ziekenhuis gerechtvaardigd betaling had opgeschort. Immers het was aan Alert te wijten dat het project niet opschoot.

Moet Alert nu alle ontvangen bedragen terugbetalen aan het ziekenhuis?

Omdat het ziekenhuis de overeenkomst heeft ontbonden, vordert zij terugbetaling van alle bedragen die zij betaald heeft aan Alert. Dit volgt uit de wettelijke ongedaanmakingsverplichtingen na het ontbinden van een overeenkomst. Het ziekenhuis vordert terugbetaling van in totaal € 4.620.253,97. Dit bedrag is als volgt samengesteld: totaal voor verrichte diensten: € 1.126.738,84 en totaal voor licenties: € 3.493.515,13.

Moet Alert daarnaast een aanvullende schadevergoeding betalen?

Het ziekenhuis vordert, naast terugbetaling van debetaalde facturen, ook een aanvullende schadevergoeding. Indien er geen beperking van aansprakelijkheid zou zijn opgenomen, dan zou het ziekenhuis ook een aanvullende schadevergoeding kunnen vorderen. In de overeenkomst is echter een bepaling opgenomen die de aansprakelijkheid van Alert beperkt tot de betaalde bedragen en tot directe kosten. Daarom beperkt het ziekenhuis haar schadevergoeding tot € 4.620.253,97, zijnde het bedrag dat is betaald. De overeenkomst is in het Engels en dus, zo overweegt het hof, ‘mag acht worden geslagen op de perceptie van partijen van de daarin gebruikte Engelse termen’.

Bij de uitleg van de overeenkomst speelt een rol dat het concept is gemaakt door de leverancier (Alert), dat over bepaalde bepalingen niet expliciet is gesproken en dat beide partijen professionele partijen zijn.

Het hof oordeelt dat het ziekenhuis eenmaal een vergoeding kan vorderen uit welke hoofde dan ook bij beëindiging van de overeenkomst. Het ziekenhuis kan niet ‘tweemaal’ het bedrag van € 4.620.253,97 vorderen zoals zij doet. Daarbij spelen een rol de volgende passages uit de overeenkomst:

  • Alert is op zijn hoogst aansprakelijk tot ‘an amount equal to the sum of the fees paid by the customer to Alert under this agreement’
  • The limitation of liability as provided herein reflects the allocation of risk and the material inducement for Alert to enter this agreement;
  • De beperking van de aansprakelijkheid geldt ‘for claims under and in connection with this agreement, whether for liability in contact, tort or otherwise’.
Mag Alert een beroep doen op deze contractuele beperking van aansprakelijkheid?

Het ziekenhuis had nog gesteld dat het in strijd is met de redelijkheid en billijkheid dat Alert een beroep kan doen op dit exoneratiebeding (beperking van aansprakelijkheid). Het hof is het daar niet mee eens. Dit zou alleen anders zijn wanneer er aan de zijde van Alert sprake zou zijn van opzet of bewuste roekeloosheid.

Wat betekent dit voor de praktijk
 1. Voor een leverancier van software
  • Als leverancier bent u de deskundige en moet u leidinggeven aan het project. Een slecht projectmanagement zal aan u worden verweten.
  • Het loont om in een overeenkomst de aansprakelijkheid te beperken. Wanneer dit expliciet in de overeenkomst is opgenomen (niet alleen wegstoppen in algemene voorwaarden) en wanneer dit wordt besproken in de contractonderhandelingen, dan is een afnemer hieraan gebonden.
  • Ook bij complexe software kan het niet halen van opleverdata / testdata juridische gevolgen hebben. Wanneer het project vertraging oploopt, en de afnemer kan daar een verwijt van worden gemaakt, leg dit dan vast en leg ook vast dat in onderling overleg de planning wordt aangepast.
2.  Voor een afnemer van software
  • Voorkom dat u verantwoordelijkheid voor het projectmanagement naar u toe haalt. Laat deze liggen bij de leverancier.
  • Het onderhandelen over contractsbepalingen heeft ook een nadeel. Wanneer bepalingen expliciet zijn besproken, dan bent u daar meer aan gebonden dan wanneer het ‘standaard’ bepalingen zijn in het modelcontract van de leverancier.
  • Wanneer u bij een wanprestatie van de leverancier ook een aanvullende schadevergoeding wilt kunnen vorderen, dan moet u dat expliciet in de overeenkomst vastleggen. Zeker met buitenlandse contractspartijen.
  • Wanneer de leverancier opleverdata/testdata niet haalt, en dit heeft grote gevolgen voor u, leg dit goed vast.
  • Wanneer een datum een ‘fatale’ (uiterste) datum moet zijn, dan moet u dat uitdrukkelijk zo benoemen. Zie ook een eerder blog hierover.

