Blog van medewerkers

WP_Query Object
(
    [query] => Array
        (
            [paged] => 23
            [news-type] => blog
        )

    [query_vars] => Array
        (
            [paged] => 23
            [news-type] => blog
            [error] => 
            [m] => 
            [p] => 0
            [post_parent] => 
            [subpost] => 
            [subpost_id] => 
            [attachment] => 
            [attachment_id] => 0
            [name] => 
            [pagename] => 
            [page_id] => 0
            [second] => 
            [minute] => 
            [hour] => 
            [day] => 0
            [monthnum] => 0
            [year] => 0
            [w] => 0
            [category_name] => 
            [tag] => 
            [cat] => 
            [tag_id] => 
            [author] => 
            [author_name] => 
            [feed] => 
            [tb] => 
            [meta_key] => 
            [meta_value] => 
            [preview] => 
            [s] => 
            [sentence] => 
            [title] => 
            [fields] => 
            [menu_order] => 
            [embed] => 
            [category__in] => Array
                (
                )

            [category__not_in] => Array
                (
                )

            [category__and] => Array
                (
                )

            [post__in] => Array
                (
                )

            [post__not_in] => Array
                (
                )

            [post_name__in] => Array
                (
                )

            [tag__in] => Array
                (
                )

            [tag__not_in] => Array
                (
                )

            [tag__and] => Array
                (
                )

            [tag_slug__in] => Array
                (
                )

            [tag_slug__and] => Array
                (
                )

            [post_parent__in] => Array
                (
                )

            [post_parent__not_in] => Array
                (
                )

            [author__in] => Array
                (
                )

            [author__not_in] => Array
                (
                )

            [search_columns] => Array
                (
                )

            [ignore_sticky_posts] => 
            [suppress_filters] => 
            [cache_results] => 1
            [update_post_term_cache] => 1
            [update_menu_item_cache] => 
            [lazy_load_term_meta] => 1
            [update_post_meta_cache] => 1
            [post_type] => 
            [posts_per_page] => 10
            [nopaging] => 
            [comments_per_page] => 50
            [no_found_rows] => 
            [taxonomy] => news-type
            [term] => blog
            [order] => DESC
        )

    [tax_query] => WP_Tax_Query Object
        (
            [queries] => Array
                (
                    [0] => Array
                        (
                            [taxonomy] => news-type
                            [terms] => Array
                                (
                                    [0] => blog
                                )

                            [field] => slug
                            [operator] => IN
                            [include_children] => 1
                        )

                )

            [relation] => AND
            [table_aliases:protected] => Array
                (
                    [0] => wp_term_relationships
                )

            [queried_terms] => Array
                (
                    [news-type] => Array
                        (
                            [terms] => Array
                                (
                                    [0] => blog
                                )

                            [field] => slug
                        )

                )

            [primary_table] => wp_posts
            [primary_id_column] => ID
        )

    [meta_query] => WP_Meta_Query Object
        (
            [queries] => Array
                (
                )

            [relation] => 
            [meta_table] => 
            [meta_id_column] => 
            [primary_table] => 
            [primary_id_column] => 
            [table_aliases:protected] => Array
                (
                )

            [clauses:protected] => Array
                (
                )

            [has_or_relation:protected] => 
        )

    [date_query] => 
    [queried_object] => WP_Term Object
        (
            [term_id] => 56
            [name] => Blog van medewerkers
            [slug] => blog
            [term_group] => 0
            [term_taxonomy_id] => 56
            [taxonomy] => news-type
            [description] => 
            [parent] => 0
            [count] => 1425
            [filter] => raw
        )

    [queried_object_id] => 56
    [request] => SELECT SQL_CALC_FOUND_ROWS  wp_posts.ID
					 FROM wp_posts  LEFT JOIN wp_term_relationships ON (wp_posts.ID = wp_term_relationships.object_id) LEFT  JOIN wp_icl_translations wpml_translations
							ON wp_posts.ID = wpml_translations.element_id
								AND wpml_translations.element_type = CONCAT('post_', wp_posts.post_type) 
					 WHERE 1=1  AND ( 
  wp_term_relationships.term_taxonomy_id IN (56)
) AND ((wp_posts.post_type = 'post' AND (wp_posts.post_status = 'publish' OR wp_posts.post_status = 'acf-disabled' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-success' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-failed' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-schedule' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-pending' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-draft'))) AND ( ( ( wpml_translations.language_code = 'nl' OR (
					wpml_translations.language_code = 'nl'
					AND wp_posts.post_type IN ( 'attachment' )
					AND ( ( 
			( SELECT COUNT(element_id)
			  FROM wp_icl_translations
			  WHERE trid = wpml_translations.trid
			  AND language_code = 'nl'
			) = 0
			 ) OR ( 
			( SELECT COUNT(element_id)
				FROM wp_icl_translations t2
				JOIN wp_posts p ON p.id = t2.element_id
				WHERE t2.trid = wpml_translations.trid
				AND t2.language_code = 'nl'
                AND (
                    p.post_status = 'publish' OR p.post_status = 'private' OR 
                    ( p.post_type='attachment' AND p.post_status = 'inherit' )
                )
			) = 0 ) ) 
				) ) AND wp_posts.post_type  IN ('post','page','attachment','wp_block','wp_template','wp_template_part','wp_navigation','our_sector','our_rechtsgebieden','acf-field-group','tribe_venue','tribe_organizer','tribe_events','mc4wp-form','slider-data','actualiteiten','accordion','failissementens','advocaten','blogs','seminar','juridisch-medewerker','backoffice','rechtsgebied-detail' )  ) OR wp_posts.post_type  NOT  IN ('post','page','attachment','wp_block','wp_template','wp_template_part','wp_navigation','our_sector','our_rechtsgebieden','acf-field-group','tribe_venue','tribe_organizer','tribe_events','mc4wp-form','slider-data','actualiteiten','accordion','failissementens','advocaten','blogs','seminar','juridisch-medewerker','backoffice','rechtsgebied-detail' )  )
					 GROUP BY wp_posts.ID
					 ORDER BY wp_posts.menu_order, wp_posts.post_date DESC
					 LIMIT 220, 10
    [posts] => Array
        (
            [0] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 39192
                    [post_author] => 73
                    [post_date] => 2023-10-10 11:37:13
                    [post_date_gmt] => 2023-10-10 09:37:13
                    [post_content] => Recentelijk velde de rechtbank Den Haag een interessant tussenvonnis in een octrooizaak tussen farmaciebedrijven Grünenthal en Teva. Het gaat om een Europees octrooi voor de samenstelling van het testosteronmiddel Nebido. Grünenthal, dat dit populair middel voor mannen met testosterontekort al jaren op de markt brengt, spande een kort geding aan tegen Teva omdat Teva een generieke variant wil introduceren.

Het geschil

Aanleiding voor dit geschil is dat Teva een generieke variant van Nebido heeft ontwikkeld en op het punt staat deze te introduceren in Nederland onder de naam Testosteron Teva. Grünenthal is octrooihoudster van het Nebido-middel en stelt dat de generieke versie van Teva inbreuk maakt op dit octrooi. In een poging de introductie te blokkeren, dagvaardde Grünenthal Teva voor de rechter. In afwachting van de uitspraak in de bodemprocedure vroeg Grünenthal de rechtbank om een voorlopige voorziening. Concreet wilde Grünenthal voorkomen dat Teva haar middel Testosteron Teva alvast opneemt in de zogenoemde G-standaard: het overzicht van in Nederland geregistreerde en vergoedbare geneesmiddelen. Als een generiek middel in de G-standaard wordt opgenomen, anticiperen apothekers en zorgverzekeraars namelijk al op de daadwerkelijke marktlancering ervan. Dit zou de exclusieve verkooppositie en daarmee de omzet van Nebido direct schaden, zo betoogde Grünenthal.

