Een portret als merk

11 jan 2023

Op de valreep van 2022 heeft het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (“EUIPO”) geoordeeld over een 17-tal merkaanvragen waarbij een afbeelding van het hoofd/gezicht van een persoon als merk is aangevraagd. Alle 17 merkaanvragen zijn door het EUIPO geweigerd wegens het missen van onderscheidend vermogen.

Model “Maartje Verhoef”

In een eerdere blog hebben we geschreven over de vereisten van een merkregistratie en het onderscheidend vermogen. Het onderscheidende vermogen van een merk moet worden beoordeeld met betrekking tot de waren of diensten waarvoor het merk wordt aangevraagd en de perceptie van het in aanmerking komende publiek.[1] Het merk moet het relevante publiek in staat stellen het merk te onderscheiden van die van andere ondernemingen of personen.[2]

Het is dus per definitie niet onmogelijk om een portret als merk te registeren. Een voorbeeld hiervan is het hoofd/gezicht van model Maartje Verhoef welk als Europees merk is geregistreerd in 2018.

Afwijzing merkaanvragen door EUIPO

De merkaanvragen gaan om een natuurgetrouwe weergave van het hoofd/gezicht van een persoon (man of vrouw) voor een zwarte achtergrond en met zichtbare kenmerken zoals blauwe ogen, kort/lang zwart/bruin haar etc. Deze omschrijving van de kenmerken van het hoofd/gezicht van een persoon komt bij ieder hoofd/gezicht, min of meer, in verschillende kleuren en samenstellingen terug.

Dat het een natuurgetrouwe weergave is, zou geen belemmering voor een aanvraag moeten vormen, mede gelet op het beeldmerk ‘Maartje Verhoef’.

Onderscheidend vermogen

Het EUIPO geeft aan dat de beeldmerken onderscheidend vermogen missen met betrekking tot de waren en diensten waarvoor zij zijn aangevraagd. Een aantal waren en diensten in deze uitspraak zijn:

  • (Klasse 9) elektronische publicaties, media content;
  • (Klasse 35) e-books, digitale kunstwerken, kunstwerken, boeken, foto’s;
  • (Klasse 41) culturele activiteiten, het organiseren en houden van congressen, seminars, symposia, lessen en workshop en musea.

De aangevraagde beeldmerken zijn volgens de aanvrager "artistieke impressies van een fotorealistische weergave van een persoon (waar geen foto’s van bestaan), gecreëerd door middel van Artificial Intelligence en 2D en 3D rendering".

Het EUIPO gaat hier niet in mee. Volgens de bevindingen van het EUIPO zijn en/of lijken de aangevraagde beeldmerken op de hoofden/gezichten van historische figuren zoals Abel Tasman, Hildegard van Bingen, koningin Neferneferuaten Nefertiti en Dante Alighier.

Er zijn geen kenmerken, noch gedenkwaardige of opvallende elementen aan de hoofden/gezichten die een minimum aan onderscheidend vermogen verlenen aan de aangevraagde beeldmerken. Hoewel ieder hoofd/gezicht uniek is, is dit niet voldoende om te spreken van onderscheidend vermogen voor de waren en diensten waarvoor het merk is aangevraagd. Uniciteit en onderscheidend vermogen zijn namelijk twee verschillende concepten. Daarnaast is het voor bepaalde waren en diensten ook een puur feitelijke verwijzing naar de betreffende beroemde persoon waar het teken op lijkt, aldus het EUIPO.

Oordeel EUIPO

Wat betreft de waren en diensten in de klassen 9, 35 en 41 is het niet ongebruikelijk dat deze diensten worden aangeboden met een afbeelding van de persoon waar het bij deze diensten om gaat. Bijvoorbeeld publicaties, (e-)boeken, foto’s, seminars of workshops over het leven van de betreffende bekende persoon.

Het EUIPO concludeert hierdoor dat er geen reden is om aan te nemen dat de consument, als zij daar niet over geïnformeerd is, het teken zal opvatten als een merk waarmee een bepaalde commerciële herkomst wordt aangeduid.

Conclusie

Het is mogelijk om een hoofd/gezicht als merk te registeren. In een dergelijk geval zal rekening gehouden moeten worden met óf het hoofd/gezicht lijkt op een historisch of bekend persoon én de waren en diensten waarvoor het hoofd/gezicht als merk wordt aangevraagd.

Het is in principe dus mogelijk om je eigen gezicht als merk te registeren.

Wilt u een merkregistratie of wilt u meer weten over de mogelijkheden? Neem dan contact op met een van onze specialisten.

[1] T-348/02, ‘Quick’, EU:T:2003:318.

[2] T-81/16, ‘a pair of curved strips on the side of a tire’, EU:T:2017:463

Mustafa Kahya nieuw