Voor beiden geldt dat het verstandig is om aandacht te besteden aan de inhoud van de overeenkomst en de verslaglegging van het proces.

Wij hebben ervaring met software geschillen. Onderdeel van onze ervaring is het procederen in software geschillen. Zowel bij de burgerlijke rechter als in arbitrage bij het SGOA. Dit betekent dat wij weten waar, in welke fase van een project, juridisch gezien, op moet worden gelet c.q. wat moet worden vastgelegd.

[1] Hoge Raad, 28 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1810

[2] Gerechtshof ’s-Hertogenbosch, 17 december 2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:4535 (Tweesteden ziekenhuis/Alert)

[3] Gerechtshof ’s-Hertogenbosch, 3 november 2015, ECLI:NL:GHSHE:2015:4428

    Samen een creatief werk gemaakt? Dan zijn afspraken over auteursrecht belangrijk!
    Lees meer
    Modellenrecht
    Lees meer
    Merken
    Lees meer
    Projecten
    Lees meer
    Nike vecht het merk ‘MAX 1’ van Mavic aan
    Lees meer
    Bescherming van slogans
    Lees meer
    AI, kunst & auteursrecht
    Lees meer
    AIVD publiceert principes voor veilige ontwikkeling van AI-systemen
    Lees meer
    Bank mag onbewerkte persoonsgegevens bewaren
    Lees meer
    Merkinbreuk en misleidende/ongeoorloofde reclame
    Lees meer
    Picnic schendt portretrecht van (ex-)werknemer
    Lees meer
    AI, kunst en auteursrecht
    Lees meer
    Een geluidsfragment als merk registreren: kan dat?
    Lees meer
    De auteursrechtelijke implicaties van ChatGPT
    Lees meer
    Kortingsactie merk- en modelregistratie 2023
    Lees meer
    Inschrijfformulier datalek DELTA Mobiel en Caiway
    Lees meer
    Tegenslag voor Rolex
    Lees meer
    Auteursrecht vergoeding verschuldigd voor afspelen muziek in zorglocatie
    Lees meer
    Een kwestie over schoenen: namaak Louboutin advertenties op Amazon
    Lees meer
    Een portret als merk
    Lees meer
    De Nederlandse rechter onbevoegd in geschil over reisdagboek
    Lees meer
    Nieuwe compromistekst van AI Act (AI-verordening) maakt IAMA verplicht voor high-risk toepassingen
    Lees meer
    De komst van de hernieuwde Nederlandse Corporate Governance Code
    Lees meer
    Auteursrechtinbreuk, schadevergoeding en proceskosten
    Lees meer
    Algoritmeregister van de Nederlandse overheid
    Lees meer
    AI compliance check
    Lees meer
    Onderzoek naar gebruik algoritmes door overheden
    Lees meer
    Werknemer die datasets heeft gedownload kon op staande voet worden ontslagen
    Lees meer
    Moet Mollie informatie over algoritme verstrekken?
    Lees meer
    Een nieuwe ontwikkeling op het gebied van AI: ChatGPT
    Lees meer
    Nietigverklaring van een merk
    Lees meer
    Doelbinding bij tests en het herstellen van fouten
    Lees meer
    Wanneer mag je software decompileren?
    Lees meer
    Raad van de Europese Unie stemt in met tekst van AI Act (AI-verordening)
    Lees meer
    Startdatum van Unified Patent Court (UPC) verzet
    Lees meer
    De intocht van sinterklaas en het auteursrecht
    Lees meer
    SaaS-Overeenkomst
    Lees meer
    Nederland stemt in met tekst voorstel AI Act (AI verordening)
    Lees meer
    Het Europees Hof schrapt het openbare UBO-register
    Lees meer
    Franchisegever beroept zich met succes op concurrentiebeding
    Lees meer
    De uitwerking van een concept kan worden beschermd
    Lees meer
    Gebruik van overeenstemmende domeinnaam
    Lees meer
    De bescherming van kleurmerken en het relevante publiek
    Lees meer