Het oordeel van de rechter

De voorzieningenrechter honoreerde dit verzoek tot een voorlopige voorziening door Teva te bevelen haar middel per direct uit de G-standaard te verwijderen. Bij de belangenafweging oordeelde de rechter dat het risico op onherstelbare schade aan de kant van Grünenthal zwaarder weegt. Volgens de rechter heeft Teva niet concreet kunnen maken welke onherstelbare schade zij zou kunnen lijden. Teva kan het middel namelijk gewoon opnieuw aanmelden als zij in het finale vonnis in het gelijk wordt gesteld. Voor Grünenthal daarentegen zou alleen al de aankondiging van de komst van een goedkoper generiek alternatief haar verkoop- en onderhandelingspositie direct schaden. De rechter ging niet mee in het verzoek van Grünenthal om een voorlopig inbreuk verbod in Nederland uit te spreken. De rechter oordeelde dat Grünenthal daarbij geen belang heeft omdat de uitspraak in de bodemprocedure eraan komt.

Conclusie

Het is nu afwachten wat de uitspraak in de bodemprocedure wordt. Als de rechter oordeelt dat het Europese octrooi van Grünenthal op Nebido geldig is, dan mag Teva haar generieke variant Testosteron Teva niet op de Nederlandse markt brengen. Voor patiënten is het interessant om te zien of binnenkort een goedkoper alternatief voor het dure Nebido beschikbaar komt. Aan de andere kant is het ook logisch dat een farmaciebedrijf als Grünenthal het exclusieve recht probeert te behouden om een geneesmiddel te verkopen waarin het jarenlang heeft geïnvesteerd. Een lastige belangenafweging dus voor de rechter! Heeft u vragen over een octrooikwestie, of een andere vraag? Neem dan contact op met een van onze medewerkers. Rechtbank Den Haag 13 sep 2023, IEF 21697; C/09/653142 (Grünenthal tegen Teva) Jody Esveldt [post_title] => Exclusiviteit versus generieke geneesmiddelen: wie wint de testosteronrace? [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => exclusiviteit-versus-generieke-geneesmiddelen-wie-wint-de-testosteronrace [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-10-10 11:37:13 [post_modified_gmt] => 2023-10-10 09:37:13 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=39192 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [1] => WP_Post Object ( [ID] => 39157 [post_author] => 6 [post_date] => 2023-10-06 10:34:34 [post_date_gmt] => 2023-10-06 08:34:34 [post_content] => Iedereen gebruikt dagelijks, bewust of onbewust, verschillende AI toepassingen. AI systemen kunnen veel goeds brengen. Zie bijvoorbeeld de mooie toepassingen in de zorg, mobiliteit en infrastructuur. Maar het gebruik van AI systemen kan ook tot schade leiden voor mensen of het kan mensenrechten schenden. Denk bijvoorbeeld aan de toeslagenaffaire. Er is al wet- en regelgeving waar AI systemen aan moeten voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de grondwet, consumentenregelgeving en de AVG. Daarnaast is er ook sectorspecifieke regelgeving waar AI systemen aan moeten voldoen. En er komt uit Europa nog meer regelgeving die relevant is voor AI systemen, de data die AI systemen kunnen gebruiken en de aansprakelijkheid van (gebruikers van) AI systemen. Een veel gehoorde vraag is: ‘Waar kan ik een ‘groen vinkje’ / ‘seal of approval’ krijgen voor mijn AI systeem? Dit was voor ons ook aanleiding voor het project ‘AI Compliance Check’. De vrijwilligers van de non-profit organisatie ForHumanity hebben audit criteria ontwikkeld voor AI systemen. Uitgangspunt van deze criteria zijn het beperken van risico’s van AI systemen op het gebied van ethiek, vooringenomenheid (BIAS), privacy, vertrouwen en cyberbeveiliging. Het is niet een ‘eenvoudige’ checklist. Het voldoen aan een audit criterium moet blijken uit gedocumenteerd bewijs. Bij een audit moet dit worden vastgesteld. Bijvoorbeeld: Tabel audit (bron: ForHumanity)

Voor wie is een AI Audit zinvol?

  • Ontwikkelaar: wanneer jij een AI systeem hebt ontwikkeld, dan kun je vragen krijgen over het ‘compliant’ zijn met wet- en regelgeving. Vragen zoals: Voldoet dit AI systeem aan alle wettelijke vereisten? Wat voor risico loop ik wanneer ik dit AI systeem ga gebruiken? En is dit AI systeem voorbereid op de AI Act (AI verordening). En het voorbereid zijn op de komende AI Act. Met een audit laat je zien dat het AI systeem voldoet aan de audit criteria van ForHumanity. Dat is een waarborg dat het AI systeem compliant is op het gebied van ethiek, vooringenomenheid (BIAS), privacy, vertrouwen en cyberbeveiliging. Na een geslaagde audit krijg je een ‘certification report’ dat je kunt publiceren en/of naar toezichthouders kunt sturen. Dit draagt bij aan trust/vertrouwen in jouw AI systeem.
  • Koper/gebruiker/distributeur: wanneer je een AI systeem wil gaan gebruiken dan wil je de risico’s die verband houden met dat AI systeem in kaart hebben gebracht. Dat zou kunnen met een AI risk assessment. Nog beter is het om de leverancier te vragen om een rapport van een succesvol afgeronde AI audit.

Wat doen wij?

Jos van der Wijst is een door ForHumanity gecertificeerde auditor van AI systemen. Met een team, bestaande uit medewerkers met een juridische en software/data science achtergrond, bereiden wij je voor op een audit van een AI systeem. Wij voeren uit: Wil je hier meer over weten neem dan contact op met Jos van der Wijst (wijst@bg.legal). Jos van der Wijst 2 [post_title] => Audit van AI systemen [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => audit-van-ai-systemen [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-10-06 10:34:34 [post_modified_gmt] => 2023-10-06 08:34:34 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=39157 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [2] => WP_Post Object ( [ID] => 39011 [post_author] => 16 [post_date] => 2023-10-06 09:07:16 [post_date_gmt] => 2023-10-06 07:07:16 [post_content] => Bij eiseres is in 2011 longkanker geconstateerd. Een deel van de long is verwijderd en eiseres heeft chemotherapie ondergaan. Zij heeft meegedaan aan een trial waarbij werd onderzocht of de toevoeging van nadroparine [een geneesmiddel dat gebruikt wordt voor trombosebenen] aan de standaardbehandeling met chemotherapie het risico op terugkeer van de kanker verkleint. Zij ervaart na het ondergaan van de chemokuur klachten aan haar gehoor, aan haar benen en cognitieve en mentale klachten. Zij stelt dat ze niet goed is geïnformeerd over de bijwerkingen van de chemotherapie en de mogelijkheid van alternatieve behandelwijzen. Zij vordert betaling van de schade. De rechtbank heeft de vordering afgewezen [artikel van 3 augustus 2022]. Eiseres gaat in hoger beroep.

Hoger beroep

Het Hof neemt het toetsingskader van de rechtbank over. Dat komt erop neer dat de behandelaar de patiënt op duidelijke wijze moet inlichten over de voorgestelde behandeling. Hierbij moet rekening gehouden worden met het bevattingsvermogen van de patiënt. De patiënt wordt al doende in staat gesteld goed geïnformeerd te beslissen of hij al dan niet toestemming zal geven voor de behandeling. De informatieplicht zal in omvang toenemen als:
  • een niet conventionele ingreep wordt uitgevoerd;
  • er adequate alternatieven voor de behandeling zijn;
  • de aan de behandeling verbonden risico’s groter zijn;
Fact friday arts informatieverstrekkin

Toepassing toetsingskader

Uit de informatie in het medisch en verpleegkundig dossier zou blijken:
  • dat eiseres zowel mondeling als schriftelijke op de hoogte is gebracht van de bijwerkingen;
  • dat er een bekende aanwezig was bij enkele van de gesprekken;
  • dat het ging [ondanks de trial]  grotendeels om een  standaard vervolgbehandeling na verwijdering van een longtumor;
  • dat er deskundigheid was bij de behandelaren om om te gaan met angstige patiënten;
  • dat psychische bijstand was ingeschakeld;
  • dat uit het laatste gesprek voorafgaand aan de chemotherapie niet is gebleken dat er sprake was van verwarring aan de zijde van de eiseres.
Volgens het Hof heeft eiseres onvoldoende onderbouwd dat het ziekenhuis niet heeft voldaan aan de informatieplicht.

Conclusie

Het is zeer belangrijk dat de patiënt toestemming geeft voor het uitvoeren van een medische behandeling. Die toestemming wordt gebaseerd op de informatie die de patiënt van de arts krijgt. De arts moet dus op een begrijpelijke wijze en zo volledig mogelijk informeren. Uiteindelijk zal de rechter toetsen of hieraan is voldaan. Of voldaan wordt aan de informatieplicht is afhankelijk van de omstandigheden, hetgeen uit deze uitspraak weer blijkt. Bij vragen neem contact op met de sectie Zorg. Gehele uitspraak: ECLI:NL:GHARL:2023:7038 Edith de Koning [post_title] => Schiet arts tekort bij informatieverstrekking chemobehandeling patiënte? [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => schiet-arts-tekort-bij-informatieverstrekking-chemobehandeling-patiente [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-10-06 10:56:43 [post_modified_gmt] => 2023-10-06 08:56:43 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=39011 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [3] => WP_Post Object ( [ID] => 39075 [post_author] => 6 [post_date] => 2023-10-04 15:28:37 [post_date_gmt] => 2023-10-04 13:28:37 [post_content] => Bent u een essentiële of belangrijke entiteit die actief is in de sectoren die onder de NIS2-richtlijn vallen? Of, nog belangrijker, maakt u deel uit van de toeleveringsketen die deze cruciale sectoren bedient? Zo ja, dan kunt u het zich zeker niet veroorloven om te wachten met NIS2-compliance. Als deskundige jurist gespecialiseerd in privacy-, data- en informatietechnologie-wetgeving, wil ik benadrukken dat het dringend noodzakelijk is om u proactief aan te passen aan de NIS2-vereisten. Dit is waarom u nu moet handelen, liever dan later.

Complexiteit en tijdsbesteding om aan NIS2 te voldoen

Ten eerste is het begrijpen en implementeren van de uitputtende lijst met beveiligingsmaatregelen, protocollen voor risicobeheer en rapportagerichtlijnen die in de NIS2-richtlijn worden gespecificeerd, zeker geen klus van één dag. Bovendien vereisen deze complexe vereisten vaak een aanpak op maat. Deze aanpak vereist niet alleen een grondige kennis van de wet, maar ook de genuanceerde toepassing ervan in een technologie gedreven omgeving.

Escalerende kosten van niet-naleving

Ten tweede staan er strenge straffen op niet-naleving van NIS2. Voor essentiële entiteiten kunnen de boetes oplopen tot 10 miljoen euro of 2% van de wereldwijde jaaromzet. Voor belangrijke entiteiten zijn de bedragen niet veel lager: tot 7 miljoen euro of 1,4% van de wereldwijde jaaromzet. Bovendien kan niet-compliance leiden tot reputatieschade en verlies van klanten - kosten die moeilijker te kwantificeren zijn, maar ontegenzeggelijk verwoestend zijn.

Deskundigheid en toewijzing van middelen

Ten derde vereist de NIS2-richtlijn een hoog niveau van deskundigheid op het gebied van cyberbeveiliging, gegevensbescherming en reactie op incidenten. Voor veel bedrijven, met name kleinere, is dit expertiseniveau misschien niet direct intern beschikbaar. Daarom kan samenwerking met een jurist helpen om deze lacunes effectief en efficiënt op te vullen.

Voordelen van vroegtijdige naleving van NIS2

Bovendien is naleving van NIS2 niet alleen bedoeld om boetes te voorkomen; het is een investering in de veiligheid en geloofwaardigheid van uw bedrijf op de lange termijn. Vroegtijdige naleving vergroot de veerkracht van uw organisatie, vermindert de impact van cyberincidenten en kan u zelfs een concurrentievoordeel opleveren. Sterker nog, hoe eerder u de regels naleeft, hoe sneller u uw klanten en partners kunt laten zien dat u zich inzet voor cyberbeveiliging.

Praktische stappen om nu te beginnen

Ter verduidelijking volgen hier de stappen die je moet overwegen:
  1. Controleer de status van uw organisatie: Bepaal of u direct of indirect wordt beïnvloed door NIS2.
  2. Voer een risicobeoordeling uit: Overweeg welke stappen uit Artikel 21 u meteen kunt implementeren.
  3. Deskundige hulp zoeken: Hoe eerder u met het proces begint, hoe goedkoper en beter beheersbaar het zal zijn.

Wat nu?

Dus u hebt het belang van NIS2-compliance ingezien; de vraag is nu, hoe gaat u verder? Veel van deze stappen, waaronder het navigeren door juridische complexiteiten en het afstemmen van bedrijfsprocessen op de richtlijn, vereisen gespecialiseerde kennis. Daarom zijn onze services speciaal op maat gemaakt om u te helpen NIS2-compliance te bereiken met een minimum aan gedoe en een maximum aan effectiviteit.

Nu actie ondernemen

Kortom, elk moment dat u wacht met de aanpassing aan NIS2 is een gemiste kans om uw bedrijf veilig te stellen en uw concurrentievoordeel te versterken. Zonder voorbehoud raad ik u aan vandaag nog contact met ons op te nemen. Laten we uw organisatie op weg helpen naar robuuste cyberbeveiliging, volledige compliance en zakelijk succes op de lange termijn. Stel gerust uw vragen of bespreek uw specifieke behoeften. We zijn er om u te helpen door het complexe landschap van NIS2-compliance te navigeren. Jos van der Wijst [post_title] => NIS2: Handel snel voor naleving. Hoe u boetes en reputatieschade kunt voorkomen [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => nis2-handel-snel-voor-naleving-hoe-u-boetes-en-reputatieschade-kunt-voorkomen [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2024-06-03 10:38:13 [post_modified_gmt] => 2024-06-03 08:38:13 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=39075 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [4] => WP_Post Object ( [ID] => 39015 [post_author] => 60 [post_date] => 2023-10-04 10:54:40 [post_date_gmt] => 2023-10-04 08:54:40 [post_content] =>

Algemene voorwaarden en onredelijk bezwarende bedingen

Op grond van de open norm van artikel 6:233 BW is een beding in de algemene voorwaarden vernietigbaar als het onredelijk bezwarend is voor de wederpartij. De aard en overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden tot stand zijn gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval dienen hierbij in acht te worden genomen. In Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek zijn twee lijsten opgenomen met bedingen die vermoed en geacht worden onredelijk bezwarend te zijn. Bedingen die geacht worden onredelijk bezwarend te zijn, zijn terug te vinden op de zwarte lijst in artikel 6:236 BW. Op de grijze lijst in artikel 6:237 BW zijn de bedingen vermeld die vermoed worden onredelijk bezwarend te zijn. De grijze en zwarte lijst zijn in beginsel alleen van toepassing op overeenkomsten die gesloten worden met consumenten (B2C). Dit houdt in dat de wederpartij niet handelt in de uitoefening van haar beroep of bedrijf. In bepaalde gevallen komt reflexwerking toe aan de bedingen uit de grijze en zwarte lijst, waardoor de bedingen indirect ook van toepassing zijn op B2B overeenkomsten. Dit is bijvoorbeeld het geval als de wederpartij zo’n kleine rechtspersoon is dat deze zich materieel gezien niet van een consument onderscheidt. Recentelijk boog de Hoge Raad zich over de vraag of reflexwerking ook toegekend kan worden in gevallen waarbij de wederpartij wel handelt in de uitoefening van haar beroep of bedrijf, maar de gesloten overeenkomst geen betrekking heeft op de eigenlijke beroeps- of bedrijfsactiviteiten van de wederpartij.