    Inbreuk op IE-recht? Let op bestuurdersaansprakelijkheid
    Lees meer
    President Biden ondertekent executive order over gegevensuitwisseling tussen de EU en VS
    Lees meer
    Denkt u na over internationaal ondernemen?
    Lees meer
    BG.legal gaat intensieve samenwerking aan met Dohmen advocaten
    Lees meer
    Product design als merk, eerder uitzondering dan regel
    Lees meer
    AI Aansprakelijkheid richtlijn
    Lees meer
    ACM: Misleidende duurzaamheidsclaims van Decathlon & H&M
    Lees meer
    Recht op inzage in een medisch advies van een beoordelend arts na een aansprakelijkheidsclaim?
    Lees meer
    Doorverkoop van Formule 1-tickets wordt niet verboden
    Lees meer
    Concurrentie op Bol.com: EAN-nummers en merkinbreuken
    Lees meer
    Gebruik van TM, ® en © tekens
    Lees meer
    De overwinningspose als merk
    Lees meer
    Vijf tips voor het sluiten van SaaS-Overeenkomsten
    Lees meer
    Aangepast voorstel AI Verordening
    Lees meer
    Zakelijke e-mail en privacy: wanneer mag je de mailbox van een werknemer controleren?
    Lees meer
    Alles over detachering en uitlenen van zelfstandigen (zzp’ers) en opdrachtnemers
    Lees meer
    Wat is trademark squatting?
    Lees meer
    Alles over detachering en uitlenen van werknemers
    Lees meer
    Handelsnaamgeschillen: Kunnen we het nog volgen?
    Lees meer
    Digitale nieuwsbrieven en privacy: wat kan wel en niet?
    Lees meer
    ABRvS stelt AP in het ongelijk: boete VoetbalTV van tafel
    Lees meer
    Oorsprongsbenamingen op producten voor derde landen ook verboden
    Lees meer
    Merkhouder aansprakelijk voor schade ook wanneer hij niet betrokken is bij productie van het product
    Lees meer
    Gemeenschappelijk auteursrecht op software, wie heeft aanspraak op welk deel?
    Lees meer
    Maakt de handelsnaam Mr. Jobs inbreuk op de handelsnaam Mister Jobs?
    Lees meer
    SAVE THE DATES
    Lees meer
    DUO lanceert synthetische dataset
    Lees meer
    Nietigverklaring modelaanvraag, wat nu?
    Lees meer
    Het belang van merkbewaking
    Lees meer
    Het belang van een merkonderzoek
    Lees meer
    Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes (IAMA)
    Lees meer
    AI Risk Assessment
    Lees meer
    Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes
    Lees meer
    Ingrijpende wijziging regels voor distributieovereenkomsten per 1 juni 2022
    Lees meer
    Geen auteursrechtelijke bescherming op ontwerp
    Lees meer
    Zorg om inzet AI in de zorg
    Lees meer
    Zijn beschrijvende handelsnamen beschermd?
    Lees meer
    Handelsnaam niet beschermd
    Lees meer
    De AI Act (AI verordening) en medische apparaten: een moeilijke relatie
    Lees meer
    Wat is het verschil tussen een merk en een handelsnaam?
    Lees meer
    Is mijn gekozen bedrijfsnaam beschikbaar?
    Lees meer
    Merkbewaking
    Lees meer
    Uitgebreid Merkonderzoek
    Lees meer
    Modelregistratie
    Lees meer
    Merkregistratie
    Lees meer
    Moet ik mijn bedrijfsnaam vastleggen?
    Lees meer
    Afwijkende prijzen in Google Shopping: is dat misleidende reclame?
    Lees meer
    Boete voor Italiaanse Deliveroo vanwege slechte gegevensbescherming
    Lees meer
    BG.legal Marketing Brainstormsessies
    Lees meer
    BG.legal Marketinghulplijn
    Lees meer
    Cybersecurity as a Service (CaaS)
    Lees meer
    Cybersecurity checks
    Lees meer
    AVG-compliance check
    Lees meer
    Belang van een modelregistratie
    Lees meer
    AVG-startpakket
    Lees meer