Inhoud arrest

In de desbetreffende zaak heeft een zuivelbedrijf een overeenkomst gesloten met een eenmanszaak die zich bezighoudt met advies en bemiddeling op het gebied van financiën. Het zuivelbedrijf wil middels een buitenlandse vennootschap in Bosnië een krachtvoerfabriek opzetten. Om dit te realiseren moet de buitenlandse vennootschap één miljoen euro lenen van het zuivelbedrijf. Het zuivelbedrijf gaat hiermee akkoord op voorwaarde dat er zekerheden worden gevestigd in de vorm van een bankgarantie en een hypotheekrecht. Later blijkt dat de eenmanszaak de betaling van het zuivelbedrijf naar de buitenlandse vennootschap heeft goedgekeurd zonder naar de bankgarantie te kijken. Daarnaast blijkt het hypotheekrecht op dat moment ook nog niet gevestigd te zijn. Het zuivelbedrijf is daarom van mening dat de eenmanszaak tekort is geschoten in zijn zorgplicht. In de algemene voorwaarden van de eenmanszaak staat dat het zuivelbedrijf hierover moet klagen binnen acht dagen na ontdekking en binnen veertien dagen na voltooiing van de betreffende werkzaamheden. Het zuivelbedrijf wil dit beding vernietigen en voert aan dat het op grond van artikel 6:233 BW onredelijk bezwarend is. De eenmanszaak is het hier niet mee eens, dus start het zuivelbedrijf een procedure. Het zuivelbedrijf vraagt de rechter om uit te spreken dat de eenmanszaak niet heeft voldaan aan zijn zorgplicht, waardoor hij aansprakelijk is voor de geleden schade. Daarnaast eist het zuivelbedrijf ook een schadevergoeding. In eerste instantie wijst de rechtbank echter alle vorderingen van het zuivelbedrijf af.

Het Hof

Het hof gaat wel mee met het zuivelbedrijf en oordeelt dat zij dit beding terecht kan vernietigen. Volgens het hof valt het beding ten opzichte van een consument onder de zwarte lijst van artikel 6:236 sub g BW. Het zuivelbedrijf is weliswaar geen consument, maar omdat zij geen kennis of ervaring heeft van ingewikkelde financiële materie is de eenmanszaak ingeschakeld om haar hierover te adviseren. Hierdoor vertoont de positie van het zuivelbedrijf gelijkenissen met die van een consument en is reflexwerking van artikel 6:236 sub g BW via de open norm van artikel 6:233 BW mogelijk. De zaak komt uiteindelijk bij de Hoge Raad terecht. Volgens de Hoge Raad is reflexwerking ook mogelijk in het geval waarbij een zakelijke wederpartij een overeenkomst sluit in de uitoefening van haar beroep of bedrijf, welke geen betrekking heeft op haar eigenlijke beroeps- of bedrijfsactiviteiten. In dit geval vertoont de positie van de wederpartij grote gelijkenissen met die van een consument en is de omstandigheid dat een beding voorkomt op de zwarte of grijze lijst van belang bij de beoordeling of het beding voor de wederpartij onredelijk bezwarend is op grond van de open norm van artikel 6:233 BW.

Conclusie

Volgens de Hoge Raad is het beding in de algemene voorwaarden van de wederpartij in deze zaak onredelijk bezwarend. Het zuivelbedrijf heeft een overeenkomst gesloten met de eenmanszaak in de uitoefening van haar beroep of bedrijf, terwijl deze overeenkomst geen betrekking heeft op de eigenlijke beroeps- of bedrijfsactiviteiten van het zuivelbedrijf. Hierdoor vertoont de positie van het zuivelbedrijf grote gelijkenissen met die van een consument en ligt reflexwerking via de open norm van artikel 6:233 voor de hand. Dat het beding uit de algemene voorwaarden van de wederpartij terug te vinden is op de grijze of zwarte lijst moet in dat geval meewegen bij de beoordeling of het beding al dan niet onredelijk bezwarend is. Ben dus gewaarschuwd dat de bedingen uit de grijze en zwarte lijst in sommige gevallen dus ook indirect toegepast moeten worden op B2B overeenkomsten. Heeft u, naar aanleiding van deze blog, een vraag over uw algemene voorwaarden, neem dan contact op met één van onze experts Marc Heuvelmans of Karlijn van der Meule. Karlijn van der Meule nieuw 1 [post_title] => Indirecte toepassing van grijze en zwarte lijst op business-to-business (B2B) overeenkomsten [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => indirecte-toepassing-van-grijze-en-zwarte-lijst-op-business-to-business-b2b-overeenkomsten [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-10-04 10:54:40 [post_modified_gmt] => 2023-10-04 08:54:40 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=39015 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [5] => WP_Post Object ( [ID] => 38932 [post_author] => 60 [post_date] => 2023-09-29 15:33:26 [post_date_gmt] => 2023-09-29 13:33:26 [post_content] => Op 15 november 2023 treedt de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie in werking. Hierover schreven we al eerder. Deze wet heeft als doel om misbruik bij turboliquidaties te voorkomen door meer transparantie te bieden en schuldeisers beter te beschermen. Of deze nieuwe wet daadwerkelijk gaat zorgen voor een effectieve bestrijding van plof-bv’s en frauduleuze praktijken is echter nog maar de vraag.

Wat is een turboliquidatie?

In geval van een turboliquidatie besluit de aandeelhoudersvergadering van een rechtspersoon om deze te ontbinden en liquideren. Een turboliquidatie mag alleen uitgevoerd worden wanneer er geen baten meer in de rechtspersoon zitten, zoals volgt uit artikel 2:19 lid 4 BW. De rechtspersoon mag dus geen activiteiten meer uitvoeren en ook geen bezittingen meer hebben. De bestuurder van de geliquideerde rechtspersoon dient hiervan melding te maken bij de Kamer van Koophandel, waarna zowel het aanstellen van een curator als het doen van onderzoek niet meer nodig is. Turboliquidaties worden steeds populairder, aangezien ondernemingen zo snel en relatief goedkoop geliquideerd kunnen worden.

De risico’s van turboliquidaties

Helaas brengen turboliquidaties naast de voordelen ook een aantal risico’s met zich mee. De Kamer van Koophandel kan namelijk niet controleren of er daadwerkelijk geen baten zijn, en ook schuldeisers worden niet geïnformeerd over de liquidatie van de rechtspersoon. Daarnaast kan een turboliquidatie gebruikt worden om een rechtspersoon met een aantal schuldeisers te laten ‘ploffen’. Op deze manier wordt het faillissement (en daarmee de komst van een curator) ontweken. Een gedegen onderzoek naar de gang van zaken naar de ondergang van de onderneming wordt dan niet uitgevoerd en de schuldeisers blijven met lege handen achter. Zij moeten vervolgens zelf actie ondernemen (bijvoorbeeld door alsnog het faillissement aan te vragen) om mogelijk nog wat van hun vordering te verhalen.

Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie

Om misbruik bij turboliquidaties te verminderen en de positie van schuldeisers te verbeteren wordt de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie ingevoerd. Na inwerkingtreding van de wet in november 2023 moet het bestuur van de geliquideerde onderneming binnen 14 dagen na ontbinding een aantal documenten deponeren bij het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Het gaat hierbij om een balans en een staat van baten en lasten, een schriftelijke opgave van redenen voor het ontbreken van baten en een slotuitdelingslijst. In bepaalde gevallen dienen daarnaast ook jaarrekeningen te worden gedeponeerd en moet bekend worden gemaakt welke schuldeisers onbetaald zijn gebleven. In onze eerdere blog worden deze eisen (en de consequenties van het niet naleven daarvan) nader toegelicht. Nadat deze documenten bij de Kamer van Koophandel zijn gedeponeerd, moet het bestuur alle schuldeisers direct mededelen dat de stukken bij het Handelsregister ter inzage liggen. De schuldeisers kunnen deze stukken inzien en eventueel protest aantekenen. In beginsel wordt de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie voor een periode van twee jaar ingevoerd, later wordt gekeken of deze termijn verlengd dient te worden.

Effectiviteit Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie

Bij de effectiviteit van de wet transparantie bij turboliquidaties kunnen echter vraagtekens worden gezet. Volgens meerdere stemmen uit de praktijk bevat de nieuwe wet nauwelijks controle op de naleving en blijven er mogelijkheden tot het plegen van fraude bestaan. Zo kunnen bestuurders van geliquideerde ondernemingen vrij eenvoudig misleidende documenten deponeren bij het Handelsregister. Daarnaast kan het zo zijn dat schuldeisers uit de gedeponeerde stukken niet af kunnen leiden wat zich voorafgaand aan de liquidatie in de onderneming heeft afgespeeld, waardoor zij alsnog met vraagtekens achterblijven. Ook zijn de sanctiemogelijkheden beperkt. De wet bevat bijvoorbeeld geen sancties voor gevallen waarin de bestuurders verzuimen om de schuldeisers te informeren. Terechte kanttekeningen bij de wet, waarvan de werking in de praktijk zal worden geëvalueerd voordat deze weer buiten werking treedt. Mogelijk leidt deze evaluatie tot de invoering van nadere waarborgen omtrent de turboliquidatie.

Conclusie

Vanaf 15 november 2023 krijgt het bestuur van een middels turboliquidatie ontbonden onderneming een aantal bijkomende verplichtingen. Binnen 14 dagen na ontbinding dienen zij een aantal documenten te deponeren bij het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Nadat deze stukken gedeponeerd zijn, moet het bestuur alle schuldeisers mededelen dat de stukken bij het Handelsregister ter inzage liggen. Deze wet wordt tijdelijk ingevoerd met als doel fraude bij turboliquidaties terug te dringen en de positie van schuldeisers te verbeteren. De tijd moet uitwijzen in hoeverre deze tijdelijke wet haar doel gaat bereiken. Daarbij is onder andere van belang dat de wet het aanleveren van frauduleuze documenten niet onmogelijk maakt. Daarnaast zijn de aangeleverde stukken voor schuldeisers niet altijd voldoende duidelijk, waardoor hun positie door invoering van de wet niet zozeer versterkt wordt. Aangezien ook de sanctiemogelijkheden beperkt zijn, blijft de vraag of deze tijdelijke wet een effectieve oplossing biedt voor het bestrijden van de (fraude)risico’s die turboliquidaties met zich meebrengen. Denkt u na over de beëindiging van uw onderneming of wordt u geconfronteerd met een schuldenaar die de turboliquidatie heeft toegepast en heeft u vragen, neem dan contact op met een van de advocaten insolventierecht van BG.legal. Karlijn van der Meule nieuw 1 [post_title] => Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie: oplossing voor frauduleuze ontbindingspraktijken [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => tijdelijke-wet-transparantie-turboliquidatie-oplossing-voor-frauduleuze-ontbindingspraktijken-2 [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-10-06 08:56:06 [post_modified_gmt] => 2023-10-06 06:56:06 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=38932 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [6] => WP_Post Object ( [ID] => 38922 [post_author] => 84 [post_date] => 2023-09-29 11:13:10 [post_date_gmt] => 2023-09-29 09:13:10 [post_content] => Eind juni heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (‘BZK’) een concept van het Implementatiekader ‘Verantwoorde inzet van algoritmen’ gepubliceerd, waarin een aantal maatregelen worden omschreven die overheidsinstellingen en bedrijven kunnen aanwenden om een correcte toepassing van AI-systemen te garanderen. In het rapport wordt onder andere aandacht besteed aan de Impact Assessment Mensenrechten Algoritmen  (‘IAMA’) en de wijze waarop dit instrument zich verhoudt tot een Data Protection Impact Assessment (‘DPIA’). Benieuwd naar de overige waarborgen die je kunt treffen om AI-systemen verantwoord te gebruiken? Je leest er meer over in de onderstaande blog.

IAMA in vogelvlucht:

  • Voor wie? Het uitvoeren van een IAMA is zowel voor overheidsorganisaties als bedrijven relevant, ook al geldt het concept Implementatiekader alleen voor de overheid.
  • Waarom? Een IAMA helpt bij het identificeren en aanpakken van potentiële risico’s in algoritmische besluitvorming, bevordert transparantie en verantwoording, versterkt het publieke vertrouwen en moedigt ethisch verantwoorde innovatie aan (zie voor een meer uitgebreide toelichting ook ‘Waarom een IAMA uitvoeren?’).
  • Wanneer? Onder andere bij de ontwikkeling van een AI-model, bij significante aanpassingen of bij klachten is het goed om een IAMA uit te voeren. Zie voor meer informatie ook: 'Wanneer moet een IAMA worden uitgevoerd?'.
  • Hoe? De ingevoerde gegevens worden geëvalueerd op bronnen, kwaliteit en mogelijke vooroordelen. Omtrent de doorvoer van gegevens worden onder andere het type algoritme en de mate van transparantie beoordeeld.

DPIA voor algoritmegebruik

Bij het gebruik van algoritmen worden vaak persoonsgegevens verwerkt, waardoor de beginselen van de AVG van toepassing zijn op de verwerking. Dit betekent ook dat het soms verplicht is om DPIA uit te voeren. Met een DPIA breng je voorafgaand het gebruik van het algoritme de privacyrisico’s van een gegevensverwerking in kaart, zodat je daarna maatregelen kan nemen om de risico’s te mitigeren.

DPIA of IAMA?

Een IAMA en een DPIA beoordelen in de kern allebei of een algoritme ethisch verantwoord is. Een DPIA richt zich specifiek op gegevensbescherming en de privacyaspecten van een algoritme, terwijl een IAMA zich op mensenrechten in bredere zin focust. Indien je een DPIA wilt uitvoeren voor algoritmegebruik is het daarom aan te raden om een IAMA uit te voeren, zo adviseert de Autoriteit Persoonsgegevens (‘AP’). Binnen een IAMA worden immers ook andere relevante mensenrechten - naast bescherming van persoonsgegevens en privacy - meegenomen in de beoordeling. De in opdracht van de Rijksoverheid ontwikkelde IAMA wordt door de AP aangeraden om te gebruiken bij de ontwikkeling en inzet van algoritmes door overheden en publieke organisaties.

Wanneer een DPIA uitvoeren?

Een DPIA dient te worden uitgevoerd wanneer er een hoog privacy risico voor betrokkenen bestaat. Om te beoordelen of dit het geval is, kun je kijken naar de criterialijst voor een DPIA; als minstens 2 van de 9 criteria op de lijst van toepassing zijn, is een DPIA verplicht. Dit geldt tevens voor pilots, testen en proefprojecten. De 9 criteria zijn in het kort:
  1. Beoordelen van mensen op basis van persoonskenmerken;
  2. Geautomatiseerde besluiten;
  3. Stelselmatige en grootschalige monitoring;
  4. Gevoelige gegevens;
  5. Grootschalige gegevensverwerkingen;
  6. Gekoppelde databases;
  7. Gegevens over kwetsbare personen;
  8. Gebruik van nieuwe technologieën;
  9. Blokkering van een recht, dienst of contract.

Verantwoord algoritmegebruik in het algemeen

Omdat de specifieke risico’s die algoritmegebruik op de lange termijn met zich meebrengt nog onduidelijk zijn, is het belangrijk om de risico’s zoveel mogelijk te beperken. De focus dient in ieder geval te liggen op:
  • de kwaliteit van het AI-model, waarbij gekeken wordt naar de nauwkeurigheid en de robuustheid; en
  • de gebruikte data, waarbij gekeken wordt naar de representativiteit, de volledigheid en de juistheid van gegevens.
Daarnaast is het voldoen aan de verplichtingen uit de AVG uiteraard van belang, indien er persoonsgegevens worden verwerkt voor het algoritme. Denk aan de rechten van betrokkenen, zoals het recht op menselijke controle, maar ook aan transparantie en opslagbeperking. Daarnaast zijn er ook documenten, bijvoorbeeld vanuit de overheid, die kunnen helpen bij het verantwoord gebruiken van algoritmen. Zie bijvoorbeeld: Handreiking non-discriminatie by design.