    Strengere regels voor invloedrijke influencers
    Lees meer
    De strijd om de beschrijvende handelsnamen: Trainingskampen.nl en Trainingskamp.nl
    Lees meer
    Rechter roept dance-programmering van Q-music halt toe: hoe zit het?
    Lees meer
    Modelrecht op friet
    Lees meer
    Nederlandse woningcorporaties getroffen door datalek
    Lees meer
    Inschrijfformulier datalekken
    Lees meer
    Advocaat Jos van der Wijst over Mensgerichte AI
    Lees meer
    Bescherming merken in de virtuele wereld
    Lees meer
    EU en VS bereiken principeakkoord over het uitwisselen van data
    Lees meer
    Foto's van gezichten verzamelen
    Lees meer
    Wanneer is een ICT-leverancier verantwoordelijk voor adequate back-ups?
    Lees meer
    Student stagiaire Cybersecurity, Privacy en IT-recht
    Lees meer
    AI regulatory sandboxes en data
    Lees meer
    Is de vormgeving van een website auteursrechtelijk beschermd?
    Lees meer
    Juridische aspecten van Artificial Intelligence
    Lees meer
    Europese Commissie komt met voorstel nieuwe dataregels
    Lees meer
    Korting advocaatkosten voor MKB-ondernemers bij juridisch advies in 2022
    Lees meer
    Gebruik Google Analytics mogelijk in strijd met de AVG
    Lees meer
    European Data Protection Day: wat te doen bij een datalek?
    Lees meer
    Wie heeft auteursrecht op software/vormgeving app/website?
    Lees meer
    Champagne en het intellectueel eigendomsrecht
    Lees meer
    AI: Toezicht en Toolbox
    Lees meer
    Wie is aansprakelijk voor de schade na een ransomware-aanval?
    Lees meer
    Cybersecurity en datalekken
    Lees meer
    Silhouet sinterklaas: auteursrechtinbreuk met inpakpapier
    Lees meer
    Financiële tegemoetkoming voor Juridisch advies
    Lees meer
    (Senior) Medewerker IE/IT/Privacy
    Lees meer
    Keuzes bij cloud services
    Lees meer
    Er zijn al regels voor AI toepassingen
    Lees meer
    Restvoorraad bij einde distributieovereenkomst
    Lees meer
    Model moet nieuw zijn bij aanvraag modelregistratie
    Lees meer
    Inbreuk beschrijvende handelsnaam tóch mogelijk
    Lees meer
    Fake factuur na een merk- of modelregistratie, pas op!
    Lees meer
    Legal AIR
    Lees meer
    Het decoderen van producten kan onrechtmatig zijn
    Lees meer
    Wanneer een schadevergoeding na een datalek?
    Lees meer
    Uber-chauffeurs nu ook werknemers
    Lees meer
    Merken op verzenddozen: mag dat wel?
    Lees meer
    Kortingsperiode op merk- en modelregistraties verlengd
    Lees meer
    Nieuwsbrief voor datascience ondernemingen
    Lees meer
    Kun je een auteursrecht krijgen op een algoritme?
    Lees meer
    Financiële mogelijkheden voor groei van een onderneming
    Lees meer
    Wie is aansprakelijk bij een ransomaanval?
    Lees meer
    Paralympier aangereden door zelfrijdende bus
    Lees meer
    Wapenen tegen copycats? Registreer je merk!
    Lees meer
    Recept en foto’s gekopieerd door Sonja Bakker: plagiaat of auteursrechtinbreuk?
    Lees meer
    Inwerkingtreding van EU Open Data richtlijn
    Lees meer
    Risico check voor AI toepassingen
    Lees meer
    AI-systeem als uitvinder?
    Lees meer
    Een AI-systeem als baas?
    Lees meer
    IE in de holding
    Lees meer
    Ook het verwerken van voertuigdata is begrensd
    Lees meer
    Online oplichting en zakelijke identiteitsfraude: wat te doen?
    Lees meer
    Succesvol webinar Fashion & Law deel 2
    Lees meer
    Gebruik van cookies in jouw webshop: Aan welke regels moet ik mij houden?
    Lees meer