Conclusie

Met de recente publicatie van het Implementatiekader 'Verantwoorde inzet van algoritmen' groeit het belang van (het uitvoeren van) een IAMA. Zowel overheidsorganisaties als bedrijven kunnen profiteren van het uitvoeren van een IAMA, aangezien het helpt bij het identificeren van potentiële risico's, het bevorderen van transparantie en verantwoording, alsook het versterken van het publieke vertrouwen in ethisch algoritmegebruik. Als het nodig is om een DPIA uit te voeren, adviseert de AP om een IAMA toe te passen. Zelfs wanneer een DPIA niet verplicht is, kan het nuttig zijn om een IAMA uit te voeren, omdat het ontbreken van hoge privacyrisico's niet uitsluit dat andere mensenrechten in het geding kunnen zijn. Het IAMA biedt een breder perspectief op mogelijke mensenrechtenkwesties, naast gegevensbescherming, en draagt bij aan verantwoord algoritmegebruik. Vragen over of hulp nodig bij het uitvoeren van een DPIA of een IAMA? Neem gerust contact op met onze AI/privacy expert: Noa Rubingh. Noa 1 [post_title] => Verantwoord algoritmegebruik: de rol van de IAMA bij een DPIA [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => verantwoord-algoritmegebruik-de-rol-van-de-iama-bij-een-dpia [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2024-06-03 12:14:37 [post_modified_gmt] => 2024-06-03 10:14:37 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=38922 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [7] => WP_Post Object ( [ID] => 38880 [post_author] => 71 [post_date] => 2023-09-29 09:30:44 [post_date_gmt] => 2023-09-29 07:30:44 [post_content] => Regelmatig komen er in onze praktijk vragen binnen die samen te vatten zijn als: mag ik een ouder werk in mijn nieuwe kunstwerk/product gebruiken? Onder bepaalde omstandigheden mag dat inderdaad, maar dat kijkt soms best nauw. In deze blog wordt beschreven wat wel en niet kan op het gebied van auteursrecht.

Auteursrecht

Als je een ouder kunstwerk, een oudere tekst of afbeelding in je nieuwe product of kunstwerk wilt gebruiken, houdt dan altijd rekening met het auteursrecht. Dit recht rust op werken die een ‘eigen intellectuele schepping’ zijn; waarbij het er grofweg op neerkomt dat het creatieve werken betreft. De drempel voor dit criterium is laag! Ga er dus vanuit dat er auteursrecht op een werk rust. Gebruik van een auteursrechtelijk beschermd werk zonder toestemming leidt tot auteursrechtinbreuk.

Maker overleden: publiek domein

Zeer oude werken waarvan de maker 70 jaar of langer geleden is overleden, zijn publiek domein geworden. Er is dan geen sprake meer van auteursrecht en deze werken kun je dus vrij gebruiken. Maar hoe zit het met recentere werken? Fact Friday oudere afbeelding of tekst 1  

Licentie

Een inkoppertje: vraag toestemming. Als iemand je een gebruiksrecht - oftewel een licentie - geeft, dan mag je dat werk onder de voorwaarden van die licentie gebruiken. Een niet-exclusieve licentie is vormvrij, wat betekent dat je al tijdens een telefoontje de licentie kunt overeenkomen. We raden aan om toch met hulp van een specialist een duidelijke schriftelijke licentie op te stellen, zeker als je professioneel werkzaam bent.

Citaat

Men wil nog wel eens roepen dat een stuk tekst of afbeelding gebruikt mag worden onder het mom van “citaatrecht”. Om juridisch gezien als citaat te gelden moet echter aan verschillende voorwaarden worden voldaan, waaronder: naamsvermelding, rekening houden met persoonlijkheidsrechten, rechtmatige publicatie van het geciteerde werk en het citaat moet in verhouding staan tot de rest van het werk.

Parodie, karikatuur of pastiche

Er zijn bepaalde kunstvormen waarbij het (her)gebruiken van een ouder werk valt onder creatieve vrijheid en er een uitzondering binnen het auteursrecht geldt. Dat zijn de parodie, karikatuur en de pastiche. Je moet hierbij wel goed kunnen onderbouwen waarom jouw werk onder een van deze kunstvormen valt en er dus geen sprake is van auteursrechtinbreuk. Dit zijn enkele omstandigheden waaronder je een eerder werk in een nieuw (kunst)werk of product kunt verwerken. Wil je dat er iemand meekijkt die je op juridisch vlak kan helpen? Neem contact op met een van onze specialisten! Yvonne Vetjens [post_title] => Je kunt niet zomaar een oudere afbeelding of tekst gebruiken in jouw nieuwe (kunst)werk [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => je-kunt-niet-zomaar-een-oudere-afbeelding-of-tekst-gebruiken-in-jouw-nieuwe-kunstwerk [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-09-29 09:30:44 [post_modified_gmt] => 2023-09-29 07:30:44 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=38880 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [8] => WP_Post Object ( [ID] => 38873 [post_author] => 73 [post_date] => 2023-09-28 09:33:08 [post_date_gmt] => 2023-09-28 07:33:08 [post_content] => De Data Governance Act is op 23 juni 2022 in werking getreden en is, na een overgangsperiode van 15 maanden, vanaf deze week van toepassing. De verordening heeft rechtstreekse werking, waardoor de regels directe werking hebben in de lidstaten.

Achtergrond

De Data Governance Act (DGA) is een belangrijke pijler van de European strategy for data en heeft tot doel:
  • het vertrouwen bij het delen van gegevens te vergroten;
  • mechanismen om de beschikbaarheid van gegevens te vergroten, te versterken; en
  • technische belemmeringen voor het hergebruik van gegevens weg te nemen.
De publieke sector beschikt over grote hoeveelheden beschermde gegevens (bijv. persoonsgegevens en commercieel vertrouwelijke gegevens) die in principe niet hergebruikt kunnen worden als ‘open’ gegevens. Er kan echter een schat aan kennis uit dergelijke gegevens worden gehaald zonder de beschermde aard ervan aan te tasten. De DGA voorziet daarom in regels en waarborgen om dergelijk hergebruik te vergemakkelijken waar mogelijk, maar schept geen verplichtingen om gegevens te delen. De DGA speelt een centrale rol bij het faciliteren van de oprichting en groei van uniforme Europese data-ecosystemen in belangrijke sectoren. Deze dataruimtes zullen in samenwerking tussen private en publieke entiteiten en kritieke domeinen gebruikt worden. Denk aan de gezondheidszorg, milieubeheer, energie, landbouw, transport, financiën, productie, openbaar bestuur en de ontwikkeling van arbeidskrachten. De DGA wordt aangevuld door de Data Act, een ander onderdeel van de European strategy for data. De Data Act stimuleert de toegang voor overheidsinstanties tot gegevens die in het bezit van particuliere gegevenshouders zijn, in gevallen van "uitzonderlijke noodzaak". Dit wetsvoorstel doorloopt nog de wetgevingsprocedure, dus daarover een andere keer meer.

Op wie is de wetgeving van toepassing?

De verordening stelt regels op verschillende niveaus: voor de publieke sector, bedrijven en Europese burgers. Voor deze partijen wordt het makkelijker om hun gegevens beschikbaar te stellen voor het algemeen belang, met behoud van volledige controle over de gegevens. De verordening biedt ook zakelijke kansen voor bedrijven in de EU. Kleine en grote bedrijven krijgen gemakkelijk toegang tot gegevens uit verschillende lidstaten. Hierdoor kunnen bedrijven deze gegevens goedkoper verwerven, integreren en verwerken, zodat ze sneller nieuwe diensten en producten op de markt kunnen brengen. Daarbij houdt de verordening rekening met eerlijke concurrentie en consumentenbescherming.