    EK-gekte losgebarsten: KNVB vs. Jumbo
    Lees meer
    Belangrijke wijzigingen auteursrecht: makers en exploitanten
    Lees meer
    Jouw eigen gezicht als merkregistratie: kan dat?
    Lees meer
    De Juridische Afdeling: Legal as-a-Service
    Lees meer
    Misleidende duurzaamheidsclaims in de modebranche: Waar moet ik op letten?
    Lees meer
    Nieuwe gezondheidsclaim: wetenschappelijk bewijs vereist
    Lees meer
    Er is ruimte voor onderhandeling bij Arbitvoorwaarden
    Lees meer
    Succesvol webinar legal voor AI startups/scale-ups
    Lees meer
    Schadevergoeding na hack persoonsgegevens?
    Lees meer
    Software as a Service: grip op data
    Lees meer
    Succesvol webinar Praktijkvoorbeelden van AI, E-Health en contractering in de zorg
    Lees meer
    Nieuwe Europese regels voor artificial intelligence
    Lees meer
    Successful webinar NDA, secrecy and cooperation
    Lees meer
    Het delen van data en vertrouwelijkheid
    Lees meer
    Nooit geschoten is altijd mis: Tommy Hilfiger vs. Facebook uiteengezet
    Lees meer
    Intellectueel eigendom en Tech: waar moet je op letten?
    Lees meer
    Reclame maken voor corona zelftesten
    Lees meer
    Wilt u weten of uw merk nog vrij is?
    Lees meer
    Het gebruik van (framed) hyperlinks vs. het auteursrecht
    Lees meer
    Nieuwsgierig en creatief meedenken, Jos van der Wijst
    Lees meer
    Succesvol webinar beschermingsmogelijkheden van AI
    Lees meer
    Exclusiviteitsafspraak in een samenwerkingsovereenkomst
    Lees meer
    Succesvol webinar Fashion & Law deel 1
    Lees meer
    Een geschil/discussie kan ook snel en voor redelijke kosten worden opgelost
    Lees meer
    SyRI wetgeving in strijd met EVRM
    Lees meer
    Google verwijdert (onterechte?) negatieve recensie niet
    Lees meer
    Succesvol webinar AI in de Zorg
    Lees meer
    Hoezo kan ik geen eigenaar zijn van (zorg)data?
    Lees meer
    Functie van cosmetische producten verplicht op verpakking
    Lees meer
    Modelrecht en auteursrecht op inwerpzuil
    Lees meer
    Merkonderzoek: Hoe voorkom je merkinbreuk?
    Lees meer
    Doorhaling van een merkregistratie
    Lees meer
    Een webshop: mag alles zomaar of gelden er regels?
    Lees meer
    Een merk moet ook daadwerkelijk gebruikt worden
    Lees meer
    Mag je foto's van werknemers gebruiken?
    Lees meer
    Sinterklaas is toch gewoon sinterklaas?
    Lees meer
    Aanbevelingen aansprakelijkheid bij AI
    Lees meer
    Het nieuwe algoritmeregister van de gemeente Amsterdam
    Lees meer
    Algoritme via Detachering
    Lees meer
    Algoritme als Software
    Lees meer
    Mensgerichte Artificiële Intelligentie sessie van NL AI coalitie
    Lees meer
    Auteursrechten & Artificial Intelligence
    Lees meer
    Is nieuwe wet- of regelgeving nodig voor AI?
    Lees meer
    Positiemerk: kan je dat beschermen?
    Lees meer
    Algoritme als een Dienst
    Lees meer
    Van wie is het model?
    Lees meer
    Beperkingen in licentieovereenkomst door mededingingsrecht
    Lees meer
    Is een registratiedossier beschermd door auteursrecht?
    Lees meer
    Wees de copycats voor!
    Lees meer
    Wie is verantwoordelijk voor de analyse door een algoritme?
    Lees meer
    Hoe om te gaan met de inkoopvoorwaarden AI van gemeenten?
    Lees meer
    Mag ik een zelftest voor corona verkopen?
    Lees meer
    Inspiratie in de fashion industrie: wat zijn de grenzen?
    Lees meer
    Wanneer heeft een IT leverancier aan zijn inspanningsverplichting voldaan?
    Lees meer
    Gaia-X biedt Europese landen oplossing voor beheer en gebruik van data
    Lees meer
    Er komt een nieuwe rechtsvorm: de maatschappelijke BV
    Lees meer
    Hulp bij verwijderen van vervelende YouTube video’s: een stappenplan
    Lees meer
    Agentuur- en bemiddelingsovereenkomst, wat is het verschil?
    Lees meer
    Merkgebruik bij import producten en doorverkoop
    Lees meer
    BG.legal ontvangt subsidie voor AI kennisplatform
    Lees meer
    Voor wiens rekening komt trage werking softwaresysteem; klant of leverancier?
    Lees meer
    Software / data overeenkomsten
    Lees meer
    NVM is niet verplicht om VBO-leden toegang tot data te geven
    Lees meer
    Bescherming merkrecht: hoe ver gaat dat?
    Lees meer
    Vernietiging van een ingeschreven merk: hoe dan?
    Lees meer
    Nakoming verplichtingen uit een pilotcontract software
    Lees meer
    Nieuwsbrief Tech - meld je aan
    Lees meer
    NL Digital voorwaarden 2020: verbetering positie IT leverancier
    Lees meer
    Een kritische blik op de Corona-apps van de overheid
    Lees meer
    De roep om het vrijgeven van voertuigdata
    Lees meer
    Domeinnamen
    Lees meer
    Voorbeeld tijdelijke licentie voor productie hulpmiddelen tijdens Corona crisis
    Lees meer
    Slaafse nabootsing
    Lees meer
    Nieuwsbrief BG Tech: de uitdagingen voor IP en Technologie & gratis webinar corona
    Lees meer
    Tekort materialen corona bestrijding. Is 3D printing of dwanglicentie oplossing?
    Lees meer
    De octrooigemachtigde en het faillissement (deel 3)
    Lees meer
    Wie heeft recht op de domeinnaam?
    Lees meer
    De octrooigemachtigde en het faillissement (Deel 2)
    Lees meer
    Geslaagde bijeenkomst Blockchain & Food tijdens Den Bosch Data Week
    Lees meer
    Seminar 19 november: Investeren en financieren 2.0
    Lees meer
    De octrooigemachtigde en het faillissement (deel 1)
    Lees meer
    Kartelverbod ook bij (Tech-)licenties en samenwerkingscontracten aanwezig
    Lees meer
    Den Bosch Data Week: Practical experiences Blockchain and Food
    Lees meer
    Productomschrijving op een website. Auteursrecht mogelijk?
    Lees meer
    Nieuw Intellectueel Eigendomsrecht/ IT recht advocatenkantoor in Eindhoven
    Lees meer
    Tips voor het verkrijgen van auteursrechten
    Lees meer
    Auteursrecht op website(teksten)
    Lees meer
    Het beëindigen van de onderneming bij een inbreuk op IE-rechten
    Lees meer
    Is de vormgeving van een industrieel product beschermd?
    Lees meer
    Doordacht samenwerken geeft meer macht
    Lees meer
    Hoever mag je gaan bij het nabootsen van een stijl/concept?
    Lees meer
    Adidas merk onderuit door nieuwe uitspraak
    Lees meer
    Aanvraag Tommy Hilfiger bescherming auteursrechten afgewezen
    Lees meer
    Inbreuk op merken in de beauty branche
    Lees meer
    Domeinnamen en merken: het wil nog wel eens botsen
    Lees meer
    Hoe bescherm ik mijn intellectuele eigendom bij een faillissement?
    Lees meer
    Software
    Lees meer
    IT-recht
    Lees meer
    BG.legal participeert in onderzoek naar gebruik van big data en AI door zorginstellingen
    Lees meer
    Uitleg begrip operationeel in ICT-aanbesteding
    Lees meer
    Wat is schade bij illegaal gebruik software?
    Lees meer
    Werkgever aansprakelijk voor door werknemer illegaal gekopieerde software?
    Lees meer
    Een medewerker downloadt illegaal, werkgever betaalt de rekening
    Lees meer
    BG.tech
    Lees meer
    Vacatures
    Lees meer