Conclusie

De DGA zal innovatie stimuleren door brede kaders te stellen voor het vrije verkeer van gegevens binnen de EU. In het bijzonder zal het voorwaarden stellen voor het hergebruik van beschermde overheidsgegevens en voorzien in betrouwbare mechanismen voor toegang tot gegevens. Heeft u vragen over de nieuwe wetgeving? Of heeft u een andere vraag? Neem gerust contact op met een van onze medewerkers. Jody Esveldt 1 [post_title] => De Data Governance Act is nu van toepassing: wat houdt dit in? [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => de-data-governance-act-is-nu-van-toepassing-wat-houdt-dit-in [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-09-28 09:33:08 [post_modified_gmt] => 2023-09-28 07:33:08 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=38873 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [9] => WP_Post Object ( [ID] => 38846 [post_author] => 10 [post_date] => 2023-09-27 16:33:00 [post_date_gmt] => 2023-09-27 14:33:00 [post_content] => De inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 heeft grote gevolgen voor het leerstuk van de planschade. Met planschade wordt bedoeld voor vergoeding in aanmerking komende schade die wordt ondervonden door een planologisch besluit. In het kader van de blogreeks van BG.legal over de Omgevingswet wordt hier uiteengezet wat er verandert aan dit systeem voor de vergoeding van planschade.   Vooropgesteld, waar er nu onder de huidige Wet ruimtelijke ordening nog wordt gesproken van ‘planschade’ heet dat onder de Omgevingswet ‘nadeelcompensatie’. Een overkoepelende term voor schade die rechtmatig door de overheid wordt veroorzaakt en wordt gecompenseerd.

Verschuiving schadeveroorzakend besluit

Net zoals nu het geval is zal de Omgevingswet een limitatieve opsomming geven van de schadeoorzaken die recht geven op ‘nadeelcompensatie’. Onder andere een regel in een omgevingsplan, een omgevingsvergunning en een projectbesluit. De schade kan zijn directe of indirecte schade. Directe schade houdt in dat het schadeveroorzakende besluit ziet op het perceel of de opstallen waar de schade ontstaat. Indirecte schade is schade dat ziet op nabijgelegen gronden. Daar waar nu nog het planologische besluit waarmee bebouwings- en gebruiksmogelijkheden in het leven worden geroepen, het ‘schadeveroorzakende besluit’ is, zal voor indirecte schade onder de Omgevingswet gaan gelden dat pas om nadeelcompensatie kan worden verzocht als er toestemming wordt verleend om de bebouwings- en gebruiksmogelijkheden daadwerkelijk te realiseren. Bij activiteiten waar geen omgevingsvergunning voor nodig is, zal de indirecte schade pas ontstaan op het moment dat bekend is gemaakt dat die activiteit wordt uitgevoerd of daar feitelijk mee is begonnen. Bij directe schade kunnen er twee momenten zijn waarop de schade kan worden geclaimd. In sommige gevallen kan het omgevingsplan het schadeveroorzakende besluit zijn. Denk aan directe schade die het rechtstreeks gevolg is van een regel in het omgevingsplan (bijvoorbeeld de wijziging of beëindiging van een bestaande functie van een locatie). In andere gevallen is daarentegen de beslissing op een aanvraag om een omgevingsvergunning het schadeveroorzakende besluit. Bijvoorbeeld in de situatie dat in een omgevingsplan een verbod is opgenomen om zonder een omgevingsvergunning een bepaalde activiteit uit te voeren.

De vergelijking

Op basis van de huidige Wet op de ruimtelijke ordening moet bij een verzoek om planschade een vergelijking worden gemaakt tussen de maximale planologische mogelijkheden op basis van het oude planologische regime en de maximale planologische mogelijkheden op basis van het nieuwe planologische regime. Dan wordt vervolgens beoordeeld in hoeverre het nieuwe planologische regime een waarde verminderende werking heeft op het betrokken perceel (directe schade) of de nabijgelegen percelen (indirecte schade). Onder de Omgevingswet geldt voor indirecte schade dat moet worden vergeleken tussen de feitelijke situatie voorafgaand aan het schadeveroorzakende besluit en de vergunde situatie. Bij directe schade wordt net als nu het geval is een vergelijking gemaakt tussen de maximale mogelijkheden van het oude en nieuwe planologische regime.

Risicoaanvaarding

Doordat het moment waarop bij indirecte schade nadeelcompensatie kan worden verkregen later is (niet bij het vaststellen van het omgevingsplan maar bij het verlenen van de omgevingsvergunning voor het verrichten van een concrete activiteit), wordt wat genoemd wordt, de actieve risico-aanvaarding (voorzienbaarheid) in de Omgevingswet beperkt. Als er sprake is van voorzienbaarheid van de schadeveroorzakende ontwikkeling ten tijde van de aankoop van het object, dan is er geen recht op nadeelcompensatie. Maar omdat bij het vaststellen van het omgevingsplan nog niet duidelijk is in hoeverre er daadwerkelijk gebruik zal worden gemaakt van de mogelijkheden die het omgevingsplan biedt, wordt het niet redelijk geacht de benadeelde tegen te werpen dat hij op grond van het omgevingsplan had kunnen voorzien dat zich voor hem ongunstige wijzigingen konden voordoen. Maar dit geldt wel alleen voor woningen en dus niet voor andere onroerende zaken zoals een bedrijf en een kantoor. Dus bij de aankoop door de benadeelde van een woning ná vaststelling van het omgevingsplan blijft er het recht op nadeelcompensatie bestaan.

Normaal maatschappelijk risico

In de huidige wetgeving is voor indirecte schade een standaard forfait van 2% vastgelegd voor het normaal maatschappelijk risico. Met dit laatste wordt bedoeld een deel van de schade die voor eigen rekening blijft. In de rechtspraak worden overigens vaak hogere percentages toegepast. In de Omgevingswet wordt voor indirecte schade een normaal maatschappelijk risico van 4% gehanteerd. Voor directe schade geldt zoals ook nu het geval is, geen vast normaal maatschappelijk risico.

Overgangsrecht

De huidige planschaderegeling blijft vijf jaar na inwerkingtreding van de Omgevingswet gelden als voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet de schade is veroorzaakt door een schadeveroorzakend besluit onder de Wet ruimtelijke ordening. Verder, als vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet is gevraagd om een schadeveroorzakend besluit of er is een ambtshalve te nemen schadeveroorzakend besluit ter inzage gelegd, dan blijft het huidige planschaderecht ook gelden als binnen vijf jaar nadat het schadeveroorzakend besluit van kracht is geworden wordt gevraagd om planschade. Voor vragen over planschade onder de Omgevingswet kunt u contact opnemen met één van de specialisten van de sectie Vastgoed en Omgeving van BG.legal
Lees hier de artikelen uit de blogreeks: 
Deel 1: De Omgevingsvisie 
Deel 2: Doel en opbouw van de Omgevingswet 
Deel 3: Algemene rijksregels en decentrale regels 
Deel 4: Het Omgevingsplan 
Deel 5: Het programma onder de Omgevingswet 
Deel 6: De omgevingsplanactiviteit 
Deel 7: Afwijken van het omgevingsplan 
Deel 8: Vergunningvrij bouwen onder de Omgevingswet
Deel 9: Participatie onder de Omgevingswet
Deel 10: Instructies en instructieregels Provincie
Deel 11: Het projectbesluit
Deel 12: Planschade onder de Omgevingswet
Deel 13: Geluid onder de Omgevingswet
Deel 14: Handhaving onder de Omgevingswet
Deel 15: De Bruidsschat en overgangsrecht
Rik Wevers 2 [post_title] => Planschade onder de Omgevingswet [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => planschade-onder-de-omgevingswet [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2024-03-27 11:32:19 [post_modified_gmt] => 2024-03-27 10:32:19 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=38846 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) ) [post_count] => 10 [current_post] => -1 [before_loop] => 1 [in_the_loop] => [post] => WP_Post Object ( [ID] => 39192 [post_author] => 73 [post_date] => 2023-10-10 11:37:13 [post_date_gmt] => 2023-10-10 09:37:13 [post_content] => Recentelijk velde de rechtbank Den Haag een interessant tussenvonnis in een octrooizaak tussen farmaciebedrijven Grünenthal en Teva. Het gaat om een Europees octrooi voor de samenstelling van het testosteronmiddel Nebido. Grünenthal, dat dit populair middel voor mannen met testosterontekort al jaren op de markt brengt, spande een kort geding aan tegen Teva omdat Teva een generieke variant wil introduceren.

Het geschil

Aanleiding voor dit geschil is dat Teva een generieke variant van Nebido heeft ontwikkeld en op het punt staat deze te introduceren in Nederland onder de naam Testosteron Teva. Grünenthal is octrooihoudster van het Nebido-middel en stelt dat de generieke versie van Teva inbreuk maakt op dit octrooi. In een poging de introductie te blokkeren, dagvaardde Grünenthal Teva voor de rechter. In afwachting van de uitspraak in de bodemprocedure vroeg Grünenthal de rechtbank om een voorlopige voorziening. Concreet wilde Grünenthal voorkomen dat Teva haar middel Testosteron Teva alvast opneemt in de zogenoemde G-standaard: het overzicht van in Nederland geregistreerde en vergoedbare geneesmiddelen. Als een generiek middel in de G-standaard wordt opgenomen, anticiperen apothekers en zorgverzekeraars namelijk al op de daadwerkelijke marktlancering ervan. Dit zou de exclusieve verkooppositie en daarmee de omzet van Nebido direct schaden, zo betoogde Grünenthal.

Het oordeel van de rechter

De voorzieningenrechter honoreerde dit verzoek tot een voorlopige voorziening door Teva te bevelen haar middel per direct uit de G-standaard te verwijderen. Bij de belangenafweging oordeelde de rechter dat het risico op onherstelbare schade aan de kant van Grünenthal zwaarder weegt. Volgens de rechter heeft Teva niet concreet kunnen maken welke onherstelbare schade zij zou kunnen lijden. Teva kan het middel namelijk gewoon opnieuw aanmelden als zij in het finale vonnis in het gelijk wordt gesteld. Voor Grünenthal daarentegen zou alleen al de aankondiging van de komst van een goedkoper generiek alternatief haar verkoop- en onderhandelingspositie direct schaden. De rechter ging niet mee in het verzoek van Grünenthal om een voorlopig inbreuk verbod in Nederland uit te spreken. De rechter oordeelde dat Grünenthal daarbij geen belang heeft omdat de uitspraak in de bodemprocedure eraan komt.

Conclusie

Het is nu afwachten wat de uitspraak in de bodemprocedure wordt. Als de rechter oordeelt dat het Europese octrooi van Grünenthal op Nebido geldig is, dan mag Teva haar generieke variant Testosteron Teva niet op de Nederlandse markt brengen. Voor patiënten is het interessant om te zien of binnenkort een goedkoper alternatief voor het dure Nebido beschikbaar komt. Aan de andere kant is het ook logisch dat een farmaciebedrijf als Grünenthal het exclusieve recht probeert te behouden om een geneesmiddel te verkopen waarin het jarenlang heeft geïnvesteerd. Een lastige belangenafweging dus voor de rechter! Heeft u vragen over een octrooikwestie, of een andere vraag? Neem dan contact op met een van onze medewerkers. Rechtbank Den Haag 13 sep 2023, IEF 21697; C/09/653142 (Grünenthal tegen Teva) Jody Esveldt [post_title] => Exclusiviteit versus generieke geneesmiddelen: wie wint de testosteronrace? [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => open [ping_status] => open [post_password] => [post_name] => exclusiviteit-versus-generieke-geneesmiddelen-wie-wint-de-testosteronrace [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2023-10-10 11:37:13 [post_modified_gmt] => 2023-10-10 09:37:13 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://bg.legal/?p=39192 [menu_order] => 0 [post_type] => post [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [comment_count] => 0 [current_comment] => -1 [found_posts] => 1425 [max_num_pages] => 143 [max_num_comment_pages] => 0 [is_single] => [is_preview] => [is_page] => [is_archive] => 1 [is_date] => [is_year] => [is_month] => [is_day] => [is_time] => [is_author] => [is_category] => [is_tag] => [is_tax] => 1 [is_search] => [is_feed] => [is_comment_feed] => [is_trackback] => [is_home] => [is_privacy_policy] => [is_404] => [is_embed] => [is_paged] => 1 [is_admin] => [is_attachment] => [is_singular] => [is_robots] => [is_favicon] => [is_posts_page] => [is_post_type_archive] => [query_vars_hash:WP_Query:private] => e31a6ed3674bf1c55ce055d99010fccf [query_vars_changed:WP_Query:private] => [thumbnails_cached] => [allow_query_attachment_by_filename:protected] => [stopwords:WP_Query:private] => [compat_fields:WP_Query:private] => Array ( [0] => query_vars_hash [1] => query_vars_changed ) [compat_methods:WP_Query:private] => Array ( [0] => init_query_flags [1] => parse_tax_query ) [tribe_is_event] => [tribe_is_multi_posttype] => [tribe_is_event_category] => [tribe_is_event_venue] => [tribe_is_event_organizer] => [tribe_is_event_query] => [tribe_is_past] => [tribe_controller] => Tribe\Events\Views\V2\Query\Event_Query_Controller Object ( [filtering_query:Tribe\Events\Views\V2\Query\Event_Query_Controller:private] => WP_Query Object *RECURSION* ) )
Recentelijk velde de rechtbank Den Haag een interessant tussenvonnis in een octrooizaak tussen farmaciebedrijven Grünenthal en Teva. Het gaat om een Europees octrooi voor de samenstelling van het testosteronmiddel Nebido....
Lees meer
Iedereen gebruikt dagelijks, bewust of onbewust, verschillende AI toepassingen. AI systemen kunnen veel goeds brengen. Zie bijvoorbeeld de mooie toepassingen in de zorg, mobiliteit en infrastructuur. Maar het gebruik van...
Lees meer
Bij eiseres is in 2011 longkanker geconstateerd. Een deel van de long is verwijderd en eiseres heeft chemotherapie ondergaan. Zij heeft meegedaan aan een trial waarbij werd onderzocht of de...
Lees meer
Bent u een essentiële of belangrijke entiteit die actief is in de sectoren die onder de NIS2-richtlijn vallen? Of, nog belangrijker, maakt u deel uit van de toeleveringsketen die deze...
Lees meer
Algemene voorwaarden en onredelijk bezwarende bedingen Op grond van de open norm van artikel 6:233 BW is een beding in de algemene voorwaarden vernietigbaar als het onredelijk bezwarend is voor...
Lees meer
Op 15 november 2023 treedt de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie in werking. Hierover schreven we al eerder. Deze wet heeft als doel om misbruik bij turboliquidaties te voorkomen door meer...
Lees meer
Eind juni heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (‘BZK’) een concept van het Implementatiekader ‘Verantwoorde inzet van algoritmen’ gepubliceerd, waarin een aantal maatregelen worden omschreven die overheidsinstellingen en...
Lees meer
Regelmatig komen er in onze praktijk vragen binnen die samen te vatten zijn als: mag ik een ouder werk in mijn nieuwe kunstwerk/product gebruiken? Onder bepaalde omstandigheden mag dat inderdaad,...
Lees meer
De Data Governance Act is op 23 juni 2022 in werking getreden en is, na een overgangsperiode van 15 maanden, vanaf deze week van toepassing. De verordening heeft rechtstreekse werking,...
Lees meer
De inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 heeft grote gevolgen voor het leerstuk van de planschade. Met planschade wordt bedoeld voor vergoeding in aanmerking komende schade die wordt...
Lees meer